• celali isyanları konusunu o dönemin önemli iklimsel sorunları ile olan neden-sonuç ilişkileri bağlamında (ama tamamen de tek sebebi o gibi abartarak yaklaşmayarak) irdeleyen, fakat bu arada osmanlı devleti'nin üretim-tedarik politikaları gibi konuları da detaylı olarak masaya yatıran, okunası bir inceleme. ödüller de almıştır. yazarı sam white'tır.
  • sam white'ın "erken modern dönemde celali isyanları" alt başlığıyla nurettin elhüseyni çevrisiyle yayımlanan eseri. orijinal ismi "the climate of rebellion in the early modern ottoman empire"dır. 2012'de "middle east studies association-albert hourani ödülü"nü, yine aynı yıl "turkish studies association m. fuad köprülü ödülü"nü almıştır. `alfa yayınlarından 2013'te çıkmıştır. celali isyanlarının iklim ve coğrafya çerçevesinde ele alındığı, 1600'lerin başında akdeniz havzasında eşkıyalığın artışını yaşanan küçük buzul çağı ve bundan kaynaklı kuraklıkla açıklayan hayli özgün bir çalışmadır.

    içindekiler:

    kısım 1: bir imparatorluk ekolojisi
    -bölgeler, kaynaklar ve iskan
    -büyüme sınırları
    -16. yüzyıl sonlarının felaketleri
    -sınırdaki diyar: karaman ve larende

    kısım 2: küçük buzul çağı krizi
    -yakındoğu'da küçük buzul çağı
    -büyük kuraklık
    -celali isyanı
    -celalilerin ardından: 17. yüzyılda iklim ve kriz

    kısım 3: ekolojik dönüşüm
    -aşiretler ve köyler
    -şehir ve kır
    -tedarik ve ticaret

    arka kapak yazısı:

    "osmanlı topraklarında 1591-1595 döneminde yaşanan, son 600 yılın en uzun süreli kuraklığından sonra 1596’da anadolu’daki yıkıcı celâli isyanı patlak verdi. bu bir tesadüf müydü? bu kitapta anlatılanlar, “küçük buzul çağı” adı verilen iklim olayının 1600 dolaylarında osmanlı imparatorluğu’nu yıkılmanın eşiğine kadar getirmesinin hikâyesidir. osmanlı’nın kriz ve dönüşüm evresini küresel çevre tarihi perspektifiyle yeniden değerlendiren sam white, çoğunlukla tamamen özgün ya da şimdiye kadar göz ardı edilen bulgulara dayanarak osmanlı tarihyazımında daha önce fazla yer tutmayan çevre etkenlerinin yaşanan dramda başat bir rol oynadığını gözler önüne seriyor. 1590-1610 dönemini kilit dönüm noktası olarak ele alan bu özgün yaklaşımda, osmanlı imparatorluğu’nun yaşadığı sıkıntıların yaygın ekolojik baskılardan ve iklim dalgalanmalarından kaynaklanan bir dünya krizinin parçası olduğunu ortaya konuyor."

    “... ‘osmanlı imparatorluğu’nun gerilemesi’ ve özellikle ‘celâli isyanları’ olarak bilinen karmaşa dönemi konusuna heyecan yaratan yeni bir yaklaşım getiriyor... osmanlı ve ortadoğu tarihi anlayışımızda devrim yaratacak.”
    linda t. darling

    “... osmanlı tarihi üzerinden yazılmış bir dünya tarihi bu...”
    virginia h. aksan
hesabın var mı? giriş yap