stand on zanzibar

• john brunner in 1969 da yazdigi super bilim kurgu romani. kitabin adi hikaye boyunca dunyadaki butun insanlar zanzibar adasi uzerinde dursa su nerelerine kadar gelir istatistiginin tekrarlanmasindan geliyor.
• benim gelmiş geçmiş en favori bilimkurgu romanlarımdan biri. anlatım stili epey disorganize olduğundan okumak ilk başta kolay gelmez, ama devam edin bir noktadan sonra bırakamayacaksınız.
  
  kitap 2010'lu yıllarda geçiyor, 1968'de yazılmış. o yıllarda diğer bilimkurgucular aya seyahat fikrinin gazıyla bin türlü marslılarla karşılaşma hayal ederken brunner oturmuş genetiği değiştirilmiş organizmalardan, nüfüs artışından, öjeniden, çok uluslu şirketlerden vs. bahsetmiş, hatta neredeyse interneti tahmin etmiş diyeceğim. yani o dönemde yazılıp da günümüzü bu derece iyi kestiren başka bir roman gelmiyor aklıma. adamın diğer romanları genelde epey vasat space operalarmış, basımını bulmak zor, okuduğum tek romanı bu. bu eleman aslında bugünlerden zamanda geri gidip, zaman yolcusu olduğunu çaktırmadan yaşamış ama dayanamayıp böyle de bir roman yazmış deseler inanırım. yok aslında inanmam ama iyi bilimkurgu öyküsü olurdu.
• science fiction masterworks baskısı türkiye'deki kitapçılarda bulunabilen roman
• 1969 yılında yazılmış bugüne kadar yazılmış en ileri görüşlü roman olduğu söylenebilir.
  
  romanda geçen ve yazıldığı günden bugüne gerçekleşerek/keşfedilerek/üretilerek john brunner'in kahin ilan edilmesine yetecekler şunlardır;
  
  * uydu yayını ^*
  * lazer yazıcı ^*
  * elektrikle çalışan arabaların seri üretimi ^*
  * avrupa birliği ^*
  * esrar kullanımının legalleştirilmesi ^*
  * tütün sektörünün yerilmesi ^**
  * detroit şehrinin iflası ^*
• kitapta sözü geçen ve daha sonra gerçekleşen yenilikleri listemişler, güzel olmuş.
  
  http://i.imgur.com/imodb7x.png
• etkileyici bir kitap, lakin dilinin teknikliği ve ağırlığı nedeniyle türkçe çevirisi zor olacaktır. ithaki bilimkurgu klasikleri serisinde olacağı konuşuluyor, ama çevirinin kimler tarafından gerçekleştirileceği oldukça önemli olacak okuyucu için.
• basucu eserim. cok cok cok buyuk kitap. canim benim.
• newyork times son 125 yılın en iyi kitabı anketi basligini gorunce, listenin ilk sirasinda stand on zanzibar'in oldugundan emin bir sekilde hemen linke tikladim. listeye alinmamis. bir yandan sevindim tabi: 1984'u bu denli somurmus olan populer kultur, stand on zanzibar'a neler yapmazdi? yine de stand on zanzibar neden son 125 yilin en iyi kitabidir diye uzun uzun anlatmaya gerek yok. okuyarak anlayabilirsiniz. kisaca, hem anlatim teknigi inanilmaz derecede ozgun (bu ozgunluk 'agir bir kitap' izlenimi olusturmus; bence bu izlenime kapilanlar yaniliyor), hem de konusu insani resmen hapsediyor.
  
  ve en onemlisi: 1969 yilinda basilmis olan bu kitapta 2010'li yillara dair, devlet baskaninin ismine ve kisiligine kadar, tam da o yillarda gerceklesmis oyle kehanetler var ki, insan okurken urperiyor. ve politikaya, medyaya, topluma bakisiniz bambaska bir boyuta tasiniyor. jean baudrillard gibi asmis bir sosyologun en sevdigi kitaptir ve kendi kitaplarinda sık sık stand on zanzibar'dan bahseder. malesef baudrillard, kitaptaki kehanetlerin en ilgincinin (spoiler vermemek icin yazmiyorum) gerceklesmesine 1 yil kala hayatini kaybetmistir.
  
  vasat bir yazar olarak degerlendirilse pek de ayip edilmeyecek olan john brunner'nin diger kitaplarini okuyunca, stand on zanzibar'daki uslup olsun anlatim teknigi olsun, kesinlikle ayni yazar tarafindan yazilmamis, hatta bir insan tarafindan yazilmamis diyorsunuz. sanki birileri yazip vasat bir yazarin adini kullanarak yayinlatmis. sanki gelecekteki cok gelismis bir yapay zeka bu kitabi yazip 1969 yilina gondererek brunner'in eline tutusturmuslar.