türk ve dünya edebiyatından 100 temel eser

• milli eğitim bakanlığının bir genelgeyle okullarda okutulmasını istediği türk ve dünya edebiyatından seçilmiş edebi eserlerdir. liste aşağıdadır.
  100 temel eser
  
  türk edebiyati
  1 • m. kemal atatürk -nutuk
  2 • kutadgu bilig'den seçmeler
  3 • dede korkut hikâyeleri
  4 • yunus emre divanı'ndan seçmeler
  5 • mevlana -mesnevî'den seçmeler
  6 • nasreddin hoca fıkralarından seçmeler
  7 • divan şiirinden seçmeler
  8 • halk şiirinden seçmeler
  9 • evliya çelebi -seyahatnâmesi'nden seçmeler
  10 • kerem ile aslı
  11 • samipaşazade sezai -sergüzeşt
  12 • halit ziya uşaklıgil -mai ve siyah
  13 • hüseyin rahmi gürpınar -kuyruklu yıldız altında bir izdivaç
  14 • ahmet rasim -şehir mektupları
  15 • ahmet hikmet müftüoğlu -çağlayanlar
  16 • ömer seyfettin -hikâyelerden seçmeler
  17 • mehmet âkif ersoy -safahat
  18 • ahmet haşim -bize göre
  19 • yahya kemal beyatlı -eğil dağlar
  20 • yahya kemal beyatlı -kendi gök kubbemiz
  21 • abdulhak şinasi hisar -boğaziçi mehtapları
  22 • ruşen eşref ünaydın -diyorlar ki
  23 • yakup kadri karaosmanoğlu -kiralık konak
  24 • yakup kadri karaosmanoğlu -yaban
  25 • refik halit karay -memleket hikâyeleri
  26 • refik halit karay -gurbet hikayeleri
  27 • halide edib adıvar -sinekli bakkal
  28 • halide edib adıvar -mor salkımlı ev
  29 • reşat nuri güntekin -anadolu notları
  30 • reşat nuri güntekin -çalıkuşu
  31 • falih rıfkı atay -çankaya
  32 • falih rıfkı atay -zeytindağı
  33 • faruk nafız çamlıbel -han duvarları
  34 • nazım hikmet -memleketimden insan manzaraları
  35 • şevket süreyya aydemir -suyu arayan adam
  36 • memduh şevket esendal -ayaşlı ile kiracıları
  37 • peyami safa -dokuzuncu hariciye koğuşu
  38 • peyami safa -fatih-harbiye
  39 • nihad sami banarlı -türkçe'nin sırları
  40 • ahmet hamdi tanpınar -beş şehir
  41 • ahmet hamdi tanpınar -sahnenin dışındakiler
  42 • samiha ayverdi -ibrahim efendi konağı
  43 • necip fazıl kısakürek -çile
  44 • sabahattin ali -kuyucaklı yusuf
  45 • ahmet kutsi tecer -şiirler
  46 • ahmet muhip dıranas -şiirler
  47 • âşık veysel -dostlar beni hatırlasın
  48 • orhan veli -bütün şiirleri
  49 • cahit sıtkı tarancı -otuzbeş yaş (bütün şirleri)
  50 • kemal tahir -esir şehrin insanları
  51 • orhan kemal -eskicinin oğulları
  52 • sait faik abasıyanık -kayıp aranıyor
  53 • sait faik abasıyanık -hikâyelerinden seçmeler
  54 • halikarnas balıkçısı -aganta burina burinata
  55 • kemal bilbaşar -cemo
  56 • samim kocagöz -kalpaklılar
  57 • tarık buğra -küçük ağa
  58 • necati cumalı -tütün zamanı
  59 • rıfat ilgaz -karartma geceleri
  60 • orhan hançerlioğlu -7. gün
  61 • fakir baykurt -kaplumbağalar
  62 • faik baysal -drina'da son gün
  63 • abbas sayar -yılkı atı
  64 • haldun taner -hikâyelerinden seçmeler
  65 • oğuz atay -bir bilim adamının romanı
  66 • aziz nesin -yaşar ne yaşar ne yaşamaz
  67 • sabahattin kudret aksel -gazoz ağacı
  68 • yusuf atılgan -anayurt oteli
  69 • cemil meriç -bu ülke
  70 • ord. prof. dr. ali fuat başgil -gençlerle başbaşa
  71 • naki tezel -türk masalları
  72 • salâh birsel -boğaziçi şıngır mıngır
  73 • bahattin özkişi -sokakta
  dünya edebiyati
  74 • beydeba -kelile vedimne
  75 • eflatun -devlet
  76 • sokrates -savunma
  77 • sadi -gülistan
  78 • servantes -don kişot
  79 • balzac -vadideki zambak
  80 • viktor hugo -sefiller
  81 • goethe -faust
  82 • daniel daefo -robenson cruzoe
  83 • dostoyevski -suç ve ceza
  84 • gogol -ölü canlar
  85 • turgenyev -babalar ve oğullar
  86 • tolstoy -savaş ve barış
  87 • gustav flaubert -madam bovary
  88 • charles dickens -iki şehrin hikâyesi
  89 • knut hamsun -açlık
  90 • jack london -beyaz diş
  91 • rabindranath tagore -gora
  92 • ernest hemingway -çanlar kimin için çalıyor
  93 • william faulkner -ses ve öfke
  94 • ivo andriç -drina köprüsü
  95 • paniat istrati -akdeniz
  96 • john steinbeck -fareler ve insanlar
  97 • m selimoviç -derviş ve ölüm
  98 • cengiz dağcı -onlar da insandı
  99 • cengiz aytmatov -beyaz gemi
  100 • cengiz aytmatov -gün olur asra bedel
• meb'in ilk ve ortaöğretim öğrencilerinin okumasını şiddetle tavsiye ettiği eserlerdir. aralarında yaşayan yazarların yapıtlarının olmaması ise kargaşaya yol açmamak içindir, o konuda topu öğretmenin bizzat kendisine atmışlardır. tabii bu 100 eserin türkiye cumhuriyeti sınırları içerisinde öğrenim gören her öğrencinin okumasını sağlamak için okullarımızdaki zengin ve böyle ziyadesiyle donanımlı kütüphanelerimizden faydalanacaklar. afferin afferin.. (ara: akıl fikir)
• içinde edebiyat kategorisine girmeyen eserlerin^** de bulunduğu liste.
• milli eğitim bakanlığı'nın, önümüzdeki sene ilköğretim okullarında okunmasını tavsiye ettiği kitaplardır. aralarında cemal süreya, nazım hikmet, halikarnas balıkçısı, orhan veli, orhan kemal, necati cumalı ve bekir yıldız gibi edebiyat dünyamızın kıymet-i harbiyesi az bilinmiş güzel insanları da var. elbette listede pek çok değerli isim daha var. yeni listeyi kopyala-yapıştır yöntemiyle aktarıyorum:
  
  1. dede korkut hikayeleri (ilköğretim için uyarlama)
  2. mevlana'nın mesnevisinden seçme hikayeler (ilköğretim çocukları için seçme hikayeler)
  3. karagöz ile hacivat (ilköğretim için seçme hikayeler)
  4. vatan yahut silistre (namık kemal)
  5. ömer'in çocukluğu (muallim naci)
  6. gulyabani (hüseyin rahmi gürpınar)
  7. şermin (tevfik fikret)
  8. altın işık (ziya gökalp)
  9. yalnız efe (ömer seyrettin)
  0. çocuk şiirleri (ibrahim alaaddin gövsa)
  1. hep o şarkı (yakup kadri karaosmanoğlu)
  2. peri kızı ile çoban hikayesi (orhan seyfi orhon)
  13. uluç reis (halikarnas balıkçısı-cevat şakir kabaağaçlı)
  14. damla damla (ruşen eşref ünaydın)
  15. bağrıyanık ömer (mahmut yesari)
  16. domaniç dağlarının yolcusu (şukufe nihai)
  17. evvel zaman içinde (eflatun cem güney)
  18. cumhuriyet öncesi yazarlardan çocuklara hikayeler
  (mehmet seyda)
  19. gururlu peri (mehmet seyda)
  20. akın (faruk nafiz çamlıbel)
  21. havaya uçan at (peyami safa)
  22. benim küçük dostlarım (halide nusret zorlutuna)
  23. sevdalı bulut (nazım hikmet)
  24. kuklacı (kemalettin tuğcu)
  25. yer altında bir şehir (kemalettin tuğcu)
  26. arif nihat asya'dan seçme şiirler (arif nihat asya)
  27. sait faik abasıyanık'tan seçme hikayeler (sait faik abasıyanık)
  28. koçyiğit köroğlu (ahmet kutsi tecer)
  29. az gittik uz gittik (pertev naili boratav)
  30. aritmetik iyi kuşlar pekiyi (cemal süreya)
  31. çocuklara şiirler (vehbi cem aşkun)
  32. 87 oğuz (rakım çalapala)
  33. yonca kız (kemal bilbaşar)
  34. bitmeyen gece (mithat enç)
  35. halime kaptan (rıfat ilgaz)
  36. gümüş kanat (cahit uçuk)
  37. vatan toprağı (mükerrem kamil su)
  38. barbaros hayrettin geliyor (feridun fazıl tülbentçi)
  39. eşref saati (şevket rado)
  40. nasreddin hoca hikayeleri (orhan veli)
  41. inci'nin maceraları (orhan kemal)
  42. allı ile fırfırı (oğuz tansel)
  43. tiryaki sözleri (cenap şahabettin)
  44. keloğlan masalları (tahir alangu)
  45. billur köşk masalları (tahir alangu)
  46. osmancık (tarık buğra)
  47. balım kız dalım oğul (ceyhun atuf kansu)
  48. falaka (ahmet rasim)
  49. bir gemi yelken açtı (ali mümtaz arolat)
  50. üç minik serçem (necati cumalı)
  51. memleket şiirleri antolojisi (osman atilla)
  52. ülkemin efsaneleri (ibrahim zeki burdurlu)
  53. anılarda öyküler (ibrahim zeki burdurlu)
  54. aldı sözü anadolu (mehmet önder)
  55. göl çocukları (ibrahim örs)
  56. miskinler tekkesi (reşat nuri güntekin)
  57. tanrı misafiri (reşat nuri güntekin)
  58. ötleğen kuşu (halil karagöz)
  59. arılar ordusu (bekir yıldız)
  60. yankılı kayalar (yılmaz boyunağa)
  61. yürekdede ile padişah (cahit zarifoğlu)
  62. serçe kuş (cahit zarifoğlu)
  63. bir küçük osmancık vardı (hasan nail canat)
  
  hazirlatilacak eserler
  64. tekerlemeler
  65. türkçede deyimler
  66. türk atasözlerinden seçmeler
  67. türk bilmecelerinden seçmeler
  68. türk ninnilerinden seçmeler
  69. türkülerden seçmeler
  70. türk manilerinden seçmeler
  
  dünya edebiyati
  71. küçük prens (a. de exupery)
  72. şeker portakaiı (jose mauro de vasconcelos)
  73. 0liver twist (charles dickens)
  74. alice harikalar ülkesinde (lewis carrol)
  75. gülliver'in gezileri (swift)
  76. define adası (robert louis stevenson)
  77. robin hood (howard pyle)
  78. tom sawyer (mark twain)
  79. ezop masalları
  80. andersen masalları i-ii
  81. üç silahşörler (alexander dumas)
  82. la fontaine'den seçmeler (la fontaine)
  83. pinokyo (carlo collodi)
  84. 80 günde devr-i alem (jules verne)
  85. inci (john steinbeck)
  86. beyaz yele (rene guillot)
  87. peter pan (james matthew barrie)
  88. uçan sınıf (erich kastner)
  89. yağmur yağdıran kedi (marcel ayme)
  90. ölümsüz aile (natalie babbitt)
  91. yaşlı adam ve deniz (ernest hemingway)
  92. mutlu prens (oscar wilde)
  93. şamatalı köy (astrid lindgren)
  94. momo (michael ende)
  95. heidi (johanna styri)
  96. insan ne ile yaşar (leo tolstoy)
  97. sol ayağım (christy brown)
  98. hikayeler (anton çehov)
  99. değirmenimden mektuplar (alfonse daudet)
  100. pollyanna (elaanor porter)
• icinde bircok divan edebiyati eseri barindirmasiyla sasirtan liste.
  edebiyat ogretmenlerinin ^* bircogu zaten bunlardan bahsetmekten hic hoslanmaz, ogrenciye de tek verdikleri failatun olurken, ne ise yarayacagi belli olmayan guzel eserleri barindiran liste.
  failatun disinda onca ise yarar kuralla isleyen bir sistemi bile kisiye illallah dedirtecek sekilde anlatanlarin, "ayyy, divan siiri mi, hic sevmem, ne o oyle, anlasilmiyor bi bok" diyen nesiller yetistirmis olanlarin, inisiyatifi birakilmis "hayatta olan yazarlar" konusunda ne yapacagi ise merak konusu.
  (bkz: #7822658)
  
  kucuk bir not: yine de listede bircok guzel isim gormus olmak umut verici, ayrica beni en sasirtani olan tagore'da, onun siirlerini turkceye ceviren ecevit in etkisi oldugunu dusunuyorum.
• uzmanlar tarafindan elestirilen liste.
  http://dosya.hurriyetim.com.tr/…=doganhizlan&bid=20
• liseler için değil de, farklı "noktalar" düşünülerek hazırlanmış "bir sizden, bir bizden" listedir. bu listenin hiç tartışılmamış olmasını da bu "farklılıkların" birleştirilmesine bağlamaktayım. yaşayan yazarların yapıtı olmaması da tartışılamadı (ayrıca sanırım herkes gibi listeyi hazırlayanlar da cengiz aytmatov'u öldü sanıyorlar) ya da attila ilhan'ın bir kitabı dahil edilecekse hangi eser çıkarılacak? yedinci gün nereden akıllarına geldi, mai ve siyah'ı ya da fakir baykurt'u kim okuyacak, the sound and the fury'i kim okutacak?
  demek nazım hikmet, necip fazıl, oğuz atay, sabahattin ali ve nihad sami'yi alt alta yazmak süper bir listenin temel koşuluymuş. ama biçimsel kaygılar maalesef william faulkner konuşabileceğimiz bir lise mensubu (öğretmen, öğrenci, hizmetli vs. fark etmez) ile karşılaşma olasılığımızı hiç arttıramayacak.
• bu listedeki kitaplardan bazılarının (özellikle yabancı klasiklerin) sansürlenmiş, kısaltılmış ve tahrif edilmiş versiyonları süpermarketlerde orda burda epey de ucuza satılıyor. dolayısıyla öğrencilere de bu versiyonlar ulaşıyor gibi geliyor bana. bu işten pis kokular geliyor. yıllardır birisi şu konuya eğilse de araştırsa diye bekliyorum açıkçası.
• (bkz: alternatif 100 temel eser)
  (bkz: notos)