izentropik

• entropi olmaksızın yapilan degerlendirme. entropi sabit kalmak kosuluyla diger degiskenlere gore yapilan islem. adyabat veya adyabatik hat izentropik ile ayni anlamdadir.
• termodinamikte sabit entropili süreç. tüm izentropik süreçler adyabatik olmakla birlikte, bunun tersi her zaman doğru değildir. (ör: serbest adyabatik genleşmede entropi artar)
• tr. isentropic
  nasıl bir türkçe ise artık.
• herhangi bir termodinamik işlemde entropinin sabit kaldığını belirten sıfat.
  
  bir işlemin izentropik olarak adlandırılabilmesi için adyabatik olması tek başına yeterli değildir. aynı zamanda tersinir^* olması da gerekir.
  
  mesela normal şok dalgası adyabatiktir ama tersinir değildir, bu yüzden entropi şok boyunca artar. ama şok dalgası adyabatik olduğu için toplam sıcaklık şok boyunca sabit kalırken, tersinmezlikler yüzünden toplam basınçta düşüş görülecektir.
  
  net bir ifadeyle, adyabatik olmayan işlemde toplam sıcaklık düşüşü, tersinir olmayan işlemdeyse toplam basınç düşüşü gerçekleşeceği söylenebilir. ısı transferi hakkında çok bilgim olmasa bile, eğer yeteri kadar termal iletkenliği düşük bir izolasyon malzemesi seçerseniz, adyabatik varsayımı yapmanız kolay olacaktır. fakat işler tersinmez süreçlerde oldukça farklı şekilde değişir.
  
  tersinmezliğin temel olarak 2 faktörü vardır. bunlardan ilki hız gradyanının kesme gerilmesiyle mnemönik çarpımından elde edilen tersinmez terimdir. bu terimin etkisini, sınır tabaka içinde gelişen visköz ısı yayınımında görebilirsiniz. mesela, atmosfere giren meteorların yanması veya uzay araçlarının oldukça kalın ısı kalkanıyla kaplanmasının sebebi tersinmez etkilerden dolayı oluşan, mekanik enerjinin geri dönüşsüz bir şekilde ısı enerjisine dönüşümüdür.
  
  tersinmezliğin ikinci faktörüyse, akış ayrılmasından dolayı oluşan girdap akıntılarıdır. bunlara örnek olarak da, sedan otomobillerin, hatchback muadillerine göre daha düşük aerodinamik sürtünme katsayısına sahip olması gösterilebilir. daha su damlasına benzeyen geometrisiyle, aracın üzerindeki akış ayrılması sedan otomobilde daha geç gözlenecektir. bunun nedeni ters basınç gradyanının sedan kasada daha yavaş artmasıdır. daha geç yaşanan akış ayrılması ise daha düşük sürtünme katsayısına yol açar.
  
  akış ayrılmasından dolayı gerçekleşen tersinmezlik etkisini farklı noktalarda görebilirsiniz. turbocharger uygulanan araçlarda, özellikle düşük devirlerde turbo tam anlamıyla devreye giremez ve turbo gecikmesi^*gözlemlenir. bunun nedeni alt devirlerdeki düşük egzoz gazının debisinden dolayı yüksek açısal hızla dönen hava akıntısının oldukça yüksek incidence açısına sahip olması sonucunda turbocharger türbin bıçaklarının üzerinde akış ayrılması gözlenmesidir.
  
  akış ayrılmasının bir diğer etkisini stall nedeniyle yaşanan uçak kazalarında da görebilirsiniz.
  (bkz: #56883383)
  
  mühendisliğe tekrar geri dönecek olursak, görülebileceği gibi akış ayrılmasının nahoş sonuçları vardır. o halde akış ayrılmasını engellemek elzemdir. bu nasıl mümkündür, tabii ki akışı yüzeyde tutacak visköz kuvvetlerin ters basınç gradyanından güçlü olmasıyla mümkündür ki akış ayrılmasın. bu durumda bir mühendisin gözünden bakılacak olursa, bir sınır tabaka gelişimi her zaman akış ayrılmasından daha iyidir. aslında mühendislik açısından en iyi sonuç en ince momentum sınır tabaka kalınlığına sahip olmak ama asla bunu sıfırın altına düşürmemektir.
  
  zaten stall'daki olay da budur, hücum açısı arttıkça incelen sınır tabakadan dolayı kayıplar azalacağından kaldırma kuvveti artar fakat sınır tabakanın bittiği noktada akış ayrılması başladığında uçak kanadının emiş tarafında akış kopar ve aniden yükselen basınç sonucunda kaldırma kuvveti aniden düşer.
  
  bu durumun felsefi çıkarımına gelecek olursak, her mühendislik sisteminde bir entropi artışı gerçekleşecektir. önemli olan nokta, her sistemde bu entropi artışını olabilecek en düşük seviyede tutacak gelişmelerin peşinde koşmaktır. yoksa kayıpları tamamen ortadan kaldırmaya kalkarsanız sonunda daha büyük sonuçlarla karşılaşırsınız. aslında bu doğanın bize haddini bil demesidir.
• (bkz: izentropik sıkışma)
• guc akrariminin (turbin& pompa vasitasiyla), surtunmesiz kabul edildigi, isi veya madde kaybinin olmadigi "hayali" durum. gonul isterdiki tum cihazlar isentropic olsun ve entropi artisi olmasin.
  
  (bkz: entropi)
  (bkz: adyabatik)