2. polonya cumhuriyeti ^*

• 1918'de 1. dünya savaşı sonunda kurulmuş, 1939'da 2. dünya savaşı başında yıkılmış devlet. kurucu devlet başkanı ve lideri jozef pilsudski'dir.
  
  2. polonya cumhuriyeti, şimdiki polonya'dan daha geniş topraklara sahipti. bu nedenle hem rusya, hem de almanya için hazımsızlık kaynağıydı. pilsudski, ikinci dünya savaşı'nın geleceğini tahmin ederek rusya'ya ve almanya'ya karşı önlemler almaya çalışmış, bölgesel devletler nezdinde ittifaklar kurulması için görüşmeler yapmış ve bölge halklarının temsilcileriyle birlikte hareket etmiş olsa da istediklerini başaramadı.
  
  türk-leh ilişkileri ile ilgili şöyle güzel bir yazı da var, başlıkla ilgili kısmı gayet ilgi çekici:
  "birinci dünya savaşı’ndan sonra bağımsızlığını kazanan polonya, lozan anlaşması’nın imzalanmasından bir gün önce türkiye’yi tanıdığını ilan eder. böylelikle türkiye’yi tanıyan ilk avrupa devleti olur. polonyalılar, atatürk’ün hediye ettiği büyükelçiliği, olası bir işgal sırasında kullanabilmek üzere düzenler. 1939 yılında almanya’nın ülkeyi işgali sonrası, polonya hükümeti ankara’ya gelmek üzere yola çıkar fakat yolda romanya engeliyle karşılaşınca rotayı londra’ya çevirir.
  
  polonyalıların türkleri sadık bir müttefik olarak görmelerinin bir başka sebebi de ikinci dünya savaşı sırasında yaşanır. polonya’nın nazi almanyası tarafından işgali sonrasında türkiye’nin almanya büyükelçisi von papen, polonya büyükelçiliği’nin kendisine verilmesini talep eder. o zamanki cumhurbaşkanı ssmet inönü, “türkiye, polonya büyükelçisi’ni yüz elli sene beklemiştir. şimdi çok kısa bir müddet için polonyalı dostlarımı kıramam ve bu talebinizi türkiye katiyen yerine getirmez” diyerek bu talebi reddeder. böylece ikinci dünya savaşı boyunca polonya bayrağı ankara’da dalgalanmaya devam eder."