blackface

• şu sıralar ülkemiz gündeminde olan oyunculuk tekniği.
  ülkemiz insanlarının bu blackface denen naneyi amerika'daymışçasına tartıştığını görünce çok şaşırdım.
  öncelikle biraz tarihine bakalım.
  
  blackface yaklaşık 150-200 yıldır amerikan tiyatrolarında var olan bir teknik. beyaz bir aktörün yüzünü siyaha boyayarak siyahi bir insanı taklit etmesi. eğer eski örneklere bakacak olursanız, dudakların nasıl kırmızıya boyanıp ön plana çıkarıldığını da gördükten sonra olayın içinde bir aşağılama olduğunu anlamak çok zor olmayacaktır.
  eski blackface aktörlerinin performansları hakkında söylenenler şöyle: "beyaz halkın gözünden oluşturulan siyahi stereotip özelliklerini önplana çıkararak komiklik yapıyorlar.", "eğitimsiz, anlayışı kıt, tembel bir karakter ortaya koyuyorlar."
  şimdi hal böyleyken bu olayın amerika'da neden bir tabuya dönüştüğünü tartışmaya gerek yok.
  adamın dedesini köle diye afrika'dan getir. canını çıkar. pamuk tarlalarında süründür. eğitimsiz ve kültürsüz bırak. köleliği kaldırdıktan 100 sene sonra bile üniversitelere alma, tuvaletleri ayır, otobüslerde oturtma. bir de üstüne saçma sapan bir stereotip oluşturup onlarla dalga geçip beyazlara komiklik yap.
  
  bizim tiyatromuzda da dışardan bakıldığında blackfacele birebir duran fakat aynı anlamı taşımayan bir örnek var: arap bacı.
  arap bacı bir köle olsa da blackface örneğinde olduğu gibi bir ırkla dalga geçerek komedi yapma durumu söz konusu değil.
  
  asıl dikkat çekmek istediğim ve insanlarımızın bu tartışmada fark etmesini istediğim durum ise şu: bizim toplumumuz, kölelikle, köle emeğiyle zengin olmuş bir toplum değil. anadolu'nun, balkanların ırgatlarının torunları olduğumuzu, halkına kul gözüyle bakan bir imparatorun hakimiyeti altında hiç de ayrıcalıklı olmayan bir yaşam sürmüş bir toplumun torunları olduğumuz gerçeğini unutmamak gerek.
  osmanlı'da kölelik var mıydı? vardı. osmanlı korsanları akdeniz'in çiçek çocukları olmadığı malum. fakat bu kölelik ve kölecilik faaliyetleri osmanlı halkını zenginleştirmedi. osmanlı'nın kölecilik faaliyetleri için eleştirileri kabul etmiyorum. ben bu faaliyetler sonucu zenginleşen ayrıcalıklar alan insanlarla alakalı biri değilim. siz de değilsiniz. sefalet içinde yaşayıp giden anadolu insanının torunlarının böyle bir sorumluluğu yüklenme zorunluluğu yoktur.
  
  blackface amerikan toplumunun bir sorunu. amerikan toplumunun geçtiği yollardan geçmedik. bu konuda sırf amerikalılarla aynı mecraları kullanıyoruz, aynı marka telefonları kullanıyoruz diye yapay bir hassasiyetle kendi toplumumuzun fertlerini, bu konuda ırkçı bir tutum sergilemedikleri sürece -blackface ile siyahilerle dalga geçmek- suçlu ilan etmenin bir anlamı yok.
• robert downey jr'ın yırtma sebebi blackface yapmış olması değil, method acting uğruna saçmalığın doruklarına çıkıp blackface yapan bir aktörü canlandırmış olması.
• (bkz: arap bacı)
• joel moriasi'nin konuyla ilgili videosu:
  
  https://www.youtube.com/watch?v=bhhwrclbem8
• beyaz insanın siyah insanı aşağılamak amacıyla bulduğu beyaz insanın yüzünü siyaha boyaması üzerine kurulu olan ırkçı yaklaşım. bunlardan birisi bugün ilginç olmaya çalışan bir vatandaş tarafından uygulandı.
• bunu yapip da "yirtan" nadir belki de tek unlu (bkz: robert downey jr.) (bkz: trophic thunder)
• turk sinamasinin en cok sevdigi tekniklerden biri.
• parmaklarla gözleri kısarak asyalı taklidi yapmak neden ayıp ve ırkçı karşılanıyorsa aynı sebeplerden ötürü ayıp ve ırkçı olduğu düşünülen şey
• sözlükte çok abartılan bir kavram. türkiye'de ırkçı bir durum değil.
• ülkemizdeki eski dizilerde (bkz: cennet mahallesi) ve skeç şovlarında (bkz: reyting hamdi) dahil yer alan, bizim de olan bir ayıp.