iskoç riti

• (bkz: rit)
  (bkz: rituel)
• felsefi dereceler ya da kırmızı localar olarak da adlandırılan, kişinin masonluk yolunda okumaya, öğrenmeye, çalışmaya devam etmesi için oluşturulmuş; yine meslek masonluğunda olduğu gibi 4-33 arasındaki derecelerin de tedrici olarak verildiği; meslek masonluğundan farklı olarak idaresi büyük loca değil, yüksek şura tarafından gerçekleştirilen rite verilen ad.
  
  dünya üzerinde bir çok rit olmasına rağmen en yayın olarak kullanılan ikisi skoç riti ve york ritidir. genel anlamda türkiye'de ve kıta avrupasında çalışılan rit skoç riti iken; özellikle abd başta olmak üzere bir çok anglo sakson ülkesinde çalışılan rit york ritidir. ikisi arasındaki temel fark, york ritinin hristiyani değerler taşıması iken skoç riti çok daha seküler bir anlayış üzerine kuruludur. özellikle skoç riti türkiye'ye uyarlanırken tasavvuf düşüncesinden önemli ölçüde yararlanılmıştır.
  
  bu derecelerin hiçbirisinde keçi vb. dahil hiçbir kurban töreni yoktur.
• iskoç ritine üye olanların hepsinde tanrı inancı vardır. ateist olan kişiler bu rit'e üye olamazlar, ateist olduğu belirlenen üyelerin üyelikleri iptal olur, locadan atılır.
• (bkz: skoç riti)
• okumaya öğrenmeye açik bir rit olduğu iddia edilmiş. kirmiziymiş, york ritiyle akrabaymiş ve sekülermiş. çok etkilendim skoç ritinden. ama "seküler masonluk mu olur ulan" diye kavga çikarmaya gelmedim, beni derdim başka. onu söyleyip kaçacağım.
  
  nitekim her halti anladim bir tek şu ritler meselesini anlayamadim. domuzluğumdan değil, çaba harciyorum, anlamaya uğrasiyorum, okuyorum, rastladıkça kitap aliyorum, duvarci localarından carbonarilere, büyük londra loncasi'ndan paris locasına oradan ittihatçilara falan gittim geldim bu ritler meselesini anlamadim. duvarci ustaları sonra mason olmuşlar seviyesinde kaldim. sonrasını anlamıyorum. ilkel bir seviyede kaldiğimi biliyorum, bütün camiadan özür dilerim, ama arkadaşım bir haddi hududu yok mu bu rittir locadır işlerinin. nedir bu basamaklar, üstatlar, gizler, üsluplar, mason fraksiyonları, el işaretleri, kafa çarpiştirmaları, seksensekiz farklı rittir düzendir nedir? sahi nedir? skoç riti 77, fransiz riti 89, germanik rit 65 derecelidir gidiyor.
  
  anlayamadığım herşeyin, anlaşılmaz bir saçmalık olduğunu iddia edecek kadar kendimden geçmedim, ama özür dilerim senden iskoç riti ve diğer kadim ıvır zıvır ve fakat böyle saçmalık görmedim hayatımda ben. yarim uykudan uyanip bunu yazacak kadar kin dolmuşum nitekim. neyse saat dördü sekiz geçe iskoç ritinden çikardiğim sonuç şudur ki, saçma şeyler beni çekiyor olabilir ve şu saat itibariyle yediğim sütlü kremali eti burçağı ve içtiğim kahveyi de da en az iskoç riti kadar anlaşılmaz buluyorum.
  
  anlamadığım her konunun bir saçmalık olup olmadığı konusunda 18 yaş kararsızlığımı yillardir korurken ve kişisel sorunlarımla mason ligini meşgul ettiğim için de kendimi suçlu hissederken, kadinlardan, kitaplardan ve hayattan umudu kesip ilerde 60 yaşima gelip de mason olursam bu yazdiklarımı silmemi hatirlatmanızı rica ederim....
• bilen bilir, bilmeyenin de bilmesine ve anlamasına hiçbir zaman müsaade edilmez.
• hep bu saatlerde aklima gelmesinden mutluyum skoç riti'nin. zaten herhangi bir konuda "bilenin bildiği, bilmeyenin bilmesine ve anlamasına izin verilmediğini" düşünmek bu saatlerde insanin kafasını yükselten, güzel giden bir fikir. ve aklima gelmişken bu kafa yükseltmek, kafa düşürmek konulu anglo edebiyatindan, drug schick girl-man balonculuğundan ayrica nefret ediyorum skoç riti, onu da söylemek isterim senin vesilenle. şöyle karşıma böyle kafa yükseltmeli alçaltmalı konuşan bir gerzek çiksa da iki tokat akşedip kendimi bulsam isterim bu mevzuda, ama skoç ritinin ezoterik bilgiyi öne sürerek kendini savunması beni her zaman sakinleştiriyor. neden? çünkü mein gott, wer bin ich? sorusuna ich öffne den bleistift! diye kendimi dişarida tutarak yanit verecek kadar rahatım.
  
  nitekim hayatta, insan ilişkilerinde, varlık yokluk hallerinde bilgiyi gizemli hale getiren tüm şaşkınlıkların, korkuların, gizleme ve gizlenme hallerinin, kisacasi bu güç kazanma ve güçlü olma arzusunun bu vaziyeti, sözlük avukatının cumhuriyet savcisıyla ilişkisi kadar güzeldir aslına bakarsan. ayni samimiyetsizlik, ayni kibir, kimin ne halt bildiği, söylenmedikçe zaten belli değildir de neyse, en tehlikelisi bildiğini düşünenin, bilmediğini bilmemesidir skoç riti. bilmediğini bilenin, bilmeyi umursamaması ters köşeden gol olur bu pozisyonlarda, ama bu bilmek meselesine denk geldiğin her yerden süzülen buram buram zavallılık kokusu, nedensiz özgüven, çaresizlik ve acima duygusu uyandıran kibir bulaşığı, dünyada eşi benzeri olmayan bir duygusal temas yaratıyor insanda her zaman. üstünlük duygusu, aidiyete duyulan güven ve ayrıcalıklı hissetmenin verdiği tarifi imkansız özgüven, bir başkasıyla olan ilişkiye atıfla kurulan tüm kimlikler, bütün sosyopatlar için kredi kartina 12 taksitle "0" faizle bu locada ve diğer localarımızda, tabi diğer tekkelerde, cemaat ve tarikat ehlinde boy boy.
  
  ve yağmur yağarken şuna karar verdim ki skoç riti, tüm bu kizginliklara sarılamıyorsa insan; bilmek konusu açıldığında yani hiç bir şey yapamayacak gibi hissediyorsa kendini, artik yaş durumunuza göre "ben bilmem beyim bilir"(20'li yaşlar), "savcı bilir, en iyi bilir, hukuk şart, ben bilirim" (30'lar tercihan avukat), "biz birbirimizi biliriz" (50 yaş üstü), "olur öyle" (ben) şeklinde meseleyi gargaraya getirmek, gülmeye çalışmak bence uygun. nitekim "bilme ey deruni, ol gaybi çeker aheste aheste", "şamda kayisi varsa arabin zekeri var", "domur domur memeleri, elma yanak gizli gizli deneleri" şeklinde, skoç riti gibi tasavvuftan etkilenmiş kimi doğru, kimi saçma, kimini şimdi uydurduğum ve giderek terbiyesizleşen skoç ritleri uydurmak da ayrica mümkün.
  
  sonuçta beni de aranıza alın skoç riti, çok güzel küfürler biliyorum ama pek küfür etmiyorum skoç riti. böyle işte. balıklardan lüferi, ağaçlardan mavi ladini, seinfeld'den elaine'i seviyorum. önemli bilgiler bunlar beni taniman için. locada seviyorum seni skoç riti...
• skoç riti veya iskoç riti, hür masonların yüksek dereceler ya da felsefi dereceler adı verdikleri ileri bir masonik düşünce sistemi.
  
  eski ve kabul edilmiş skoç ritinin başlangıcı olan olgunlaşma riti (perfeksiyon riti) ilk önce kıta avrupa'sında başlamıştır. bunlar 1761 ve 1762 bordeaux anayasalarına göre 4'ten 25. dereceye kadar çalışan localardı. fransa'dan, batı hint adalarına oradan da kuzey amerika'ya uzanmışlardır. olgunlaşma locaları 1763'te new orleans'ta, 1767'de new york'ta 1781'de philadelphia'da ve nihayet 1783'te güney carolina eyaletinin charleston şehrinde kurulmuştur.
  
  berlin ve yüksek şura
  1786 berlin büyük anayasaları ritin 33 dereceye çıkarılmasına ve her ülkede 33. ve sonuncu derecede tek bir yüksek şura tarafından idare edilmesini öngörüyordu. bunun üzerine charleston’lu 9 mason, 31 mayıs 1801'de bu anayasalara göre meydana getirilen dünyadaki ilk yüksek şurayı kurdular. 4 aralık 1802 tarihli ünlü ‘manifesto’ ile de bunu tüm mason dünyasına ilan ettiler. bundan böyle dünyada ilk kurulan yüksek şura olması itibarıyle charleston’daki bu yüksek şura, ‘’ana yüksek şura’’ diye anılmaya başlandı. bugün dünyada tanınan bütün yüksek şuralar doğrudan veya dolaylı olarak patentlerini bu ana yüksek şuradan almışlardır.
  
  33. derece
  1802'deki manifesto’da kullanılan isim abd'nin otuzüçüncü derece yüksek şurası idi. skoç kelimesi başlangıçta ne belgelerde, ne de yazışmalarda kullanılmamıştır. yalnız sıralanan derecelerin bazılarının unvanlarında fransızca skoç anlamına gelen ‘ecossais’ kelimesi kullanılmıştır. bu isimlendirmenin bir sebebinin de, skoç riti kurulurken bir araya gelen rozikrüsyenler, tapınak şövalyeleri, töton şövalyeleri, malta şövalyeleri, doğu şövalyeleri, illuminati, olgunlaşma locaları gibi birçok eski topluluğun bir araya gelerek, ekose sistemi gibi kendi derece ve öğretileri ile bir bütün oluşturmalarından ileri geldiği söylenir.
  
  tarihi
  fransa büyük locası'nda büyük hatip olarak görev yapan, stuart hanedanı naiplerinin de hocası bir jakoben olan iskoç asıllı şövalye andrew ramsay'in 1736 yılında paris'te yapılan bir inisiasyon töreni sonrası yaptığı konuşma (ramsay'in nutuk'u olarak da anılır) skoç riti'nin kuruluşuna öncülük etmiştir. ramsay bu konuşmasında masonluğun köklerinin eski duvarcı ustalarında ve loncalarında değil, haçlı seferleri esnasında ve sonrasında bir araya gelmiş şövalyelerin tarihinde aranması gerektiğini ve masonların bu eski şövalyelerin devamı ve hatta bizzat kendileri olduğunu belirtmiştir. bunun üzerine o yıllara kadar avrupa'nın birçok yerinde gizli olarak çalışan şövalye toplulukları ile bu şövalye topluluklarının kudüs'te kadim sırları öğrendikleri ezoterik gruplar bir araya gelmiş ve masonluk içinde ilk yüksek derece sistemi olan skoç riti'ni, fransa'da oluşturmuşlardır. böylece uzun yıllardır localarda ilk üç derece içinde semboller ve gizli alegoriler arkasına gizlenen esas öğreti ve tarihçe, daha açık bir dille ve ezoterik bir derece sistemi ile üyelere verilmesi, bu dereceler alındıkça da hak edilen şövalye ünvanlarının masonlara tevcih edilmesinin yolu açılmıştır.
  
  amacı
  skoç masonluğunun amacı, bilgisizliğin ve cehaletin her türüyle savaşmaktır.
  
  skoç riti'nin, masonluğun genel ilkelerinden ve amaçlarından farklı ilkeleri ve amacı yoktur. her türlü baskı, bağnazlık ve dogma ile mücadele etmek, aydınlanmacı, bilimsel görüşü esas alan bir anlayışı hakim kılmak ve insanlar arasında ahengin ve barışın hüküm sürdüğü bir düzeni tesis etmek masonluğun olduğu gibi skoç riti'nin de ana amacıdır. sembolik localardan farklı olarak skoç riti masonlarına, şövalye dereceleri ile birlikte toplumsal vazifeler yüklenir ve bir şövalye olarak bunun için mücadele etmesi gereği vurgulanır.
  
  bilimsel düşünceyi baskın olarak öne çıkaran rozikrüsyenler, şövalyeler ve illuminati başta olmak üzere birçok kadim topluluk üyelerinin masonluğun bugünkü hale gelmesinde büyük katkısı olduğu bilinir ve bu öğreti skoç riti derecelerinde yoğun olarak işlenir.
  
  hür masonluk gizli bir cemiyet olmaktan çok, kadim gizlerin bir derece sistemi ile ve zamana yayılan bir şekilde açıklandığı bir kardeşlik kurumudur. masonluğun esas sırları, sembollerle çalışan ilk üç derecenin ardından ve ancak orada üstat derecesi alınmasının ardından hak edilebilen skoç riti dereceleri dahilinde verilir.
  
  ahlak prensipleri
  eski ve kabul edilmiş skoç riti öğretileri büyük bir ahlak sisteminin temsilcisi ve uygulayıcısıdır. insanlar arasından hiçbir din, dil, ırk farklılığı gözetmeksizin tüm insanların ve insanlığın iyiliği için çalışmayı prensip olarak edinmiş masonluğun fikirlerinin başarıya ulaşması için skoç masonlarına, gerçek bir şövalye ruhu ile bu prensipleri halka ve topluma anlatma ve taşıma misyonu yüklenir.
  
  albert pike ve ünlü eseri 'morals and dogma'
  eski ve kabul edilmiş skoç ritinin efsanevi ismi, ana yüksek şuranın 1859-1891 yılları arasında hakim büyük amirliğini yapan albert pike’ın skoç riti derecelerinin revizyonunu yapmıştır. bu revizyonların neler olduğu ünlü eseri; morals and dogma adlı eserinde yer almıştır. bu eser türkçeye çevrilmemiştir. skoç masonluğu ve prensipleri konusundaki ana kaynaklardan biridir. albert pike, skoç ritini bir eğitim kurumu olarak görmekteydi. burada görülen dersler siyasi, ahlaki ve dini felsefelerdi. eğitim, derecelerin iykaaf törenlerindeki drama ve konuşmalarla verilir. ayrıca bu dereceleri açarak izah eden ve derecelerle skoç riti masonuna yeni verilen görevleri anlatan öğretilerini de yine ünlü baş yapıtı morals and dogma adlı eserinde toplamıştır.
  
  skoç riti masonu siyasi, ahlaki ve dini alanlarda felsefi gerçeği aramaya başlar. vatana hizmet, insanlığa sevgi, tanrıya iman arayışları masonun yaşamı boyu sürer gider. kamil insan dini, ahlaki ve siyasi boyutlarını dengede tutabilmeyi öğrenebilmiş insandır. bu dengeye varabilmek, onu mümkün kılacak ruhsal bilince sahip olmak ve ona adım adım yaklaşmakla olur. her derece masonunun görev duygusunu genişletir, evrendeki yerini ve amacını daha iyi anlamasına yardım eder. dereceler ilerledikçe bilgiler derinleşir, sembollerin kombinasyonlarından yeri alegoriler üretilir.
  
  skoç ritindeki görev kavramının temelinde bir de aksiyon vardır. sadece öğrenmek ve bilmek yeterli değildir. skoç riti masonu bilinçli ve vicdanlı bir şekilde kendini ve içinde yaşadığı dünyayı geliştirmelidir.
  
  “skoç riti mezhep ve din ayrılığı yapmadan bir yüce varlığa iman; particilik ve ırkçılık yapmayan bir vatanseverlik; sınır tanımayan bir kardeşlik ve kalplerin evrensel birliğidir.
  
  davası : insanlığın yücelmesi,
  dileği : insanların düşünce hürriyeti,
  görevi : insanların vicdan hürriyeti,
  hedefi: yeryüzündeki tüm insanların eşitlik hakkını garanti altına almaktır.
  
  dereceler
  skoç riti, büyük localar tarafından yürütülen ve yönetilen ilk 3 dereceden sonra 4. derece ile başlayan ve 33. dereceye kadar ilerleyen altı ayrı bölümlü bir eğitim sistemiyle çalışır. felsefi localar da denilen skoç riti atölyeleri altı ayrı sınıf altında toplanır ve tamamı 33 dereceli üyelerden oluşan yüksek şura'ya bağlı olarak çalışır. bunların her birisinin ayrı üye listeleri ve görevlileri vardır. skoç riti'ne devam edebilmek için bir masonun kendi sembolik locasına da devam etmesi ve orada düzenli olması şarttır.
  
  mavi (veya sembolik) localar (1-3)
  
  felsefi localar :
  
  olgunlaşma locası (4-14)hakim şapitr (15-18)areopaj (19-30)yüksek haysiyet divanı (31)yüksek danışma divanı (32)yüksek şura (33)
  
  skoç riti'nde derece isimleri türkiye büyük locası ve türkiye yüksek şurası tarafından kullanıldığı haliyle şöyledir:
  
  1. derece: çırak
  2. derece: kalfa
  3. derece: üstat
  4. derece: ketum üstat
  5. derece: kâmil üstat
  6. derece: sır kâtibi
  7. derece: nazır ve hakim
  8. derece: bina emiri
  9. derece: seçilmiş dokuzlar
  10. derece: seçilmiş onbeşler
  11. derece: seçilmiş onikiler
  12. derece: büyük mimar üstat
  13. derece: süleyman royal arch'ı
  14. derece: tam ve âli mason
  15. derece: doğu ve kılıç şövalyesi
  16. derece: kudüs prensi
  17. derece: doğu ve batı şövalyesi
  18. derece: rose croix şövalyesi
  19. derece: büyük pontif, âli skoçyalı
  20. derece: sembolik localar büyük üstadı
  21. derece: prusya şövalyesi
  22. derece: kralî balta şövalyesi, lübnan prensi
  23. derece: tabernakl reisi
  24. derece: tabernakl prensi
  25. derece: tunç yılan şövalyesi
  26. derece: mersi prensi, triniter skoçyalı
  27. derece: mabet amiri şövalyesi
  28. derece: güneş şövalyesi
  29. derece: st. andrew şövalyesi, büyük skoçyalı
  30. derece: kadoş şövalyesi
  31. derece: büyük amir müfettiş
  32. derece: ulvi sır âli prensi
  33. derece: hakim büyük umumi müfettiş
  
  kaynak: http://tr.m.wikipedia.org/wiki/skoç_riti
• götlerinden derece, sır perdeleri, gizemler, yok efendim bilinmezlikler, ilimler? uyduran parası çok dünyalıktan bıkkın götü kadayıf dayıların, aynı göt yetmezliğinden dolayı cesur ülke iskoçya inlerinde peydah olmuş, şebekler topluluğu.
  
  ilimsiz kevaşenin bilimsiz pezevengi olan 17. yüzyılda, her sikim mekanik diyene buhar makinesiyle koşan yarı ilimliler, şu saatte dünyaya ne gibi bilinmezlikleri gösterebiliyorlar acaba?
  
  bi de hele ne biliyorsun benim bilmediğim?
  
  3'ten 9'a. bir boktan habersiz korkak köstebekler.
  
  19-99.
• inanç dışında bizdeki ahilik teşkilatı gibidir.
  neden yadırganıyor, küfür ediliyor anlaşılamaz.
  loncalar da öyle.
  her haltımızı bozup elinkine tu kaka dememk lazımdır.