kitab-ı bahriye

• piri reis tarafından yazılmış denizcilik tarihinin ilk kılavuz kitabı.
  
  (bkz: piri reis)
• piri reis, korsanlık günlerinden başlayarak gezip gördüğü yerleri yabancı kaynaklardan da yararlanarak tarihi ve coğrafi özellikleriyle birlikte kitabında anlatmış ve haritalarını çizmiştir. kitab-ı bahriye'nin nazımla yazılan ve denizcilikle ilgili tüm bilgilerin toplandığı başlangıç bölümünde, genel açıklamalardan sonra egeve akdeniz adaları tanıtılarak denizle ilgili gözlem ve deneyim önemi vurgulanır. fırtına, rüzgar çeşitleri, pusula ve haritanın tanımından sonra dünyayı kaplayan denizler ve karaların oranı belirtilir. portekizliler'in denizcilikteki ilerlemeleri ve keşifleri, çin denizi, hint okyanusu, akdenizve ege denizi'ndeki rüzgarlar, basra körfezi, atlas okyanusu ayrıntılı biçimde anlatılır.
  düz yazı ile anlatımın başladığı haritalı bölüm asıl metni oluşturur. bu bölümde çanakkale boğazı'ndan başlayarak ege denizi kıyı ve adaları, adriyatik denizi kıyıları, batı italya, güney fransa, doğu ispanya kıyılarıyla çevresindeki adalara ilişkin tarihi, coğrafi bilgiler verilerek kuzey afrika kıyıları, filistin, suriye, kıbrıs ve anadolu kıyıları izlenerek marmaris'te tüm akdeniz'in havzası noktalanır.
  
  http://www.denizce.com/pirireis.asp
• 1521 yılında tamamlanmıştır.
• bölümleri "vesselam" ya da "şöyle malum oluna vesselam" diye biter.
• ege universitesi kutuphanesinde bi nüshası bulunan ve sadece ege degil osmanlının hakim oldugu tum kıyıları anlatan ayrıca yeni kıtalardan da bahseden şaheser
• orijinali fatih millet yazma eser kütüphanesinde yer alan, piri reis'e ait osmanlı denizciliğinin baş yapıtı olan eser. zaten ilgili kütüphanenin bir kısmında kaşgarlı mahmud'un divan-ı lügat-it türk'ü ile beraber, kütüphaneye gelen misafirlerin görebilmesi için sergilenmektedir.
  
  eserin ayrıca türk tarih kurumu tarafından yayınlanmış bir nüshası da vardır.
  http://www.ttk.gov.tr/…hp?page=yayinlar&kitapno=544
• piri reis'in yavuz sultan selim'e arz etmek üzere hazırladığı, ancak padişah'ın vefatı üzerine kanuni sultan süleyman'a arz etmeye karar verdiği eser. kendisi gibi denizci olan amca'sı kemal reis'in şehit oluşunun ardından gelibolu'da sultanbahir ve kilitbahir kalelerinde notlarını ve çizimlerini toparlayıp bir araya getirerek oluşturmuştur. sadrazam ibrahim paşa'nın buyruğu üzerine temize çekilmiş olup bu durumdan eser'in 6. bölümünde bahsedilmektedir.
• library of congress'ın web sitesinden bedava indirebileceğiniz kitap. 1554'te vefat eden piri reis tarafından yazılan eserin dili gayet sadedir.
• fikret sarıcaoğlu tarafından enfes bir baskıyla tıpkıbasım olarak yayınlanmıştır.
  
  kitab-ı bahriye'nin o kadar çok nüshası vardır ki bu kitabın bir dönem denizciler tarafından rehber denizcilik kitabı yani manuel olarak kullanıldığı anlaşılmaktadır.
• kitap o dönem akdeniz'e kıyısı olan tüm devletlerin diline çevrilmiş.