atahualpa

• kutsal kitaplardan beklentilerimi arttıran inka imparatoru.kendisi sonunu hazırlayacağını bilmediği pizarro'yla görüşmek üzere cajamarca'ya gittiğinde atahualpa'yı dominiken bir din adamı olan vicente valverde karşılar.hemen benim dinim öyle güzel, benim ülkem böyle süper diye imparatorla muhabbeti kurmaya çalışır, sonra da atahualpa'ya incili gösterir.bunun üzerine atahualpa kitabı kulağına götürür, beni benden alan cümleyi sarf eder ve incili yere atar: "konuşmuyor bu!"^*.cidden yazık olmuş bu adama, şerefsiz pizarro...
  
  (bkz: modern düşüncenin doğuşu)
• 80.000 adamıyla 164 ispanyol askerine yenilen saf imparator
• ispanyol general francisco pizarro tarafından, inka fethi sırasında uzlaşma görüşmeleri sırasında esir alınmış imparator.
  pizarro, atahualpa'nın kardeşine, şehir dışında bulunan bir inka evinin tamamının, altınla doldurulması halinde imparatoru serbest bırakabileceğini bildirir. inka halkı evin tamamını imparatorları için altınla doldurur. ancak pizarro sözünü tutmaz ve atahualpa'yı hristiyan yaptıktan sonra 1532 yılında yakarak öldürülür.
• atahualpa (20 mart 1497- 29 ağustos 1533), ispanyol fethinden önceki son büyük inka imparatorudur. babası huayna capac ve annesi paccha duchicela'dır. babası salgın bir hastalıktan ölünce, üvey kardeşi imparator huascar'a savaş açmıştır. onu yenip idam ettirmiş ve imparator olmuştur; ta ki kendisi de mağlup olup idam edilene kadar.
  
  ocak 1531'de ispanyollar, francisco pizarro önderliğinde, zengin inka imparatorluğunu işgal etmek için sefere çıkarlar. pizarro'nun yanında 69'u süvari 169 asker vardır. tumbes'ı ele geçirdiklerinde, huascar ve atahualpa arasındaki savaşı duyarlar. 1,5 yıl sonra eylül 1532'de, ispanya'dan gönderilen takviyelerle pizarro, piura (peru) şehrini kurar ve ardından inka imparatorluğuna doğru 106 piyade ve 62 süvari ile ilerler.
  
  cajamarca'daki 80.000 askerli atahualpa, inka'ya doğru ilerleyen bu yabancı bölükten haberdar olur ve araştırma yapması için bir inka soylusunu görevlendirir. soylu, ispanyolların kampında iki gün kalır ve onların atları, silahları hakkında bir değerlendirme yapar. atahualpa, bu 168 askerin kendisine ve 80.000 kişilik ordusuna bir tehdit oluşturmayacağını düşünür ve onları, cajamarca'ya davet eder (onları yakalamayı planlıyordur). bu davet, pizarro ve adamlarının işine gelir çünkü inka'ya, hiçbir çatışmayla karşılaşmadan gidebileceklerdir. 15 kasım 1532'de de oraya varırlar.
  
  atahualpa ve adamları, cajamarca'nın dışında kamp kurarlar. askerleri, atahualpa'nın etrafına kurdukları çadırlarda kalıyorlardır. pizarro cajamarca'ya vardığında, birkaç yüz din adamı dışında şehir neredeyse boştur. ispanyollar cajamarca'da bir karargah kurarlar. pizarro, inka'lara on beş süvari ve bir tercümanla beraber elçi gönderir. bir süre sonra da inka saldırısına karşı kardeşi hernando pizarro yönetiminde yirmi süvarilik destek daha gönderir.
  
  bu sırada pizarro, inka'lar için tuzak hazırlıklarına başlar; piyadelerin, süvarilerin ve 4 parça büyük topun yeri belirlenir. plan, atahualpa'yı ispanyolların teslimiyetine inandırmaktır. eğer inka kuvvetleri çok güçlü bulunursa dostane tutum korunacak, zafer mümkün görünürse süpriz saldırı yapılacaktır.
  
  ertesi gün öğleye doğru atahualpa ve 80 lord, giysilerinin altındaki keselerde küçük savaş baltaları bulunan, sapanlı 5- 6 bin askerle şehre girerler. saklanmış ispanyolları göremezler, sadece tercümanla gelen bir din adamı vardır.
  
  görgü şahitlerine göre valverde isimli din adamı, katolik dinini anlatmıştır. atahualpa'nın istekli görünmesi üzerine ona kutsal kitabı uzatmış, ancak atahualpa onu yere atmıştır. ve işte bu hamleden sonra pizarro, askerlerine yerlerinden çıkmaları ve savaşa başlamaları işaretini vermiştir. savaş sonunda atahualpa’nın yanındaki herkes öldürülmüş ancak tek bir ispanyol askeri bile yaşamını kaybetmemiştir. atahualpa artık esirdir.
  
  17 kasım’da ispanyollar, altın, gümüş ve zümrütten hazinelerin bulunduğu inka kamplarını yağmalamaya başlarlar. onların değerli metallere olan tutkularını fark eden atahualpa, içinde bulundukları 5.2m x 2.4m x 6.7m ebatlarındaki odayı dolduracak kadar altın ve iki katı kadar gümüş vermeyi teklif eder, hem de bunu 2 ay içinde yapacaktır. büyük bir kesim tarafından atahualpa’nın, özgürlüğünü geri almak için sunduğu bir fidye olduğuna inanılmıştır. halbuki bu daha çok öldürülmeyi engellemek içindir.
  
  birkaç ay sonra sayıca azınlıktaki ispanyollar, general ruminahui tarafından bir saldırı gerçekleştirileceğinden şüphelenirler. atahualpa’nın kendileri için risk taşıdığını düşünür ve onu öldürmeye karar verirler. pizarro yalandan bir yargılama tertipler ve atahualpa’yı, ispanyollara karşı gelmek, putperestlik ve kardeşi huascar'ı öldürmekten suçlu bulurlar. atahualpa, yakılarak öldürülecektir.
  
  atahualpa dehşete düşer; çünkü inka inanışına göre yakılan bedenlerde ruh, asla öbür tarafa geçememektedir. vicente de valverde, atahualpa’ya bir teklif sunar; eğer atahualpa katolik olursa kararı değiştirebileceğini söyler. atahualpa bunu kabul eder. ona, "juan santos atahualpa" adı verilir ve 29 ağustos 1533’te boğularak idam edilir
• 2018 yılında tshirtle tank durdurabildiklerini sananlar varken, atahualpa'yı hatalı bulmak güçtür.
• okur-yazarlık ve bilginin gücüne dair tarihteki en muhteşem hadiselerin birinin "kahramanı"dır...
  
  cehaleti nedeniyle ispanyollardan ve onların ne menem bir yağmacı grup olduğundan haberdar olmayan inka imparatoru athualpa, 80.000 askeri ile 168 kişilik askeri olan pizarro'nun kucağına gidip kendini esir aldırmış ve tarihin seyrini değiştirecek ve sömürgecilik çağına ivme kazandıracak bir katliama sebep olmuştur.
  iyiniyeti ve cehaleti öyle büyüktür ki, bir oda dolusu altın karşılığında ispanyolların kendini serbest bırakacağına bile inanmıştır.
  "iyiniyet, dürüstlük ve onurun canı cehenneme!" dedirtmiştir...
• jared diamond'un tüfek mikrop ve çelik kitabında hikayesini okuduğunuzda, tüyleriniz diken diken olacaktır. atın güney amerikada ortalarda olmamasının bir sebebi olarak pizarro'yu kendi efsanelerinde yer alan yokedici olarak görmüş ve şehre girmesine izin vermiştir.
• dominiken keşişe verdiği cevap üzerine farklı bir görüş olarak, kendisine ait olmayan toprakları başkasına vermekten söz ettiğine göre papa'nın deli olması gerektiğini söylemiş son inka imparatoru; bakır ile demire karşı koyması gerekiyordu ve "fethin tankları"^* olan atlardan yoksundu.
• büyük inka imparatoru.. ispanyolların güney amerika keşfi sırasında francisco pizarro tarafından esir alınıp öldürülmüştür.. atahualpanın esir alınıp öldürülmesi avrupalıların güney amerikayı ve inka imparatorluğunu ele geçirmesi sürecinde kilit rol oynar....
• ispanyollar ile olan muhabbeti the royal hunt of the sun adlı oyuna^* konu olan imparator.