resul hamzatov

• "yaşam buyurdu ben yazdım" diyen dağıstan'lı şair.
  
  dağıstanın tsada köyünde doğdu, buynaks avar öğretmen okulunu sonra da 1950 yılında moskova gorky yazın enstitüsünü bitirdi. ortaokul öğretmenliği, tiyatro oyunculuğu, gazetecilik gibi çeşitli işler yapan hamzatovun eserlerinden bazıları; "doğduğum yıl", "lirikler", "şiirler", "dağlı yüreği" dir.
  sarih, yalın, lirik bir dili vardır hamzatovun, hayata dair iyimser bakışı ile -güzelikle- yazmıştır şiirlerini, bahar, aşk, dostluk, dağıstan üzerine.
  
  "..
  dağıstan dağlarında yiğitler,
  pekişmesi için yiğitçe dostlukların
  en iyisini armağan ederlermiş birbirlerine
  kılıç, hançer, yamçı ve atların
  
  ben de içten dostluğumun kanıtı olsun diye
  şarkılarımı yolluyorum dostlarım
  en değerli sihalımdır şarkılarım benim
  en yavuz atım, en güzel yamçım
  .."
• mazlum beyhan'ın çevirip kalem yayıncılık tarafından yayımlanan "şiirler" kitabının arkasında "kısaca kendime dair" bölümünden alıntıdır;
  "dağıstanımızın, yetiştirdiği ip cambazlarıyla ünlü tsvokra köyünde oğlanın doğduğu gün olarak ip üstünde yürümeye başladığı gün kabul edilir. altın gümüş işleriyle ünlü kubaçi köyündeyse, oğlan ne zaman babasına kendi elleriyle salavatladığı bir gümüşü getirip gösterirse o zaman doğmuş sayılır; sevinç içindeki baba da "işte benim de bir oğlum oldu" diye geçirir içinden (....)
  emeği ile yararlı işler yapmamış, güzellikler yaratmamış, yüce başarılar düşlememiş, yürekten dostluk nedir bilmeyen yeteneksiz insanlar için dağlarda "saçları ağarana dek yaşadı, ama dünyaya gelmedi" derler.
  başımdaki saçlar iki renk, hem ak var hem kara, ama doğrusu şu anda söyleyebilmem çok güç, ne zaman doğdum ben?.."
• yaşamını şiirine, şiirini yaşamına dokumuş dağıstanlı büyük ozan. ülkesinin dağlarının havasıyla dolu, duru, sımsıcak şiirler yazdı.
  kanımca lübnan’dan adonis’in, ülkemden ahmet arif’in kan kardeşidir.
  
  kendisinden bahsettiği bir yazısından alıntılarsak: “ulusunu candan sevmek, uluslar arası olmaya engel değildir. ulusuna köklü bir bağlılık duyan, ulusunu çok seven ozanlar, başka ulusları kötüleyemezler, dahası, tam tersine, başka uluslara da içten yakınlık duyarlar. şiirlerinde halkını yazmak, halkına bağlılığını vurgulamak demek, kendi kargasını bülbül, başkasının bülbülünü karga görmek demek değildir. bizim yazın alanındaki tavrımızın, hatta dünyaya bakışımızın temelini oluşturan düşünce budur.”
  
  şiirlerine bir fikir olması açısından mazlum beyhan çevirisiyle:
  "ne deliyim ne körüm
  ne sağırım ne sayrı
  mutluyum kısacası
  ve hiçbir şey istediğim yok
  senden felek
  ama yine de
  ucuz olsun ekmek
  ve pahalı olsun inan hayatı”
• turnalar'ını sadako sasaki için yazdığı rivayet olunan dağıstanlı şair.
• 8 eylul 1923 yilinda dagistan'da dogmus yazar, sair. 1943 yilindan itibaren sscb yazarlar birligi uyesi, 1950 yilindan itibaren de dagistan yazarlar idaresi baskani olmus. hamzatov'un ilk kitabi 1943 yilinda avar dilinde yayinlanmis. rus ve avar dillerinde kaleme aldigi onlarca siir ve nesir kitabi bulunmaktadir. hamzatov'un siirlerinden bestelenenler de oldu. siirlerini besteleyenler arasinda raymond paus, yuri antonovi, aleksandr pahmutov gibi unlu kompozitorler yer almaktadir.
• hamzatov siirlerinden bir ornek;
  
  ne varsa ne varsa guzel olan insanoglunda genclikmis sozde,
  oyle diyorlar yurekteki ates,
  kavgadaki inat cok surmez,
  yiter gidermis, gectikce yillar.
  
  kalmazmis bu atilganliklar yaslandigimizda yorulurmusuz yollardan,
  binbir kaygidan bir kayitsizliktir gelir cokermis bir agirbaslilik,
  bir tevekkul-dusman basina!
  
  ne un, ne onur, ne birseyden incinme hicbir sey farketmezmis,
  oyle diyorlar ayirmadan hatta dostu dusmandan cagirirmisiz kimi olsa meclisimize.
  
  boyle olacaksa eger birgun halimiz
  boyle orulecekse eger hayatin agi
  varsin bugunden olsun her ne olacaksa
  atıvereyim de kendimi yardan asagi.
• tsadalı şair hamzat'ın oğlu şair resul. (d.1923 - ö.2003) şiirlerinin tamamını avarca yazdı.
  
  anadil
  
  ...
  
  göğsümde bir kurşun, tam ölüyordum ki
  sesler duydum birden, iki kişiydiler
  benim dilimi konuşan iki insan
  geçip gittiler konuşarak yanıbaşımdan.
  
  o gün bir koyağında dağıstan'ın
  öğle ortası, yalnız, yitik, tam ölüyorken
  konuşuyordu iki adam hasan adlı birinin kurnazlığından
  ve ali diye birinin densizliğinden
  
  ...
  
  köyümüzün yamacında, gömüldüğüm şu yerde
  aradabir ansın avarlar beni
  ansınlar hemşehrilerini anadilinde
  hamza oğlu resul'ü tsada köyünden.
  
  çeviren: mazlum beyhan
  
  (bkz: benim dağıstanım)
• sana ilişkin
  
  sana ilişkin her düşüncem,
  bir dize olabilseydi koca bir şiirden,
  hiçbir aşk kitabı
  daha büyük olmazdı benim bu kitabımdan.
  ama şimdilik pek ince bu kitap,
  çünkü üzerinde pek çalışamıyorum,
  seninle geçirebileceğim saatleri,
  şiire harcamaya kıyamıyorum...
• çok aşktan-meşkten bahsetmeyen; daha çok didaktik hatta realist yanının ağır bastığını düşündüğüm, dağıstanlı olduğunu eserlerinde yansıtan, milliyetçi unsurları gözardı etmeyen şair.
  
  bazı dizelerinde ise dağıstanlı yanını kenara bırakıp tüm dünya ülkelerinin şairi olup, aksayan yönlerimizi yüzümüze tokat gibi çarpan edebiyat adamı.
  
  ''
  ...ve hiçbir şey istediğim yok
  senden felek
  ama yine de
  ucuz olsun ekmek
  ve pahalı olsun insan hayatı.”
• juravli (turnalar)
  
  bana bazen öyle gelir ki,
  kanlı savaş alanlarından geçemeyen askerler
  topraklarımıza uzanıp kalmaz,
  onlar,beyaz turnalara dönüşür.
  
  uzak zamanlardan hala ,
  uçup gelerek seslerini duyururlar.
  boşa değil ya, bizim göğe
  bakarken susakalmamız.
  
  uçar, uçar yorgun turnalar kama gibi
  uçar, siste gün doğarken.
  ve o şekilde , bir boşluk görürüm
  belki de o yer bana ait.
  
  bir gün gelecek ben de ,turna akınlarıyla
  yüzeceğim gümüş renkli pus içerisinde.
  yeryüzünde bıraktığım herkese
  gökyüzünden, kuş çığlıklarıyla sesleneceğim.
  
  bana bazen öyle gelir ki,
  kanlı savaş alanlarından geçemeyen askerler
  topraklarımıza uzanıp kalmaz,
  onlar, beyaz turnalara dönüşür.
  
  https://www.youtube.com/watch?v=xzzhissfhv4
  
  şarkı için,
  (bkz: mark bernes)
  
  ayrıca;
  (bkz: sadako sasaki)