• fırından taze çıkmış, son bir yıldan beridir sağdan soldan kırpıntılarla hakkında bilgi sahibi olduğumuz mektuplar idi. sağolsun varolsun norgunk kitap haline getirdi. yani, bu bir kitap ismidir. efendimiz “baruch spinoza” ile “guillaume de blyenbergh” arasındaki mektuplaşmaları içerir.

    albert nahum çevirisi ile okurlarla buluştu kitap. ancak, burada birkaç ayrıntı vermek isterim. kitabın adına ilham kaynağı olan kişi gilles deleuze’dür. norgunk, ulus baker’in anısına yayınlamıştır bu kitabı. ulus baker’in norgunk ile yürüttüğü bir proje kapsamında türkçeleştirilmesi düşünülmüş, ancak maalesef ki ulus hoca’nın ömrü vefa etmedi.

    konusu nedir bu mektupların? bildiğin teolojidir, katıksız teoloji vardır bu mektupların özünde. ancak, mercek ustası olan spinoza’nın aynı zamanda nezaketin de ustası olduğunu anlarız bu kitaptan.

    şimdi başa dönelim: gilles deleuze neden kötülük mektupları demiştir? spinoza okumalarında halen en büyük referansımızdır deleuze, bunun aksi şimdilik mümkün değil. deleuze’ün kötülük mektupları adını uygun görüşündeki temel etken, mektuplarındaki sıkı tartışmalarda spinoza ve guillaume de blyenbergh’in “kötülük problemi” üzerinde epeyce durmalarından kaynaklanır.

    guillaume de blyenbergh bir ara öyle şirazeden çıkar ki, spinoza’yı şeytan ilan eder. dönemin filozofisinden tutun da üslubuna değin, enfes bir kitaptır bu. mektubun, filozoflar arasında ne tür bir iletişim kurduğunu göstermesi açısından bile enfestir.

    özellikle “yaratılış” ve “adem” hakkındaki tartışmalarda, spinzoa hem yahudiliğe hem de hıristiyanlığa sıkı ayarlar verir. şahane bir kitaptır.

    (bkz: guillaume de blyenbergh)
  • okuyucuyu etika ve teolojik politik incelemenin merkezine sürükleyen kitaptır. *

    nahum'un anlattıklarından anlaşılanlar;

    blyenbergh'in spinoza'ya herşeyin nedeni olan tanrının insanların kötü isteklerinin de nedeni sayılıp sayılmayacağı sorusu etrafında toplanan bir mektup göndermesi ile başlar yazışma. spinoza başlangıçta bu mektuplaşmayı bir dostluk başlangıcı olarak yorumlasa da blyenbergh'in tedbirsizliği * sayesinde spinoza'nın, asıl amacın, hakikat adına karşısındakini çürütmek ve ağır bir biçimde eleştirmek olduğunu anlaması pek uzun sürmemiştir.

    spinoza başlangıçta soruyu kendi felsefesi içinde yeniden formüle ederek cevaplamaya çalışmıştır. blyenbergh'in kullandığı kavramları genelgeçer anlamlarından kurtararak yeniden tanımlamıştır bunu yaparken de blyenbergh'in oluşturduğu yazışma dokusunu fazla bozmamaya özen göstermiştir. ancak blyenbergh, sonraları spinoza'nın öz ve yetkinlik kavramlarını kendi teolojik jargonu içine çekmeye çalışınca, spinoza uslubunu değiştirmiş, kısa ve ters bir kaç mektuptan sonra kesilmiştir yazışmışlar.
hesabın var mı? giriş yap