interest rate swap

• bir para biriminin farkli vadelerindeki faizleri, veya iki farkli para biriminin degisik vadelerdeki faizlerini degi$ toku$ etme i$lemi. faizlerin tipi de degi$ebilir: fixed-fixed, fixed-floating, float-float vb... ihtiyaciniza gore ayarlanir. cross currency swap'tan farkli olarak nominal miktarlar el degi$tirmez (genellikle).
• sabit ve degisken faizlerin degis tokus edildigi bir finansal turevdir. para birimlerinin ayni olmasi kosulu gudulmez ancak borclanilan para miktarlari ayni olmalidir. iki sirketin sabit veya degisken faiz seceneklerinin oldugu pazarlarin birinde digerine kiyasla avantajli oldugu durumda eger iki sirket de avantajli olmadigi pazarda borclanmak istiyorsa birbirleriyle takasa girerler. bu islemde uc taraf vardir. ikisi borclanmak isteyen sirketler ucuncusu de o iki sirketi bir araya getiren dealerdir.
  
  ornek vermek gerekirse:
  
  a ve b borc para almak isteyen iki sirket olsun. a degisken oranda, b ise sabit oranda borc almak istesin. bankalarin onlara onerdikleri faiz oranlariysa su sekilde olsun:
  
  sirket.....sabit.........degisken
  ------------------------------------
  a..............7%..........libor+ 2%
  b............10%..........libor+ 3%
  
  bu durumda b sirketi a'ya gore degisken pazarinda daha avantajlidir cunku ikisinin borc aldiklari faiz oranlari arasindaki fark kapanmaktadir. burada devreye dealer girer ve a ile b sirketlerini bulusturur. kendisine biraz komisyon kalacak sekilde bir sema olusturur. mesela, a sirketi 7% ile bankaya sabit borclanir, dealer da a sirketine 7% ile para odemeye baslar, a sirketi de dealer'a libor + 1.5% ile borc oder. burada dealer bir bakima a'nin banka borcunu oduyor gibi olur. semanin diger tarafinda ise b libor + 3% ile borc alir bankadan, b ayni zamanda dealer'a 9.5% ile borc odemeye baslar, es zamanli olarak dealer da b sirketine libor + 3% para oder. sonucta a sirketi toplamda libor + 1.5% degisken oranla, b sirketi de 9.5% sabit oranla borc
  almis olur. dealer ise borc alinan miktardan 1% faiz kazanir. dealerin buradaki islevi hem bu sirketleri bir araya getirmesi hem de bir tarafin parayi odeyememesinin riskini ustlenmesidir.
  
  bu turev ayrica bilancodaki varliklarin veya borclarin, sabit veya degisken olma oranlarini dengelemek icin de kullanilir.
• daha çok uzun vadeli kredilerde -özellikle yatırım kredileri- faiz oranlarındaki dalgalanmalardan etkilenmemek için hedge amacıyla floating olan libor - euribor oranının fixed rate ile sabitlenmesi şeklinde de kullanılabilir. böylece uzun yatırım dönemince yatırımcı faiz riskini sabitlemiş olur. fakat bu durumda floating rate fixed rate'in altında kalması durumunda yatırımcı irs kontratı aldığı bankaya aradaki faiz farkını ödemek durumunda kalır.
  
  floating faizlerin 2'nin altında olduğu şu günlerde 3 - 3.5 civarında 10 yıllık irs kontratları satın alınabilmektedir.
• (bkz: overnight index swap/@yeni)