presesyon

• kutup yıldızı bu hareket sonucu yer değiştirir..
• dünya tam bir küre olmadığı için kendi etrafında dönen bir topaç gibi yalpalar. bu yalpalama, dönüş ekseninden geçen doğrunun 25800 yıllık bir peryotta tam bir tur atarak bir daire çizmesine neden olur. bu döngü sonucu tüm diğer yıldızların konumlarıyla beraber kuzey yarımküre'de kuzeyi gösteren yıldız da yer değişmektedir. bugün polaris tam kuzeyde iken gelecekte vega kutup yıldızı olacak - ki bence de böylesi daha uygun.
• tiksinc bir acisal momentum olgusudur. topaci dusunelim:
  
  ilk anda topac dikeyle hebe acisi yapacak sekilde "cok yuksek hizda" donuyor olsun. bu olayi hayalinde canlandiran insan beyni topac odun gibi oldugu yere yigilsin ister, fakat donen topac yigilmak soyle dursun dikey ekseni etrafinda dairesel hareket yapacaktir. burada newton'un f=m*a esitligine alismis beynin dustugu hata acisal momentum gercegini goz ardi etmektir; f=ma seklinde degil de soyle dusunurse kendisi icin daha iyi olacaktir: "topacin agirlik merkezine yercekimi tarafindan uygulanan f kuvveti, acisal momentum vektoru ve f vektorunun olusturdugu duzleme dik ve f*r (r, kuvvet kolu) buyuklugunde bir tork yaratacaktir. basitce; bu tork, acisal momentum vektorune dik oldugu icin onu azaltmak, artirmak, yada daha yataya cekmek yerine (topacin yigilmasi), onun bir daire cizmesine sebep olur; fizikci agziyla, acisal momentum vektorunun tork yonunde yer degi$tirmesine sebep olur ($imdi ornegin yatay duzlemde donebilen bir diski daha da dondurmek icin uyguladiginiz yatay kuvvetin yarattigi tork acisal momentum vektoru ile ayni yondedir, boylece uyguladiginiz tork diskin daha hizli donmesini bir baska degisle diskin acisal momentumunun artmasini saglar, ve dunya ile ilgili deneyimlerimiz sayesinde bu durumu guzel guzel anlayabiliriz, ve fakat presesyon oyle degildir)."
  
  tabi uzerinde tirnak i$aretleriyle durmu$ oldugum gibi bu aciklamalar cok yuksek acisal hizlar icin cok yaklasik dogrudur, acisal hiz azaldikca i$in icine "nutation" girer ki bu da topacin a ekseni ve y ekseni etrafinda donmesinden daha cins bir sinusoidal "kafa sallama" hareketidir.
  
  bir de niels bohr ve bir diger unlu fizikcinin egilmi$, topacin donu$unu izliyorken cekilmi$ bir fotografi vardir ki bu i$lerin pek oyle cocuk oyuncagi olmadigini anlatir bize sanki..
  
  (bkz: topac)
  
  boylelikle presesyon olgusunu topac ornegi vasitasiyla anlami$ olalim, fakat aklimdaki soru $udur, acaba newton angular momentum olgusundan haberdar miydi? oy oy, muhakkak haberdardi ki gezegen hareketlerini hesapedebilmi$ (belki de angular momentumu tanimlayan newtondur, kim bilir). madem oyle, bize newton'un 2. yasasi f=m*a 'nin islemedigi durumlar gosterilirken "aman ha angular momentum varsa dikkat edin" demediler; demek ki her$eyi hocadan beklemek yanli$mi$ ahahah.. oysa $imdi "aman ha angular momentum varsa dikkat edin demediler ama non-inertial bir referans frame (ov tarzanca) seciyorsaniz newton kanunlarini inertial referans frameindeymi$sinizcesine uygulayamazsiniz dediler" diyecegim sonra ben bile kendime inanmayacagim ve fakat evet topac bir non-inertial referans frame'idir (aynen dunya gibi), ama oyle yada boyle (bkz: inertial), (bkz: non inertial), (bkz: reference frame), (bkz: newton yasalari), (bkz: ivme).
  
  fizik ho$ degil sanki..
• (bkz: hipparchus)
• ing. precession
• dünyanın ekvator düzleminin ekliptik düzlemiyle çakışmaması nedeniyle dönme ekseni ekliptik kutbu etrafında periyodu 25800 yıl olan konik bir hareket yapar...bu harekete verilen isimdir...
• dünya ekliptik düzleminde elips yörünge hareketini sürdürürken ekliptik düzlemi yönünde bir çekim kuvvetine maruz kalır. bu çekim kuvveti dünyanın kutup dönüş ekseninin ekliptik düzlemine dik bir eksene doğru hareket etmesine neden olur.
  
  eksenin bu hareketi batıya doğru bir dairesel hareket olup buna kutupsal hareket denir ve 25800 yılda tamamlanır.
  
  bu nedenle şu anda kuzey kutbunda bulunan polaris’ in yerini 10000 yıl sonra deneb, 14000 yıl sonra vega, 23000 yıl sonra thuban alacaktır.
  
  precession hareketi yılda elli saniye kadardır.
  
  http://imgim.com/sekil.png
• presesyon, ilkbahar noktasını (ekinoks) ekliptik yörüngesi boyunca yılda 50.3 saniyelik açı hızıyla devinime zorlar, buna ekinoks presesyonu veya kısaca presesyon denir. bu hareketin benzeri topaç dönüş hızı yavaşlar iken sağa sola doğru yatarak dönmeye devam etmesi şeklinde de öğrenebiliriz ancak hareketler benzese de fiziksel bir benzerlik tam anlamıyla yoktur. 27000 yılda bir tur atmaktadır.
• (bkz: burçların değişmesi/@ibisile), yalpalama.
• burçların ne kadar da inanılmaz olduğunu gösteren bilimsel hareket. inanılmazdan kasıt sahih olmayan demektir.
  sürekli değişen ve genişleyen bir gökyüzünde yıldızlara bakarak geleceke tahmini yapmak ne kadar fütursuzcadır.