positive feedback

• (bkz: self reinforcing)
• basit baska bir ornek vermek gerekirse, dagda serbest halde takilan koyun/kuzu surusunu dusundugumuzde, panigi hissettiginden oturu kosmaya/kacmaya baslayan kuzularin, panigi daha da arttirip, artan panikten oturu, daha fazla hayvanin kacmaya baslamasi dongusu. ivmelenmenin arti$i.
• örnek: içten yanmalı motorlardaki turbo.
• "kitapçı" analojisi zannedersem bu konudaki en anlaşılır olanı.
  
  bir kitapçının "bu ayın en çok satanları" rafı varsa, ve bir kitap o veya bu şekilde bu rafa yerleşirse, sırf daha "seçkin" bir vitrinde yer alacağı için daha fazla satılacak, daha fazla satıldığı için bu rafta yer alması olasılığı artacak ve orada kalmaya devam edecektir.
  
  bu bakımdan bir kitabın/albümün "57 hafta boyunca en çok satılanlarda olması" pek anlam ifade etmemelidir. oraya bir kez girmiş olması yetmelidir.
  
  bir kitap top 10 rafına o ay 500 kopya satarak son sıradan girmişse, 11. kitap ise 499 kopya satarak bu listeye girmemişse, bir sonraki ay muhtemelen 11. kitapta hiçbir artış gözlenmeyecek, ama top 10'e giren kitap daha da çok satacaktır.
  
  bu etkiyi azaltmak için top 10'i top 20 yaptığınızda çözüm olmayacağı aşikar, çünkü bu sefer de 21. kitabı dışlamış olursunuz. ama bir etkisi olur, birim kitap başına etkiyen seçkinlik miktarı azalır. vitrinde 20 kitap değil de 5 kitap olsaydı, kendilerinin positive feedback'e maruz kalma miktarı (ve gayet tabii olasılığı) artacaktı. bu yüzden bu tip rafların bir optimum düzeyi bulunmalı yoksa yaratılacak positive feedback anlamsız hale gelir. "geçen ayın en çok satanları" 10 taneyken "geçen yılın en çok satanları"nı 50'şer sergileme gerekçesi budur.
  
  bu tip positive feedback'lerin hem psikolojik, hem de ekonomik etkileri çok rahat gözlenebilir. aslında o ay en çok satan 5. kitabı rafa koymayıp, yerine en çok satan 20. kitabı koyun, değerler bir hayli değişir, 20. kitaba da şans tanımış olacaksınızdır. özellikle müzik endüstrisinde dönen teranelerdir bunlar. seçimle gelenlerin eşit şartlarda vitrin sunmamaları da bu problemin bir sonucudur. (bkz: par condicio)
  
  not: bu entry 28 şubat 2016 ekşisözlük direnişi süresince katalanca olarak sunulmuştur. (bkz: bütün entry'lerini katalancaya çevirmek) bundan çok daha kaliteli yüzbinlerce entry bu süreçte yok olmuştur. bir zamanlar devletin milletini ebleh yerine koyması yasaktı, bazı yasaklar özlenebiliyormuş.
• kısır döngü
• insan kaynakları yönetiminde, işgörenin performansının değerlemesi sonrası elde edilen sonuç, şirketin kendisinden beklediği zaman içerisinde verilen görevleri yerine getirme ölçütünün üzerinde ise sözkonusu olacak bir kavramdır.
  (bkz: performans değerlendirmesi)
  
  sonucu; ücret zammı, prim, şirketin kariyer planlama programları ile örgütün amaçları doğrultusunda alınan eğitimler vb. gibi durumlarla positive feedback şekillenir.
• kısır döngünün küçük kardeşi.
• runaway greenhouse effect bir positive feedback örneğidir.
  
  ancak problem şu ki runaway greenhouse effect'i bu başlığa yönlendiriyor. hangi mod bunu neden yaptı?
  
  runaway greenhouse effect denince akla buzullar, küresel ısınma, venüs gelir. bunun hakkında yazılır. çevreyle alakalı bir terimdir.
  
  evet, runaway greenhouse effect bir positive feedbacktir de neden bu başlığa yönlendiriyor?
• sevgili modlar bu başlığın runaway greenhouse effect'e bağlanması aptalca. mail de attım, buraya da yazdım ama ne fayda. düzeltin artık şunu.
  
  bu yaptığınız elma, armut, muz gibi başlıkların meyve başlığına yönlendirilmesinden farksız. bunu yapan modun entelektüel birikimini sikeyim. saygılarımla.