iş zekası

• business intelligenceın kurumsal zeka ile birlikte kimi yerlerde adı geçen birebir türkçe karşılığı.. kurumsal zeka daha mantıklı görünüyor.
• rekabet dünyasında, çalışanların ve yöneticilerin daha verimli işlere zaman ayırabilmesini sağlayan sistemlerdir. türkiye henüz olayın ehemmiyetini kavrayamamış olsa da personelin ve zamanın tasarruflu kullanılmaması sonucu elde edilen zararları azaltmaya yönelik geliştirilmişlerdir. raporlama, analizleme, görüntüleme, geliştirme konularında yardımcı olurlar
• işletmelerin ve paralelinde bilgi teknolojilerinin son 20 yıllık gelişimlerine baktığımızda en önemli kavramlarından birinin data yani türkçe karşılığıyla veri olduğunu görebiliriz. veri’ye verilen bu önem onun toplanması ve saklanması üzerine yapılan zaman ve para gibi yatırımları da arttırmaktadır. günümüzde çoğu kurum veri toplama ve bu toplanan verilerin saklanması aşamalarını coktan tamamlamış durumdalar.
  
  günümüzde başka bir konu şirketlerin, bilgi teknolojileri departmanlarını meşgul etmektedir.işte bu konu veri patlamasıdır, daha doğrusu eldeki mevcut verileri kullanarak ortak bir strateji geliştirme ve bu strateji çeşitli alanlarda hayata geçirebilmek.
  
  işte tam bu noktada business intelligence kavramı karşımıza çıkıyor. türkçeye çevirilmiş ve günümüzde oturmuş haliyle iş zekası. aslında business intelligence kelimesinin türkçede ki karşılığı sanıldığı gibi iş zekası değildir. business intelligence kelimesinde ki “intelligence” anlamsal olarak cia (central intelligence agency ) örgütünde de geçtiği gibi istihbarat olmalıdır. fakat günümüzde iş zekası terimi türkçede , business intelligence ‘nın karşılığı olarak anlamsal olarak oturduğu için bu websitesinde de iş zekası olarak geçecektir.
  
  iş zekası, çeşitli ortamlarda depolanmış veya sunulmuş olan datanın, depolandığı kaynaklardan(veritabanları, flat file vb.) alınıp çeşitli temizleme, transformasyon gibi işlemlerden geçirildikten sonra belirli ve konu yönenimli bir alana yerleştirilmesi ve bu sonuç datalar üzerinde değişik analizler ya da algoritmalar uygulanıp kurum için stratejik boyutlarda karar alınması süreçlerinin tamamı olarak ifade edilebilir. bu uzun tarifte aslında iş zekasının kullanımı ve faydalanması amacıyla yapılacak işlemleri özetle kapsar niteliktedir.
  
  özetlemek gerekirse; iş zekası, var olan iş performansını anlamak ve bilgiye dayalı iş kararları almak için tüm organizasyon çapında iş verilerinin analizidir. iş zekası çözümü tarafından sağlanan bilgi hedefe yönelik olmalıdır ve hedeflenen kullanıcı grubu için yeterli detay seviyesine ve sunum biçimine sahip olmalıdır.
  
  iyi gerçekleştirilmiş bir iş zekası projesi, data üzerindeki stratejik sorulardan birçoğunu cevaplayabilir nitelikte olmalıdır. aynı zamanda bir iş zekası yapısı geçmiş datalardan yola çıkarak gelecekle ilgili öngürüler yapabilmeyi de sağlamalıdır.
  
  iş zekası datası birçok kullanıcı grubu için uygun bir yapıda ihtiyaçlara cevap verir niteliktedir. örneğin iş analistçileri mevcut data üzerinde yeteri kadar detaya inebilmelidir.(bu işleme terminolojide drill down denilmektedir.) diğer bir taraftan, şirket üst yönetimi aynı data üzerinde özetlenmiş bir bilgiye (örneğin bölgelere göre son 5 yıllık satışlar gibi) ulaşabilme imkanına sahip olabilmedir. (resmin tamamına bakabilmeye ise terminolojide roll up denilmektedir.) bir başka grup olan departman yöneticileri ya da orta düzey yöneticiler ise kendi sorumluluklarında ki alanların sonuç verilerinden yola çıkarak (ki bu çoğu zaman kullanıcı dostu görsel öğelerle bu tip kullanıcılara aktarılacaktır) kendi iş kararlarını alabilmelidir
• bir yıldır içinde bulunduğum sektör.
  şirketler verimliliklerini arttırmak için kurumsal performans yönetimi, iş zekası, veri madenciliği ve veri entegrasyonunu kullanırlar. iş zekası uygulamaları da, dağınık ve gereksiz verilerin içinden yöneticilere ve işin geliştirilmesine gerekecek olan bilgiyi sunmak üzere geliştirilmiştir. bunun için veri çeşitli temizleme, ayıklama, dönüştürme gibi işlemlere tabi tutulup istenilen hale getirilir. (bkz: etl) tertemiz ve doğru bilgilerden oluşan data warehouse ile olap kübü oluşturulur. (bkz: ssas) olap sistemleri verinin analizi ve analiz sonuçlarının sunumuna odaklanmış bir altyapı sunar. ayrıca olap ile verilere hızlı ve kolay bir şekilde erişme imkanı sağlanmıştır.
  iş zekası projeleri ile kurumlar veriler üzerinde değişik analiz ve algoritmalar uygulayarak stratejik kararlar alırlar. ayrıca geçmiş datalardan yola çıkarak gelecekle ilgili öngürüler yapılabildiği için daha doğru iş kararları alınması sağlanır.
• çeviri katliamı sonucu ortaya çıkmış türkçe terim; beynini eşek arısı sokasıca biri tarafından ingilizceyi de, ticareti de bilmeden ingilizce-türkçe sözlükten ayrı ayrı "business" ve "intelligence" karşılıkları bitiştirilerek imal edilmiş olduğunu düşündürten dallamalık. ticari istihbarat.
• bünyesinde bulundurduğu raporlama araçlarının, artık en alt düzeyde kullanıcıların da karar almakta faydalanabilmeleri için in-memory teknolojiye geçtikleri(qlikview, powerpivot, sap explorer vb.), bir platform olarak tek başına düşünülen ve içerisinde olmazsa olmaz bir veri ambarı barındıran, sırf bu platform için özel donanımlar(oracle exadata, netezza twinfin vb.) tasarlanan yapı.
• http://www.elsys.com.tr/bultenic-detay.asp?id=225
• (bkz: idc business intelligence roadshow)
• en güzel örneklerinden biri için;
  
  http://ordinatrum.com.tr/hobi.html
• binlerce hatta onbinlerce dolar harcamadan kurtaracak bir olay için
  
  (bkz: power bi)