paroksismal nokturnal hemoglobinüri ^*

• görsel
  eritrositlerde immünolojik toleransın azalması sonucu gözüken hastalıktır. bu immünolojik hastalıkların, sebebi (glycosylphosphatidylinisotol (gpı) anchored proteins) gpı-bağlantılı proteinlerin, decay-accelerating factor (daf) ve cd59 proteinlerinin, azalması sonucu oluşur. daf, bb'nin c3b'ye c4b'nin ise c2a'ya bağlanmasını azaltır, bu sebepten ötürüdür ki c3 dönüştürücü enzim oluşumunu engeller, yani kompleman aktivasyonunu engeller. bunu hem klasik hem de alternatif yolağı baskılarak yapar. eksikliği olunca bu glikolipidlerin, kompleman sistemi aktifleşir ve eritrositleri parçalar, aynı bakterilere yaptığı gibi.
  
  x kromozomununda bulunan pıg-a genindeki bir mutasyon bu hastalığa sebep olabilmektedir. bu hastalığın, gece olmasının sebebi ise, bilinmeyen sebeplerden ötürü kompleman sisteminin gece daha fazla aktif olmasıdır. az olan bir hastalıktır, sonradan kazanılan bir mutasyon olmasından dolayı böyledir. bu hastalık genelde orta yaşlı insanlarda gözükür, anemik olabilir, pıhtılaşma ve kemik iliği fonksiyonlarında sıkıntı gözükür.
  
  edit: nature reviews disease primers güzel bir video hazırlamış. bu linkten, makaleye ve primer tablosuna da ulaşabilirsiniz.
• bu hastalarda hem hemolitik anemi, hem de aplastik anemi olur.
  
  burada intravasküler hemoliz olur. ve hemoglobinüri de olduğu için demir eksikliği anemisi olur.
  
  ayrıca bunlarda tromboembolik olaylar da artar. ve akut miyeloid lösemi görülme riski artar.
• tedavisinde anti c5 monoklonal antikor olan eculizumab kullanilir.
  #tusspot.
• eğer 20'li yaşlarda bir erkekte hipokrom mikrositer anemi , venöz trombüs ve enfeksiyonlara eğilim artmışsa bu hastada paroksismal nokturnal hemoglobinüri düşünebiliriz.
• eritrosit membranlarını kompleman saldırılarından koruyan cd59(mirl=membrane inhibitor of reactive lysis) ve cd55(daf=decay accelerating factor),gpi-a (glikozil fosfotidil inozitol) gen mutasyonu sonucu üretilemez, eritrositler geceleri aktiviteleri daha yüksek olan kompleman sisteme karşı korunamaz ve hemolize açık hale gelir.
  
  kronik intravasküler hemoliz vardır.
  kırmızı kan hücrelerinin tahrip olmasıyla hücresel atıklar trombozu uyarır,sıklıkla kemik iliği yetmezliği(aplastik anemi,mds) görülür.
  aralıklı hemoglobinüri görülür.
  
  parçalanan eritrositten açığa çıkan ve kanda serbest kalan hemoglobin pulmoner ht,karın ağrısı,dispne,disfaji,bitkinlik,böbrek yetmezliği,erektil disfonksiyona sebep olabilir.
  
  tanısında flow cytometry ile hücre yüzeyindeki eksik veya azalmış cd55,cd59 proteinleri saptanmalıdır.
  
  tedavisinde c5 komplemana karşı üretilmiş eculizumab en etkili ilaçtır ama maliyeti çok yüksektir. yan etkilerinden biri menenjittir.
  bu yüzden eğer imkan varsa allojenik kök hücre nakli tercih edilir.
• paroksismal nokturnal hemoglobinüri'de görülen vazookluvziv krizlerin sebebi azalmış nitrik oksit düzeyidir.
  
  tedavisinde ve atipik hemolitik üremik sendrom'un tedavisinde eculizumab kullanılır.
• pıga gen mutasyonu sonucu glikofosfatidil inositol eksikliği oluşması sebebiyle oluşur. hemolizin nedeni membran attack complex aktivasyonudur.
• paroksismal nokturnal hemoglobinüri ve megaloblastik anemiler de pansitopeni+ hemolitik anemi yapabilir.
  
  peki bu iki hastalığı nasıl ayırt ederiz. megaloblastik anemilerde retikulosit sayısı da düşüktür ama paroksismal nokturnal hemoglobinüri 'de ise retikulosit sayısı artmıştır.
  
  edit: nasıl ayırt edeceğimizi ekledim.
• neden portal venlerde tromboz oluşturduğu tam anlaşılamamış hastalık . en büyük komplikasyonlarından biridir aynı zamanda.
• (bkz: pnh)