sıvas

• cumhuriyet gazetesinin yıllardır ısrarla sivas yerine kullandığı ifade.
  
  internette araştırınca ı-i karmaşası yüzünden sağlıklı bir sonuca varılamıyor. sıvas yazıp aratınca dahi sivas sonuçlarına ulaşılıyor. ancak sivas valiliği, sivas belediyesi, sivas'la ilgili portallar, adı nereden geliyor konulu internet sitelerinin tamamında sivas olarak geçiyor, cumhuriyet dışında sıvas diyen yer yok.
  
  zaten sıvas olsaydı, il plaka kodları sıralamasında siirt ve sinop'tan önce 56 numarayı sivas'a verirlerdi. gerçi türk harfleri 1928'de ilk kez tanıtıldığında önce i, sonra ı geliyormuş (https://www.eceabat.bel.tr/…rimi_ceviri_tablosu.jpg), ancak il plaka kodlarında bunu dikkate almadıklarını 32-ısparta, 33-içel, 34-istanbul... sıralamasından anlayabiliyoruz.
  
  bir arkadaşım nutuk'ta atatürk'ün sivas'ı sıvas olarak yazdığından bahsetti, cumhuriyet'in takıntısı bu olabilir. atatürk, istanbul'a da ıstanbul yazmış, ama cumhuriyetçi abilerimiz istanbul yazıyor. aslına bakılırsa ikisi de i ile yazılıyor, ama türkçe tam olarak yazıldığı gibi okunmadığından, konuşurken ı ile söyleniyor. (bkz: türkçe yazıldığı gibi okunmaz)
  
  atatürk'ün kurduğu türk dil kurumu bile resmi olarak sivas derken, türk alfabesini oluşturma sürecinde yazdığı nutuk'a atıfta bulunarak sivas'a sıvas deniyorsa, cumhuriyet gazetesine yine aynı yıllarda yazıldığı biçimiyle "cümhuriyet" demek istiyorum.
  
  https://i.pstimaj.com/…5bca2012ae298bd80755d2fe.jpg
• (bkz: zından)
  (bkz: ıstanbul)
  (bkz: zalım)
• sivas ilinin osmanlı dönemindeki ve cumhuriyetin ilk yıllarındaki yazılış ve tellaffuz şekli. yerlilerinin telaffuzu da zamanında bu şekilde olmasına rağmen artık tdk da dahil hiç kimsenin aldırmadığı detay.
• aziz nesin'e özgü yazım biçimlerinden biri.
• yerlilerinin, eskilerin de bu sekilde telaffuz ettigi soylenip, trt tv ve radyosu, devlet tiyatrosu kadrosuna verilen –yahut buradan cikmis hocalarca verilen– diksiyon derslerinde israrla bu kullanim salik verilir. istanbul icin de aynisi gecerli demisti bize mehpare celik.
• devlet tiyatrolarında oyun başlamadan hemen önce yapılan tanıtımda da sivas için kullanılan ifade.
• geçen yıl kaybettiğimiz gülten akın'ın 1964 yılında yayımlanan sığda adlı kitabında yer alan şiirinin adı. şiir ise şöyledir:
  
  anı, doğu evlerinde cam bahçe
  uzun ağaçları rüzgarlı
  özlenen deniz deniz kentine çevirir
  o kuş biçimli, en duygun dalları
  
  kara bir tilkidir düş izler
  belirsiz kımıltılarla gece
  ilk kez yatmak gibi bir yerde
  korkunun değişmez kuralları
  
  evliyası eksik yoksulların
  üfler gizlerini havaya
  hiç gelen olmadı nere mi bura?
  ansımaya bir yüz yaylaları
• erken cumhuriyet dönemindeki orijinal yazımı, sivas değil sıvas şeklindeymiş.
  
  28 mart 1930 tarihinde yayımlanan türk posta hizmet kanunu uyarınca üstünde adrianople, angora, smyrna, erzinjan, eski shehr, chatalja, constantinople, bosporus ve dardanels yazan hiçbir postanın kabul edilmeyip adresine ulaştırılmayacağı; resmi yazımın edirne, ankara, izmir, erzincan, eskişehir, çatalca, istanbul, istanbul boğazı, çanakkale boğazı olması gerektiği ilân edilmiş.
  
  nitekim amacı ingiltere dışındaki yerler için ingiliz hükümetinin kullanımına yönelik standart isimler oluşturmak olan coğrafi adlar daimi komitesi (permanent committee on geographical names for british official use-pcgn), 1931 tarihli bir raporunda, türkiye'nin latin harflere geçmesi sonrası c, s, i, ve g harfleri yerine ç, ş, ı ve ğ gibi garip harfler kullandığından yakınıp ingilizlerin bundan böyle sivas'ı sıvas şeklinde yazmak zorunda kalacaklarından bahsetmiş.
• bölgenin yerlilerince ve köylerinde de halen söylenegelir.
• yeriler suvas der. sıvas değil.