mobbing

• duygusal saldiri, ayrimcilik, orgutsel yildirma... ozellikle amerika ve almanya’da son senelerin en dikkat ceken konularindan biri olan “mobbing”, turkiye’de henuz ustune fazla duşulmeyen bir olgudur ki, uzmanlar bu kelimenin tam karşiligi konusunda fikir birligine bile varmamiştir.kavram olarak pek bilinmese de, iş hayatina atilmiş olan hemen hemen herkesin aşina oldugu bir olgu olan mobbing, ingilizcede "orgutsel baski" anlamina gelen “mob” kelimesinden geliyor. turkcede tam karşiligi olmamakla beraber, rutin kullaniminin birine karşi cephe oluşturma, duygusal saldirida bulunma demek oldugu soylenebilir.
  
  mobbing terimi ilk olarak hayvan davranişlarini inceleyen konrad lorenz tarafindan 1960'li yillarda kullanildi. lorenz’in bu kelimeyle tasvir etmeye caliştigi şey, kucuk hayvan gruplarinin buyuk bir hayvana karşi toplu şekilde ataga kalkma durumuydu. konrad lorenz’den sonra ayni terimi peter-paul heinemann cocuklardan kurulu bir grubun yalniz bir cocuga tavir alip zarar vermesini tanimlamak icin kullandi. iki kullanimda da ortak olan şey, grup oluşturan bireylerin tek kalmiş bir bireye zarar vermesiydi.
  
  sonralari, amerika odakli araştirmalarda, orgutsel calişmalarin yurutuldugu egitim birimleri, askeri birimler ya da iş yerlerindeki orgutsel saldirilar icin başka başka terimler kullanilmaya başlandi. okullardaki orgutsel şiddet vakalarinda bullying terimi kullanilirken, iş yerlerindeki vakalara mobbing denmesi uygun goruldu.
  
  bullying, icinde fiziksel şiddeti de barindirirken, mobbing daha sofistike tavirlarin takinildigi, fiziksel degil psikolojik baski ve yildirma politikalarinin benimsendigi iş yeri psikolojilerini tanimlamada kullanilmaktadir.
  
  kaynak: www.insankaynaklari.com
• mobbing'in nedenleri
  
  1. yonetimin mukemmelik arayişi: caliştiginiz ortamin mukemmele yakin olmamasi, calişanlarin size karşi tavir almak icin mukemmel olmamanizi bahane etmesine engel degildir.
  2. etik degerlerin kaybolmasi: etik dişi davranişlarin normal karşilandigi, bazi degerlerin coktan kaybedildigi kurumlar, mobbing’in oluşmasi icin ideal ortamlardir.
  3. orgut yapisindaki radikal degişiklikler: kurumun idari yapisindaki beklenmedik degişiklikler, calişanlar arasinda yeni statu farklari yaratacak, bazi işten cikarilmalar ve yeni işe alimlar calişanlar arasinda tatsizlik yaratacaktir. bu gibi durumlarda da mobbingle karşilaşmak mumkundur.
  4. duygusal zekadan yoksunluk: ozellikle liderlik gorevini ustlenmiş kişilerin calişanlarina karşi takinmasi gereken tavirlar konusunda başarili olamamasi ofis icindeki gerginlikleri tirmandiracak, huzurlu bir ortam oluşmasini engelleyecektir. ote yandan, insan ilişkilerinde başarili olan bir yonetici, mobbing girişimlerini erkenden fark edip onune gecebilir.
  5. iş yerinde maruz kalinan yuksek derecede stres: iş ortaminin ve yapilan işin strese sebep olmasi, calişanlar arasindaki ilişkilerin gerilmesine yol acabilir. işlerini aksatan calişan, digerleri tarafindan tepki gorebilir ya da ustun bir başarisi yuzunden kendisine tavir alinabilir.
  6. iş yerindeki monotonluk: her gun ayni mekana gidip ayni şeyleri yapmaktan sikilmiş kişilerin, sirf rutin hayatlarina biraz renk katmak, dedikodu malzemesi cikarmak, bir şeyle meşgul olmak icin boyle bir yildirma politikasina giriştikleri de gorulmuştur.
  7. orgut bireylerinin genel ozellikleri: orgutsel hareketlere iten unsurlarin dişinda, mobbing’e sebep veren bireysel ozellikleri de gozardi etmemek gerekir. bireyi dişlayan grup uyelerinin bazilarinda kotu kişilik ozelliklerine sahip olma, ayricalikli hak sahibi olduguna inanma, narsist kişilikli olma, digerlerini grup normlarina uymaya zorlama gibi ortak ozellikler gorulmuştur. ancak bu ozellikleri tum grup uyelerine mal etmek yanliş olur. suru psikolojisinin etkisinde kalan bazi kişiler bu ozelliklere sahip olmasalar da digerleriyle ayni davraniş bicimini benimseyebilmektedirler.
  
  kaynak: www.insankaynaklari.com