• 2000'li yılların başında gerçekleşen bu son format savaşındaki (daha öncekilerden en önemlisinin beta ile vhs arasında olduğunu ve beta'yı destekleyen sony'nin kaybettiğini hatırlayalım) son durumu, önemli faktörleri ve görüşlerimi vermeden önce nasıl başladğını "kısaca" hatırlayalım.

    toshiba ve sony'nin bağımsız yürüttükleri ve kızıl yerine mavi (mor?) lazer kullanacak ve daha yüksek veri depolamaya imkan sağlayacak bir optik medya yaratma çabaları, endüstriden gelen bütün baskılara rağmen müşteriye sunulmadan önce tek formatta birleştirilemedi. böylece sony blu-ray ile toshiba da hd-dvd ile şansını denemeye karar verdi. iki tarafın yandaşları sayıca çok olsa da temel olarak blu-ray tarafında sony, apple, dell, hp,
    lg, samsung, tdk, walt disney ve philips'i, hd-dvd'de ise toshiba ve microsoft'un (ayrıca universal ve son anlaşmalarla paramount ve dreamworks'ün) olduğunu söyleyebiliriz.

    peki bu savaşta belirleyici faktörler ne? bence 3 temel nokta var: fiyat, içerik ve teknoloji. bunların üçü de aslında birbirini etkileyen unsurlar. iki tarafın durumunu bu çerçevede incelemek gerekirse:

    teknoloji:
    blu-ray net bir şekilde daha yeni ve iyi bir ürün ancak bu hem avantajı hem de dezavantajı oluyor. çift katmanlı bir blu-ray 50gb veri saklayabilirken aynı rakam hd-dvd için 30. hd-dvd taraftarları ve bazı stüdyolar "30 gb yeterli, 50 gb'a gerek yok" dese de bu tarz önermelerin teknoloji dünyasında hala yer bulabilmesi ve bir kapasiteye "yeterli" denebilmesi bana pek anlamlı gelmiyor. söylenebilecek tek şey ek kapasitenin maliyetine değip değmediği, ki o konuyu da fiyat altında tartışalım. şu an için aynı filmin blu-ray ve hd-dvd versiyonları arasında gözle görülebilecek bir kalite farkı olmadığını belirtip, teknoloji açısından blu-ray'in hala son spesifikasyonlarının belirlenmediğini, yani "bitmiş bir ürün" olmadığını da ekleyelim.

    fiyat:
    bu konuda ortada bir kaç tür fiyat var. diskleri üretmenin maliyeti, disklerin satış fiyatı ve asıl önemlisi diskleri oynatacak cihazların fiyatları. disklerin piyasa fiyatlarındaki blu-ray'in minik avantajını saymazsak, diğer alanlarda hd-dvd açık ara önde ve blu'nun bunu kısa vadede kapatması zor görünüyor. hd-dvd disklerin üretimi normal dvd üretimine basit değişiklikler eklenerek yapılabilirken, blu-ray üretimi için daha büyük yatırımlar gerekiyor ve formatların geleceği belirsizken bu tür yatırımlar
    oldukça riskli. ayrıca blu-ray disklerde veri yüzeye daha yakın yazıldığından çiziklere ve darbelere daha hassas olması, disklerin ek bir koruyucu katman ile kaplanmasını mecburi kıldı ve bu da maliyetleri arttırdı (aslında son tahlilde bu blu-ray disklerin artık daha zor zarar görebilen ürünler olmasını sağladığından başka bir avantaj sağladı denebilir).

    diskleri oynatacak cihazların ise şu anda en ucuzu hd-dvd'ye ait ve yaklaşık 250 dolar civarında. noele yakın piyasaya 200 dolar'ın altında çin üretimi bir ürünün sürülmesi bekleniyor ve bunun savaşta çok önemli bir adım olacağı söyleniyor. sony ise savaşta piyasaya geç girdiği ve blu-ray daha yeni "bitmiş bir ürün" olacağı için bu fiyatlarda bir cihazı yakın zamanda piyasaya sürmesi zor. en ucuz blu-ray player şu anda amerika'da 450 dolar civarında ve bu da noele doğru bu fiyatın 400'ün altına inmesini bekleyebiliriz. bir de tabi her iki formatı da oynatan cihazlar var ancak şu anki fiyatı 1000 dolar civarında olan bu cihazların piyasada etkin olabilecek fiyat seviyesine gelmesi, savaşın bitmesinden çok sonra olacak gibi. bu noktada playstation 3 faktöründen bahsetmek gerekir. xbox 360 ile savaşı ayrı bir inceleme konusu olan ps3 (ki o savaş da elbette blu-ray'in savaşı ile bir çok alanda kesişiyor) aynı zamanda bir blu-ray film oynatıcı. iki yumurtasını aynı sepete koyan ve bir anlamda blu-ray ile ps3'ün kaderini birbirine bağlayan sony'nin bu cesur hamlesi ilk etapta (ve hala) blu-ray'in film satışlarında %66 civarında bir pazar payı ele geçirmesini sağladı. ama hd-dvd tarafı, ps3 satışlarının çok belirleyici etken olmayacağını, ps3 sahiplerinin film satın alması beklenen kitle olmadığını iddia ediyor. bu tarihe kadar her blu-ray ya da hd-dvd oynatıcı için 5 film satılırken, bu rakamın ps3 için 0,5 olması da onları destekleyen bir gerçek.

    ancak unutulmaması gereken, sadece film oynatan cihazları, daha çoğu kişi high definition formatlardan haberdar bile değilken, önemli bir kitlenin alması imkansız. fiyat 200 dolar bile olsa, ileride hiç bir işe yaramaması ihtimali olan bir aleti satmak zor. ayrıca hd-dvd ve blu-ray'in bugüne kadar toplamda 1,5 milyon sattığını göz önüne alırsak (sadece 300 filminin normal dvd'si 5 milyon sattı) tüketicinin çoğunun henüz high definition disklere uzak olduğunu gösteriyor. yapılan tüketici araştırmaları da bunu gösteriyor. bilinmeyen bir ürüne de fiyatı ne olursa olsun çok müşteri çıkması zor. oysa playstation 3 alan herkesin (ki bunların temel beklentisi oyun oynamak) evine ister istemez bir blu-ray oynatıcı da girmiş oluyor. her playstation 3 alan film almasa da, alacak oduğunda tercihi otomatikman blu-ray'e dönüyor. yani sony bir anlamda siz farkında olmadan sizi savaşın bir tarafı yapabiliyor. benim gibi bir çok kişi de sırf bu yüzden blu-ray'in
    kazanmasını istiyor çünkü aksi takdirde yeni bir cihaz daha almak zorunda kalacak. playstation hamlesi sony için büyük risk olsa da, bence çok akıllıca ve bir anlamda en ucuz blu-ray player alternatifini oluşturuyor (amerika fiyatı şu an 500 dolar ama noelde 400-450 arasına düşmesi muhtemel).

    içerik:
    şu anda blu-ray önde. daha önce sadece universal filmlerini blu-ray'de yayınlamazken, son gelişmelerle dreamworks ve paramount da blu-ray'i terketti. buna rağmen blu-ray'in içerik avantajı devam ediyor. paramount'un iddialara göre 150 milyon dolar karşılığı hd-dvd ile antlaşmasının zamanlamasının da format savaşında tam da blu-ray zafere yaklaşıyor gibi görünürken olması ayrıca kötü oldu. bu hamle galibi değiştirecek mi bilinmez ama kesinlikle savaşı uzattı. iki tarafın da bütün pazarlama çabaları satış kanallarını ve içerik sağlayıcıları kendi taraflarına çekebilmek üzerine kurulu. her iki formatta da film yayınlamayı sürdüren warner bros'un kararı ise savaşın galibini belirlemekte son derece belirleyici olabilir. warner da kararını 2007'nin son çeyreğindeki gelişmelere göre verecek gibi görünüyor. amerika'da holiday season denilen dönemi de içeren dördüncü çeyrek hem filmlerin, hem oyunların hem de elektronik cihazların bolca satıldığı bir dönem. bu dönemdeki blu-ray oynatıcıların, hd-dvd oynatıcıların, playstation 3'ın ne kadar satacağı merakla bekleniyor. ayrıca sadece blu-ray'de çıkacak spiderman serisi, die hard 4, fantastic four, pirates of carribean serisi ve sadece hd-dvd'de çıkacak transformers, bourne identity serisi gibi filmlerin satışları da izlenecek. tabi her iki formatta da çıkacak filmlerin hangi formatta daha çok sattığı da... her ne kadar savaşın kısa dönemde bitmesini beklemek gerçekçi olmasa da, 2008 başında gelecek biraz daha netleşebilir.
  • tarafları göz önüne aldığımızda blu ray'in epey bir önde olduğu savaştır.
  • blu ray kazanacakmış gibi görünen savaş. hd dvd ismen kaybetmiş bir formattır benim gözümde. ayrıca isim benzerliğinden dolayı standart dvd'den pek farkı yokmuş gibi geliyor insana. oysa blu ray ismiyle de, lazeriyle de ben yeni nesilim diyor.
  • 80'lerde çocuk olanların ve daha büyük abilerimizin daha önce yaşamış oldukları vhs* - betamax* savaşlarının son halkası olmuştur.

    edit: blu uyardı, vhs'yi jvc bulmuş, başta inanmadım hadi canım dedim ama sora bi link gönderdi sustum. tabi herşeyin başı araştırma, link de budur: http://en.wikipedia.org/wiki/vhs
  • üstün teknoloji dolayısıyla piyasaya sürüldüğünde fiyatları hayvan gibi mertebesine ulaşacak olan blu ray teknolojisinin, sony tarafından pek bayıldıkları ve ustası oldukları market skimming stratejisi ile pazarlanmak suretiyle evleri, elde edilen kârın da sony'nin cebini doldurmasıyla son bulması kuvvetle muhtemel savaş. betamax yıkımından sonra odasına kapanıp ağlayan sony'nin rocky balboa atağı.

    (bkz: telegol)
  • (bkz: kim kaybederse kaybetsin kazanan biz olacağız)
  • her 500 - 750 gb dolduğunda yeni hdd almak akla yatkın olmadığına göre, birim başına üçte iki daha fazla depolama sağlayan bluray'in kazanma ihtimalinin yüksek olduğu savaştır.
  • kazananini teknoloji ustunlugunun belirlemeyecegi rekabettir. betayla karsilastirildiginda daha hantal ve cok daha kotu bir format olan vhs'i zafere tasiyan iki unsur vardi. bunlari hatirlayalim.

    birincisi sony'nin beta icin yaptiginin aksine vhs formati yaraticilarinin vhs suruculerinin patentini almamalari, hatta aksine isteyenin istedigi kadar vhs surucusu uretmesi icin teknik destek dahi vermeleri. bunun uzerinde panasonic toshiba ve samsung basta olmak uzere bircok teknoloji ureticisinin vhs suruculer uzerine egilmeleri ve kisa zamanda pazara bircok urun surmeleri. betamax suruculeri ates pahasiyken kisa surede piyasada birbiriyle rekabet eden sirketlere ait fiyatlari gitgide dusmeye baslayan tonla vhs surucusu olmasi.

    ikincisi ve daha onemlisi, sony'nin betamax formati uzerinde pornografiye yer vermeyecegini aciklamasi. bir diger yandansa vhs formatindaki porno filmlerin raflarda yerini almasi.

    sonuc olarak sony'den baska kimsenin uretemedigi pahali betamax suruculerden almak zorunda kalmak yerine ucuz vhs suruculerden alip evinde porno izlemenin keyfine varmak isteyenlerin sayesinde betamax suruculerini tekelinde tutarak kar etme stratejisini benimseyen sony agir bir yara aldi. her ne kadar betamax formati teknolojik olarak vhs'ye catir catir doseyecek kapasitede olsa da. yakin zamanda kizisacak piyasada "bakalim sony gecmisten ne kadar ders almis" diyor ve blu ray vs. hd dvd karsilasmasindaki stratejilerini heyecanla takip ediyor olacagim.

    parantez icinde belirtmek isterim ki bu tarz savaslarda teknolojik ustunlugun cok buyuk soz sahibi olmamasi uzucu de olsa genel gecer bir gercektir. vhs betamax savasini bir kenara birakip daha yakin tarihli bir ornek verirsek apple ipod'u da piyasada lider yapan, rakibi urunlere karsi olan teknolojik ustunlugu degildir. ama artik buna da baska bir entaride deginelim.
  • bitmiş olduğu hemen hemen kesinleşmiş savaştır.
    nereden mi biliyorum?

    efendim yetişkinlere yönelik film yapan stüdyolar blu ray'e kaymaya başlamıştır. (eğilim göstermek, yönelmek anlamında, yanlış yerlere çekmeyelim güzel türkçemizi lütfen)

    ps3'ün blu ray sürücüsüyle gelmesi elbette iyidir, hoştur...ama daha önce de belirtildiği gibi esasen adult film endüstrisinin hangi formata destek verdiği belirler bu tip savaşları. oyuncunun çok da umrunda olmaz yani blu ray'miş, hd dvd'ymiş.

    kaynak göstereyim de tam olsun.

    http://www.tomshardware.co.uk/…ddvd,news-27096.html

    ha bu arada linkte ps3 sahiplerinin aslında blu ray formatında basılan yetişkin filmlerinin üretilmesi yönünde bir baskı oluşturduğundan söz ediyor. ancak, ps3 sahiplerinin mutluluğundan ziyade yeni satılacak oynatıcıların ne formatta olacağını belirlemesi açısından önemli yetişkin filmlerinin blu ray'e kaymış olması.

    tüm hd dvd sahibi arkadaşlara taziyelerimi sunarım.
  • uzun süredir süren dedikoduların tam da gerçek olmadığına inanmaya başlanırken birden gerçekleşmesi ve warner'ın blu-ray'i seçmesiyle blu-ray'in çok önemli bir avantaj elde ettiği savaştır. aslında avantaj biraz hafif bir tabir bile kalabilir durumu açıklamada. bundan sonra toshiba/microsoft tarafı son bir çırpınışla çılgın bir hamle yapmazlarsa (ki ne olabilir bilemiyorum) savaş neredeyse bitmek üzere denebilir.

    bu arada warner mayıs 2008'e kadar hd-dvd'de film yayınlamaya da devam edecekmiş.
hesabın var mı? giriş yap