siyasi iktidar

• siyasi iktidar deyince akla ilk olarak "devlet otoritesi^*" kavrami gelir . bu ki$iler egemen bir nitelige sahiptirler . bu kavram temel alinarak ortaya cikan uc temel ozelligi vardir siyasi iktidarin,
  
  birincisi, bu otoritelerin belli bir toprak parcasi uzerinde munhasir yetkiye sahip olmalari ve bu sinirlar icinde faaliyette bulunan butun gruplarin onlara tabi olmalaridir .
  bir ikincisi, devlet otoriteleri kendi sinirlari icinde, almi$ olduklari kararlara uyulmasini saglamak uzere, egemen kamu gucune, daha dogrusu guc kullanma tekeline sahiptirler .
  bir ucuncusu, milletlerustu otoriteler cok ender ve hayli sinirli alanlarda yetkili olduklarindan, devletlerarasi ili$kiler, bicimsel acidan e$itlikci uzla$ma ve antla$malara dayanmaktadir . bu da yine gelip catip devlet otoritesine bakmaktadir .
  
  insanligin varolu$undan bu yana, iktidar olgusu daima ortaya cikmi$ ve degi$ik siyasi yapilara yol acmi$tir . uzun bir sure iktidar ve buyu birbirine siki sikiya bagli kalmi$lar, buyu ve din iktidarin temelini olu$turmu$tur . daha sonralari siyasetin dinden uzakla$masi^* ile iktidar, insan aklinin bir urunu olan hukuka dayanacaktir . bu noktada, yani hukuk noktasinda akla gelecek olan kavram da me$ruluktur . me$ruluk devlet iktidarinin kaynagi ve kullanili$ bicimleri bakimindan yonetilenlerin inanclarina uygun olma niteligidir . bir iktidar, ona itaat edilmesi konusunda bir consensus^* varsa me$rudur . aki takdirde iktidar, iktidar olmaktan cikar, kaba bir guc haline gelir . bu durumda da kendisine boyun egilmesini saglayaibldigi surece varligini koruyabilir .
  
  iktidarin me$ruluguyla ilgili iki ana goru$ vardir:
  teokratik goru$ler ve demokratik goru$ler .
  
  (bkz: iktidar)
  (bkz: hukuk)
• teokratik goru$lerin ortak noktasi, iktidara ilahi bir temel saglamaktir . ancak tanri'nin hukumdari belirlemesi bakimindan bu goru$ler de ikiye ayriliyor:
  
  (bkz: tabiatustu ilahi hukuk doktrini)(bkz: providansiyel ilahi hukuk doktrini)
  
  demokratik goru$lerin temeli ise, iktidarin ilahi gucten akilci^* guce, gokten yere^*, monarktan topluma^* indirilmesidir . bu goru$ de uce ayriliyor sayin efendiler:
  
  (bkz: halk egemenligi)(bkz: milli egemenlik)(bkz: emredici vekalet ve temsili vekalet)
• "... isci sınıfı, kendi gelisim hareketi icinde, eski uygar toplumun yerine, sınıfları ve onların uzlasmaz karsıtlıklarını dıstalayacak bir birlik koyacaktır ve bu anlamıyla, siyasi iktidar diye bir sey artık kalmayacaktır, cunku siyasi iktidar, uygar toplumdaki uzlasmaz karsıtlıgın resmi dısa vurumundan baska bir sey degildir."
  
  (marx, felsefenin sefaleti)
• "siyasi iktidarlar, kapağı olmayan, büyük bal kavanozu gibidir. ne kadar sinek ve arı varsa etrafında tavaf eder. gerek siyasi iktidar, gerekse cemaatin içine, dindarlıkları tamamen yüzeysel olan birtakım düşük, kalitesiz insanlar hatta hergeleler girmiş. bunlarla temiz kalmanın imkânı yok." m. şevket eygi
• siyasi toplumun kaderiyle ilgili temel kararları alabilen, kapsayıcı ve merkezileşmiş lktidardır. bu iktldar cebir tekeli ve rızaya dayanır. cebrin kendisi iktidarla aynı şey değildir. aşırı şiddete başvurma iktidarın yokluğuna işaret eder; korkutma ortaya çıkmış meşruiyet kaynağı olan rıza ortadan kalkmıştır.
• locke'çu gelenekte yönetimin birlnci işlevi insanların doğal haklarını ( yaşam, özgürlük, mülkiyet vb.)korumaktır. fakat iktidar korumak üzere tesis edildikleri halde hakları ihlal edebilirler. yurttaşların doğal haklarını önemli ölçüde çiğneyen bir hükümet bundan dolayı yönetme hakkını kaybeder ve onu devirmek meşru hale gelir. siyasi lktidarı bu koşullarda devirmek doğal hukuk doktrinince meşrudur.
• (bkz: devletin ideolojik aygıtları)
• gündelik dilde, birçok kitapta, mesela anayasa hukuku kitaplarının bazılarında yürütme organının hükümet kanadı için bu ifade kullanıldığına şahit olabilirsiniz, hükümeti ifade eden sözcük. ancak siyaset biliminde farklı. bir toplum düşünün ki, o toplum kendi dışında başka bir topluma tabi olmasın ve başka bir toplumun parçası olmasın. bu toplumlar ne olabilir? ilkel toplum olabilir, kent toplumu olabilir, feodal toplum olabilir ve bugüne geldiğimizde ulus olabilir. maurice duverger bu tür toplum için global toplum der. işte bu global toplumun üzerinde yasama, yürütme ve yargılama faaliyetleriyle bir bütün oluşturan iktidar siyasi iktidardır. örneğin bugün bir ulus bağımsız bir devlet olarak örgütlenirse, siyasi iktidar hâline gelir.
• ayırt edici özellikleri şunlardır;
  -kapsama alanı en geniş olan iktidardır, tüm ülkede geçerlidir.
  -kapsama alanına en fazla sayıda kişi girer, ülkedeki herkes için bağlayıcıdır.
  -diğer iktidarların tümünden üstündür, en son sözü söyleme yetenek ve gücüne sahiptir.
  -kaba güç kullanma tekeline sahip olması