• işgalci almanların, grup manuşyan direnişçilerini kasım 1943’te yakalayıp, onları şubat 1944’te kurşuna dizene kadar, direnişi gözden düşürmek için hazırladıkları antisemit ve yabancı düşmanlığı içeren afiştir. kırmızı afiş bu amaçla yapılmış ve paris duvarlarına yapıştırılmıştır: “sizi bu yabancı, komünist yahudi teröristler mi kurtaracak?”

    ancak bu propaganda halk üzerinde ters bir etki yaratır ve bu “teröristler” totalitarizme karşı direnişin sembolü olarak halkta derin bir sempati uyandırırlar. gizli eller bu afişlerin üzerine “şehit” yazar ve karanfiller koyar. bir şair olan manuşyan’a ve diğer direnişçilere fransa’nın en büyük şairleri övgüler dizer:

    paul eluard, “légion” (1949)

    louis aragon, “strophes pour se souvenir” (hatırlamak için dizeler) ya da “affiche rouge” (1955). léo ferret tarafından şarkı yapılmıştır.

    (... )

    şehirlerimizin duvarlarında

    resimleriniz

    simsiyah sakallarınızla, kaba,

    ürkütücü

    kan lekesine benzeyen o afiş

    söylenmesi güç olduğu için

    isimleriniz

    geçenleri korkuyla etkilemekti

    amacı.

    (...)

    silahlar çiçek açtığında

    yirmi üç kişiydiler

    yüreklerini zamansız feda eden

    yirmi üç kişi

    yabancı ama kardeşimiz olan

    hayata ölecek kadar sevdalı

    düşerken yere “fransa” diye

    haykıran yirmi üç kişi.

    kurşuna dizilen 23’lerin listesi

    celestino alfonso ispanyol 27 yaşında

    olga bancic* romanyalı musevi 32

    joseph boczov romanyalı musevi 38

    georges cloarec fransız 21

    thomas elek macaristanlı musevi 19

    maurice fingercweig polonyalı musevi 20

    spartaco fontano italyan 22

    jonas geduldig polonyalı 26

    imre glasz macar 42

    lajb goldberg polonyalı musevi 20

    shloime grzywacz polonyalı musevi 35

    stanislas kubacki polonyalı 36

    cesare luccarini italyan 22

    misak manuşyan türkiyeli ermeni 38

    armenak manukyan ermenistanlı 46

    rino della negra italyan 20

    marcel rajman polonyalı musevi 20

    roger rouxel fransız 19

    antonio salvadori italyan 24

    salomon szapiro polonyalı musevi 33

    amedeo usseglio italyan 33

    wolf wajsbrot polonyalı musevi 19

    robert wichitz fransız 19

    *fransız yasası kadınların kurşunlanmasını yasakladığı için, 10 mayıs 1944’te stuttgart’ta balta ile başı kesilir.
  • frank cassenti imzali 1976 tarihli bir filme adini vermistir.
    http://www.imdb.com/title/tt0074096/
    ayrica (bkz: l'armée du crime)
  • bu afiş hakkında louis aragon, missak manouchian'ın karısına yazdığı son mektubundan da esinlenerek strophes pour se souvenir isimli şiirini yazmış. bu şiir üzerine leo ferre, l'affiche rouge adlı şarkıyı bestelemiş.

    şarkı için:

    http://www.youtube.com/watch?v=6hlb_evtjk4

    şiir yani şarkının güftesi için:

    http://en.wikipedia.org/…iki/l'affiche_rouge_(poem)
  • kızıl afiş

    istediğiniz ne zaferdi ne gözyaşı,
    ne hüzünlü org ne papazın son duası.
    on bir yıl nedir ki on bir yıl...
    yaptığınız kullanmaktı silahlarınızı:
    ölüm gözünü kamaştırmaz partizanın.
    asıldı yüzleriniz kentlerimizin duvarlarına,
    gece ve sabah karasıydınız, korkutucu, süzgün.
    bir afiştiniz, kızıl bir kan lekesi gibi,
    adlarınızı bile söylemek öylesine güçtü ki,
    gelip geçende dehşet etkisi yaratın istediler.
    sizi kimse fransız olarak görmez gibiydi,
    gün boyu bakmadan geçti gitti insanlar.
    kimi parmaklar durmadı ama karartmada
    ’fransa için öldüler’ yazdı resimlerinizin altına.
    bambaşka bir sabaha o gün başlayan
    tekdüze rengi vardı bir şeyde kırağının,
    şubat sonuydu, son anlarınızdı,
    sizlerden biri konuştu sessiz sakin:
    herkese mutluluklar,
    geride kalan herkese mutluluklar!
    ölürken kin yok içimde ey alman halkı
    elveda zevk ve acı.
    elveda güller, elveda hayat, elveda rüzgar ve aydınlık!
    ve sen evlen mutlu ol sık sık düşün beni,
    bir gün bütün güzelliklerin arasında olacaksın,
    herşey sona erdiğinde erivan’da.
    görkemli kış güneşi tepeyi aydınlatıyor :
    doğa o denli güzel ve yüreğim öyle yanıyor ki!
    zafer dolu adımlarımızı izleyecek adalet…
    melinee’m, ey aşkım, ey yetimim benim!
    sana yaşamanı, çocuk doğurmanı söylemek isterdim…
    tüfekler çiçek açtığında yirmi üç kişiydiler
    vaktinden önce canını veren yirmi üç kişi
    yirmi üç yabancı, ama yirmi üç kardeş
    yaşamı uğruna ölecek kadar seven yirmi üç kişi
    düşerken toprağa “fransa” diye haykıran 23 kişi…

    louis aragon
    leo ferre'nin yorumu..
    kızıl afiş hakkında sanatcephesi.org'tan..
  • there were twenty-three of them when the guns flowered
    twenty-three who gave their hearts before it was time,
    twenty-three foreigners and yet our brothers
    twenty-three in love with life to the point of losing it
    twenty-three who cried "france!" as they fell.
hesabın var mı? giriş yap