airbus a400m

• a400m; multi role tanker and transport^* uçağı. bu uçağın yapabildikleri; lojistik^*, yakıt transferi^*, yangın söndürme'dir şu anda. bu kabiliyetlerin bazılarını kitler ile yapıyor. bu kitler çıktığında yeniden nakliye uçağına dönüşüyor.
  
  --- bizim hali hazırda askeri kullanımımız ---
  envanterimizde 10 adet var, biz sadece nakliye amacıyla kullandığımız için diğer amaçlarla kullanmıyoruz ama bizim kullanımımız çok yoğun. gerçekten bu hızda kullanım ihtiyacına, elimizde bulunan sayı yetersiz geliyor. yetmediği gibi ülkece ateş çemberinde yaşıyoruz. libya, suriye, ırak, iran, israil, yemen, azerbaycan, ermenistan, rusya, ukrayna... bu ülkeler savaş halindeler. rusya, ukrayna ile işini bitirdikten sonra önce biraz avrupa'ya ara verip asya'ya dönecek muhtemelen gürcistan, azerbaycan ve ermenistan'a çevirecektir gözünü. bunu da öngörürsek bize bu uçaklardan ne kadar lazım olacağını düşünmek gerek. yunanistan'ı ve afrika'daki askeri işbirliklerimizi yazmadım bile...
  
  --- sivil kullanım ---
  tekrar edelim, elimizde 10 tane var ama askeri amaçlar dışında kullandığımız gerçeği de var bu uçakları. ülkemiz malesef sismik afet bölgesi. muhtemelen de dünyanın insan yaşayan coğrafyalarını ele aldığımızda kişi başına düşen alanda sismik olarak en aktif bölgesi... hal böyle olunca; afet zamanlarında bu uçaklara çok fazla iş düşüyor. biri inip, diğeri havalanıyor derken uçaklar yetersiz kalıyorlar.
  
  ayrıca diğer ülkelere ihracat başarısında bulunduğumuzda, yine bu uçaklarla nakliye yapıyoruz. örneğin, malezya; bizden insansız hava aracı aldığında, bu uçaklara yükleniyor ve gönderiliyor. bu uçak yanılmıyorsam taa malezya'lara kadar yükü "tek seferde" taşıyabiliyor. savunma sanayimizin başarısını da bu uçakla sağlamış oluyoruz bir nevi.
  
  --- siyasi kullanımı ---
  herhalde dünyada sadece bize özgü, itibardan tasarruf olmaz kullanımı da var. şahsıma kendi filosundaki uçakları yetmiyor, bir de o kullanıyor.
  
  --- tanker uçak ---
  bu uçak sepet teknolojisi^* ismi verilen bir sistemle tanker uçak şeklinde de kullanılabiliyor. biz ise boom teknolojisini kullanıyoruz.^* bu uçak eğer f18'e yakıt ikmali yapabiliyorsa, f16'ya uygun bir sistem geliştirerek f16'ya da yakıt ihmali yapabilir(!)(?)^* diye düşünüyorum. muhtemelen kendimizin geliştireceği bir kit ile hali hazırda eskiyen tanker uçaklarımızı bu uçakla değiştirebiliriz.^*
  
  --- yangın söndürme uçağı ---
  yangın söndürme amaçlı airbus'ın bu uçak özelinde geliştirdiği sökülebilir bir kit var. 20 ton suyu 10 saniyenin altında dökebiliyormuş. tabi yangın söndürmede kullanmak uçağı daha erken yıpratacaktır ama airbus mühendisleri de bu işi biliyorlardır, muhtemelen. uçağın işletme maliyetleri içerisinde görüyorlar ki, projeyi tamamlama aşamasına gelmişler.
  
  {en geç 2025 yılından itibaren de ispanya yangın söndürme uçağı olarak da kullanacak diye okumuştum, kaynağı bulursam ekleyeceğim veya yeşillendirirseniz editlerim}
  
  --- bize uygun en ideal kullanım senaryosu ---
  öncelikle sayıyı planlama ile yıl 2030'a gelmeden en az 60'a çıkarmamız icap ediyor. en az 60'a yükseltirken de yeni gelecek ilk uçak, tanker kiti geliştirmek için tusaş'a, kit geliştirildikten sonra tsk'ne. ardından gelecek uçakların 10 tanesi yangınlar ve afetlerde kullanım için orman bakanlığına, 5 tanesi de reklam ve itibar yapmak için cumhurbaşkanlığı bünyesine. ardından gelecek 44 tane de tsk bünyesine. böyle olduğunda tek tip uçağa geçeceğimizden dolayı, işletme ve lojistik maliyetlerimiz azalacaktır. ayrıca elimizde bulunan cn-235, c-130t, c-160d gibi nakliye uçaklarını, ve kc-135 gibi tanker uçaklarını da envanterden çıkartacak, müttefik ülkelere satış/devir edecek veya f-4'lerde yapmak istediğimiz gibi yerine yenisi geldikçe sayıyı azaltarak kullanacağız. ayrıca ne kadar kaynak harcadığını bilmediğimiz cumhurbaşkanlığı filosu da böylelikle en azından işe yarar bir hale dönüşür. sivilde kullanılacak bu uçaklar savaş zamanında da; en azından savunma bakanlığı emrinde görev yapmak amacıyla kullanılırlar.
  
  ormanlar yanarken -kasıtlı yangın izlenmiyorsa- rusya'dan uçak kiralanmaz ve 10 tanesi 3 sortide 600 ton su bırakır, 5 tane de şahsım'ın filosundan takviye gelse dökülen su 900 ton'a çıkar, yani ülke yansa söndürürüz. ayrıca şahsım sürekli filistin'e falan erzak gönderebilir, dış gezilerinde kendi filosundaki uçakları erkenden önden gönderebilir veya bir yerden vatandaşlarımızı tahliye etmek için yine bu uçakları kullanabilir. hem de reklamını haber bültenlerinde dakikalarca gözümüze daha fazla sokabilir.
  
  ayrıca ukrayna'da yaşadığımız rehin fiyaskosunda olduğu gibi, 2 uçağımız rehin kalmış da olsa, 60 uçaktan 2 tanesinin rehin kalması durumu bize pek koymaz.
  
  a400m'nin kaldırabileceği yüke göre hava lojistik planlaması yapılır, buna uygun hareket edilir. örneğin 5 sefer cn-235 kaldıracağımıza, 1 defa a400m kaldırmak daha ekonomik olsa gerek. buna uygun lojistik planlaması yapılır.
  
  envanterde tek tip uçak olacağı için de askeri ve sivil amaçlı, tek tip uçağın altyapısı, aynı parça sistemleri ve aynı uçakların bakımları derken, tüm uçakları tabirle "suyunu sıkana kadar" kullandığımızda aslında maliyet/etkin bir sistem de olmuş olacak. a400m'deki muhtemelen yüzdemiz çok artacak, bazı parçalarını kendimiz zaten üretiyoruz, kritik parçaları dahil daha fazla parçasını üretir hale geleceğiz, uçağın kayseri'de ana bakım merkezine de sahibiz ve ayrıca airbus'ın diğer sivil uçaklarına üreteceğmiz parça sayısı da artacak...
  
  tabi uçak böyle kullanılmaz hatta muhtemelen de kullanılmamalı ama başlıkta yazdığım üzere, "bizim için" en uygun senaryo bu.
  
  maliyet hesaplarken de şu anda hali hazırda kullandığımız "41 adet" cn-235'in, "19 adet" c-130'un, "14 adet" c-160'ın ve "7 adet" kc-135'in de çıkacağını, hesaba katmak gerek. ayrıca şahsım'ın filosunda 13 tane uçak varmış ne işe yaradığını bilmediğimiz, onların da pahalı 10 tanesini envanterden çıkartacağımız anlamına geliyor. bunların yerine tekrar tekrar belirttiğim gibi tek tip uçağa geçilecek olması kamunun "maddi yükü" / "işleyişi" açısından elimizi kolaylaştıracaktır.
  --- senaryo'dur ---
  
  --- söylentiler ---
  nakliye filomuz sanırım artık yetersiz kalmaya başlıyor ki, ek olarak sipariş geçileceği söylentileri var. madem yeni sipariş geçilecek, o zaman ihtiyaçlarımızı tamamen belirlemeli ve sipariş geçilmişken 2060'a kadar lojistik ihtiyacımızın dışında diğer ihtiyaçlarımızı da karşılamamız gerektiğini hesaba katmamız gerekmektedir.
  
  edit: yazım hataları.