• *
    schumann'in 120 opus numarali, re minor senfonisi. bestelenmesi 1841'de tamamlanmis olmasina ragmen, schumann 1851 yilinda tum senfoniyi tekrar gozden gecirmis ve bundan sonra yayinlamistir.

    1851 versiyonu birbirini araliksiz takip eden 5 bolumden olusur:

    1. ziemlich langsam - lebhaft (re minor)
    2. romanza: ziemlich langsam (la minor)
    3. scherzo: lebhaft (re minor)
    4. etwas zurückhaltend - langsam (sol minor)
    5. lebhaft (re major)

    1841 versiyonunda almanca yerine italyanca tempo terimleri kullanilmistir ve bu versiyon 5 yerine 4 bolumden olusur:

    1. andante con moto - allegro di molto (re minor => re major)
    2. romanza: andante (la minor)
    3. scherzo: presto (re minor)
    4. largo - finale: allegro vivace (re major)

    eser 2 flut, 2 obua, 2 klarnet, 2 fagot, 4 corno, 2 trompet, 3 trombon, timpani ve alisilagelmis yayli takimindan (birinci ve ikinci kemanlar, viyola, viyolonseller ve kontrabaslar) ibaret orkestra icin yazilmisir
  • --- tbsegk ---

    bu senfoniye dair karajansal şöyle birkaç prova videosu vardır(viyana senfoni'yle). izlemek lazım:
    http://www.youtube.com/…s 4th symphony - part&uni=1

    --- tbsegk ---
  • http://m.youtube.com/watch?v=zqeyqacojrq

    herbert von karajan'ın prova görüntüleri almanca bilmeseniz de- müziğin evreselliğine bilinçaltı vurgusu- bir film gibi sizi içine alıp sürükler. schumann'ın bu eserinin coşkusu, iniş ve çıkışlarına rağmen hiç kopmayan akıcılığı ile tutkudur, heyecandır.
  • numarasi aldaticidir. schumann ilk senfonisini * 1841'de kaleme almistir. yapit dogal bir bicimde 1 numarasini tasir. o gune kadar hemen tumuyle piyano yahut oda muzigi bestelemis olan besteci, ilk senfonisinin kazandigi basari uzerine gaza gelerek hemen 2. bir senfoni ciziktirmeye baslar, ancak bu yapitin ayni sene icerisinde yapilan ilk temsili begenilmez, besteci yapiti geri ceker, cekmeceye kitler. ancak 10 yil kadar sonra yapiti yeniler, revize eder, yeniden orkestralar ve bu haliyle dinleyici onune cikarir. bu sefer sonuc olumludur.

    yani aslen besteledigi 2. senfoni olmasina karsin yapitin yeni versiyonu hazirlanana kadar arada iki senfoni daha bestelemis oldugundan (2 ve 3 numarali olanlar) bu yapita 4 numarasi kalir *.

    yapitin kurgusu zamani icin orjinaldir. ornegin beethoven kimi yapitlarinda 4 bolumlu klasik senfoni yapisinin kimi bolumlerini birbirine baglar. mesela cok meshur 5. senfoninde son iki bolum birbirine bagli calinir (normalde bir senfonide bir bolum biter, bir digeri baslar : bolumler bagimsizdir). beethoven baska yapitlarinda da (oda muzigi, senfonik vs.) bu yola basvurur.

    schumann bu senfonisinde bolumlerin tumunu birbirine baglar, yani bir acidan bakildiginda yapit aslinda tek bolumludur. baslar ve biter, iki bolum arasi ara verilmez, gene de bolumler arasi gecisler belirgindir.

    aslinda tarihsel olarak bakildiginda mendelssohn senfoni no 3 bu uygulamayi 10 yil kadar once akil etmistir (1829-30) lakin o senfoni de, ayni schumann'in 4. senfonisinde oldugu gibi, bir yenilemeye tabi tutulmus ve bu yenilemenin tamamlanmasi 1842 yilini bulmustur ve o yil itibariyle schumann'in 4. senfonisinin ilk versiyonun ilk seslendirilisi yapilmisti. su halde butun bolumleri birbirine bagli bir senfoni besteleme fikrinin ilk olarak schumann tarafindan dinleyici kitlesine sunuldugunu soylemekte bir hata yok.

    butun bolumleri birbirine bagli olarak dusunulmus ilk senfoni bu olsa da, butun bolumleri birbirine bagli cok bolumlu bir yapit daha once beethoven tarafindan kaleme alinmistir *

    [sanirim 19. yy sonuna kadar ne kadar ilginc denebilecek muzikal bulus varsa bunun ya kokeni ya benzeri beethoven'da mevcut oluyor. konuya iliskin bir anim icin (bkz: #27623799) gerci beethoven'daki kimi orijinalliklerin kokenlerini haydn'da gozlemlemek mumkun ama o kadar geriye gitmeyelim]

    ---------------

    yapiti ilginc kilan bir diger husus ise bolumler arasi tematik iliskilerdir, bunlarin tumune deginmek imkansiz sanirim lakin cok acik olanlari mevcut. ornegin. 1. bolumun hemen basinda yaylilarin sundugu karanlik dusunce 2. bolumun basindaki oda muzigi benzeri kisim bittiginde karsimiza cikar.

    2. bolumun ortasindaki aydinlik kisim 3. bolumun ortasinda tekrar edilir. vb.
  • yapita bolum bolum bakacak olursak

    1. bolum :

    yavas acilis
    serim
    serimin tekrari

    buraya kadar sonat formuna uydu. bir senfoninin ilk bolumunde de bunu beklerdik herhalde. ama sonra trombonlarin altini cizdigi bir unlem ve tekrari ile gelisme baslar. gariplik surada bas gosterir : gelisme bitecek gibi olurken (tam basindan degil ama basina yakin bir yerden) tekrar edilir !

    daha da garibi gelisme sonrasinda rekaputilasyon (serimin turevi) yoktur ! dogrudan kapanisa geceriz.

    kisaca : acilis - serim - serim tekrari - gelisme - gelisme tekrari - kapanis.

    bu oldukca farkli bir kurgudur.
  • 2. bolum hos bir romanstir.

    1. bolumun firtinali bitisine oldukca tezat teskil edecek bicimde baslar.

    obua ve viyolonselin basrolunu oynadigi bu oda muzigi-vari baslangicin akabinde 1. bolumun acilisindaki karanlik tema karsimiza cikar. bu alintinin akabinde oda muzigi karakterindeki kisim kisaca tekrar edilir ve

    bolumun solo kemanin ve viyolonsel grubunun basini cektigi orta kismi baslar. bu orta kisim a-a-b-b seklindedir.

    bu kisim bitince tekrar basa donulur ve bolum sonlanir. ancak bu son kisimda, bolumun basinda oldugu gibi 1. bolumdeki alinti tekrar kullanilmaz.
  • 2. bolumun sonerek sonlandigi yerden tum orkestra ani bir cikisla 3. bolumu baslatir.

    tipik scherzodur.

    a - a - b - b - c - c - d - d - a - b

    burada c ve d 2. bolumun ortasindan alinan dusunce uzerine kuruludur.

    yanliz scherzo bu sekilde bitmez. trio (orta kisim, c ve d) tekrar baslar. ancak yolda cozulur ve finale baglanir. bu baglanis meshur bir gecistir.
  • 1. bolum temalarina gondermeler iceren 'finale gecis' tamamlaninca final baslar. serimin ilk temasi, 1. bolumun gelismesini sonlandiran dusunce uzerine kuruludur. (bu motif sadece iki saniye kadar surmekte). 1.'ye nazaran daha rahat bir havada yazilmis 2. tema takip eder.

    gelisme ayni 1. bolumde oldugu gibi trombonlarin altini cizdigi bir unlemle baslar. akabinde super bir fugal kisim baslar.

    rekaputilasyon serimin 1. temasiyla degil 2. temasiyla baslar (bir cinslik daha). 1. tema atlanmistir.

    bolum cilgin kapanisla son bulur. kapanistan once yine o trombon unlemini duyariz.
  • kurgusu, tematik iliskileri gibi acilardan bakildiginda bir fanteziyi andiran yapitin orjinal versiyonunun basligi da aslinda senfoni-fantezi'dir. sonrasinda senfoni kelimesi tur ve baslik olarak yapitin nitelendirilmesinde tekel olmustur lakin icerigindeki fantezi ogelerini tabii ki yok edememistir.

    tekrarlar gozetilerek calindigindan (ki gozetmeyenini bilmiyorum) yarim saat kadar surer. wolfgang sawallisch* *, herbert von karajan (video kaydi, ses kayitlari nedense ayni olcude basarili degildir) ve illa ki wilhelm furtwangler kayitlari klasiktir.

    suna goz atilabilir : http://www.classicalnotes.net/…cs3/schumannsym.html

    ---------------------------

    alakali olarak : (bkz: #37940144)

    simon rattle konser arasi konusmasinda yapitin ikinci versiyonunu bir daha yonetmeyecegini, bu versiyonu sadece bir psikolojik belge olarak gordugunu, yapitin esas karakterinin ve gucunun 1. versiyonda oldugunu soyledi.

    (bkz: #43263719)
  • daha çok barok dönem yorumlarıyla bilinen john eliot gardiner yönetiminde orchestre révolutionnaire et romantique kaydında aradığım finalini bulduğum senfoni.
    gardiner'in schumann kaydı genel olarak çok başarılı, orkestranın 50 kişilik olmasının da etkisi var muhtemelen. tertemiz, dengeli, son derece akıcı ve başka kayıtlarda farkedemediğim inceliklerle dolu.
hesabın var mı? giriş yap