sosyal grup

• belirli amaçlar ve bunları gerçekleştirme çabası içerisinde bir araya gelmiş, belirli kurallara göre organize olmuş, belirli süre karşılıklı sosyal ilişkide bulunan, en az iki kişiden oluşan, göreli bir sürekliliği olan bireyler topluluğudur.
  
  genel görüş, grubun dört aşamadan geçerek gelişimini gerçekleştirdiği yönündedir. bu evreleri şöyle açıklayabiliriz:
  
  1. keşfetme evresi: bu aşamada grup üyelerinin birbirleriyle tanışması söz konusudur. grup üyeleri, çalıştırıcı dâhil birbirini her yönüyle tanımaya çalışır. birincil amaç grup üyelerinin tanışmasıdır.
  2. geçiş evresi: grup bu aşamaya geldiğinde artık grup içerisindeki roller ve statüler belirlenir. bu aşamada grup üyeleri arasında çatışma çıkması olasıdır. çalıştırıcı takım içerisinde rolleri dağıtırken bunu objektif olarak yapmalıdır. örneğin; takım kaptanını belirlerken “ben istediğim için” şeklindeki bir yaklaşım yerine nedenlerin açıklandığı bir yol takip edilmelidir. birincil amaç rollerin dağıtılmasıdır.
  3. eylem evresi: bu aşama artık grup kurallarının oluştuğu ve grubun yapılacak işe odaklandığı eylem devresidir. artık çalışmalar bitmiş, yerini iş birliğine bırakmıştır. grup bir bütün hâlinde hareket ettiğinde elde edecekleri başarıların farkına varır. birincil amaç grup başarısıdır.
  4. sonlanma evresi: bu devre grubun birlikte yapacağı herhangi bir işin kalmaması ile grubun dağılması durumudur. spor karşılaşmalarının bitmesiyle spor takımlarının dağılması buna örnek gösterilebilir.
  
  bir grubun oluşma sürecinde ve grubun işleyişinde bazı etkenlerin olumsuz etkisi görülebilir. bu etkiler yedi başlık altında toplanabilir. bunlar:
  1. grup üyelerinin sayısı: bir spor grubunda, sporcu sayısının çok olması doğrudan iletişimde sorun yaratabilir. sayının çok olması, grup içinde alt grupların ortaya çıkmasına ve “biz” bilincinin zarar görmesine neden olabilir.
  2. üyelerin değişmesi: grubun temel belirleyicisi, üyelerin arasındaki ilişkilerin niteliğidir. yeni bir sporcunun gruba katılması ya da ayrılması üyeler arasındaki ilişkileri etkileyebilir. grubun bütünlüğünü bozabilir.
  3. rollerin ve konumların belirlenmemesi: böyle bir durumun yaşanması, üyelerin huzursuzluğuna neden olur ve grup bütünlüğünü olumsuz olarak etkileyebilir.
  4. grup normlarına uymama: her grup üyesi, gruba katılmadan önce belirli değer yargılarına sahiptir. bir üye bu değer yargılarını öne çıkarıp grubun değerlerine önem vermiyorsa, üyeler arasındaki ilişkiler bozulabilir. gruba yeni katılan bir üyeye grubun normları açıklanmalıdır.
  5. grup sürecinde aceleci davranmak: bir grubun oluşturulmasında, grup bütünlüğünün sağlanmasında ve amaca ulaşılmasında zamana gereksinme vardır.
  6. grup içinde aşırı rekabetin olması: uygun düzeyde grup içi rekabet güdülenmeyi artırırken, rekabetin aşırı olması grup bütünlüğünü azaltır.
  7. ödül dağıtımındaki hatalar: başarı sonrasında ödül dağıtımının, takımın genel performansına göre değil de bireysel performansa göre yapılması grup bütünlüğünü olumsuz etkilemektedir.
  
  kaynak: meb spor psikoloji kitabi.
• bugün sosyal bir gruptan ayrıldım. uzun zamandır içinde olduğum, emek verdiğim bir gruptu. ayrılma kararımı söyledikten sonra birkaç kişi teşekkür konuşması yaptı. o ana kadar onlar için önemli olan detayları ve görünürlük kısımlarını fark etmemiştim. benim bile fark etmediğim fakat onlara dokunan detayları paylaştılar. inanılmaz hoşuma gitti ve değerli olduğumu hissettim. ayrılırken benimle sarılmak için bekleyenler oldu -ki bu bile benim için çok hoştu.
  bir şekilde grup içinde anlaşamadıklarımız sevmediklerimiz de olsa, grubun birçok bağlamda bağlayıcı bir yanı oluyor. ayrılırken bir buruk oluyoruz sanırım.