dirayet

• bizdeki "direnmek" sözünden dolayı çoğu insanın "dayanıklılık" gibi bir anlamı olduğunu sandığı arapça sözcük.
  
  türk dilini pek bilmiyor insanlar.
• dirayetin tam olarak tarifi şudur:
  
  "dirayet, mazinin ışığında geleceği değerlendirmek ancak şimdide yaşamaktır"
  
  yani,
  
  maksadımız geleceğe yönelik planlar yapmak için geçmişi didik didik etmek ve ondan dersler çıkarmak olmalıdır. geçmişe takılı kalmak ise bu işlemin vartalarından biridir.
  
  -asrı saadet devrine takılı kalan müslümanlar,
  
  -hz. ali ve halifelik meselelerini bugün hâlâ kırk teville gündeme getirenler,
  
  -osmanlı övgücülüğü ve nostaljisi yapanlar,
  
  -1930'lu yıllar kemalist asrı saadetini hasretle yad edenler,
  
  maksattan sapmışlar ve vartaya düşmüşlerdir.
  
  geleceğe dair planlar yaparken karşımıza çıkma ihtimali olan sapma ise ütopyacılıktır. ütopik insanlar da, nostaljikler gibi "şimdiden" kopup hayallerde yaşamaya başlarlar. sosyalistler ve yine bir kısım islamcılar gibi.
  
  dirayet sahibi olanlar ise, bu vartaları şuur sıçraması ile aşmış olan kimselerdir.
  
  sen! ey kâri-i sırrî, evet sen! bu da günün anlam ve önemine uygun şarkımız olsun:
  
  dem bu demdir-aşk ve özlem
• tdk'ya göre ise zeka anlamında arapça bir kelime. o değil de bir kelimenin anlamı zaman içinde nasıl değişiyormuş, ne kadar değişebiliyormuş ben bugün bunu gördüm.
• sabır
  
  15 yıl 5 ay sonra gelen edit:
  tdk ya göre
  1.
  beceriklilik, yetenek, ustalık.
  2.
  kavrayış, zekâ.
  
  sabır diye karşılığı yoktur.
• ben de bu cümlenin sabır, dayanıklılık anlamına geldiğini sanırdım. iki kişiye şu cümleyi kurdum geçen yıl "senin dirayetine ihtiyacım var". bunlardan biri kelimenin gerçek anlamını biliyormuş yeni bir şey bulup gitti. diğeri annem o bana tutsak.
• nizamiye girişinde her askere dağıtılan sakız..
  
  x- dirayetli asker bunlar
  y- bugün yemek çok dirayetli
  q-dirayetli bir makina almışsın hoca
  z- dirayetini zkim nedemek bu dirayet
• anlamı genelde sabır, dayanıklılık, diri olmak gibi düşünülse de, esasen; "ileriye dönük ve derinliği olan konularda geniş boyutlarda düşünme ve bunun neticesinde yeni şeyler bulma" anlamında kullanılan arapça bir kelimedir.
• böyle güzel kelimeler hakkinda az entry giten zihniyetleri ve kendimi kınıyorum. sabır, dayanıklılık, güç gibi anlamlara geldiğini zannederdim fakat zeka, beceri, anlayış anlamina gelmekteymis. ıyi oldu öğrendiğimiz, öyle bilip bilmeden konuşuyor insan.
• kelime hazinesi diyemem, ancak kelime dağarcıkları 100 kelimeden ibaret olanların, temel bilgi kaynakları olan tv dizilerinin de etkisiyle 10 kelimeye düşürdükten sonra, yoğun semantik matrisi içinde anlam yükünü kazanan sofistike kavramları, bu 5 kelimeden ikisini kullanarak el-ense usulü tarzanca açıklama çabasına konu olan kavrama karşılık gelen kelime, tanım.
  
  aynen, sonuçta, açıkçası, adına, aynen aynen.
• şöyle adamın ağzına iyi geliyor. tam dirençli yerine daha havalı gözüken dirayetli diyeyim istiyorsun. velev ki anlamı o değil işte: bilme, farkın varma anlamındaki diraya'dan geliyor. http://www.nisanyansozluk.com/?k=dirayet
  
  neyse ben de laedri'yi kullanarak açığı kapatırım.