handan sultan

• osmanlı padişahı üçüncü mehmet'in hasekisi, padişah birinci ahmet'in annesi valide sultan. rumdur ve asıl adı helen'dir. 1576-1605 yılları arasında yaşamıştır. talihsizlik odur ki safiye sultan gibi müstebit ve muhteris bir kayınvalidesi vardır ve kendisinin valide sultanlığı sırasında safiye sultan da büyük valide olarak hüküm sürmektedir. hürrem safiye ve kösem gibi adını tarihe kalın puntolarla yazdıramamış olması bu sebeptendir, silik karakterli olduğundan değil.
• muhteşem yüzyıl kösem dizisinde, tülin özen tarafından canlandırılan sultan.
• çok güzel bir kadın beni ona inanılmaz bir cazibe katıyor
• benli haseki handan sultan ; sultan üçüncü mehmed in hasekisi, sultan birinci ahmed in annesi ayrıca safiye sultan'ın gelini, osmanlı devletinin kadınlar saltanatında adı pek geçmeyen valide sultanıdır.
  
  diğer valide sultanlar ve haseki sultanlar gibi nereli olduğu hakkında net bir bilgi yoktur. rum asıllı olup adının helen olduğu rivayet edilir. son incelenen balyos raporlarında ise boşnak asıllı olduğu ve cerrah mehmed paşa nın cariyelerinden biri olduğudur. hareme nasıl ne şekilde girdiği bilinmese de 1583 yılında olduğu belirtilir. sakin ve güleç yapısından dolayı kendisine handan ismi konulmuştur. safiye sultanın, üçüncü mehmedin hasekisi halime sultan ile anlaşmazlıklar içerisinde olduğu ve bu sebepten sultana sunulduğu yönünde rivayetler mevcuttur. handan sultan 1. ahmedi doğurduğunda baş haseki değildir. kendisinden yukarıda şehzade mahmud un annesi halime sultan ve ismi bilinmeyen (fulane sultan) adında hasekiler mevcuttu. halime sultan, şehzade mahmudun haliyle padişah olmasını istiyordu. sancağa çıkacağı sırada celali isyanları patlak vermişti. şehzade mahmud cengaverdi. isyanı bastırmak için babası üçüncü mehmed den bir ordu istemişti. annesi safiye sultan , üçüncü mehmede 'eğer mahmud isyanı bastırır da gelirse halk onu çok sever ve sultan olur seninde tahtın tehlikeye girer' minvalinde işlemesi üzerine ve halime sultanın müneccimlere 'oğlum ne vakit tahta çıkacak?' mektupları ve akabinde 'yakında tahta çıkacak' mektupları safiye sultanın eline geçince, manisa sancak beyliğine gitmek için hazırlık yapan şehzade mahmud , bir gece odasında dilsiz cellatlar tarafından boğdurulur. bu kumpasta; handan sultanın şehzade ahmede taht yolunu açması için safiye sultanla ortak hareket ettikleri iddia edilir. nitekim müneccim haklı haklı çıkar ve üçüncü mehmed aniden vefat eder.
  
  sultan ahmed tahta çıktığında 13 yaşındaydı ve henüz sünnet olmamıştı. sünnet olan ve tahta çıkan sultan ahmede bu konuda naiplik yapmak da handan sultan a düşmüştü. kendisine ''devletlu ismetlu handan valide sultan aliyyetü'ş-şân hazretleri'' de denilirdi. handan sultan, safiye sultan ın gücünü bildiği için ilk iş onu saraydan göndermesi gerektiğini çok iyi biliyordu. nitekim kurallarda da eski saraya gitmesi gerekiyordu. sultan ahmed, safiye sultanı eski saraya gönderdi ama ne göndermek. safiye sultan gitmemek için direndi adeta camı çerçeveyi indirdi. safiye sultan hizbi ile beraber eski saraya gitti. handan sultan bununla da yetinmedi. safiye sultana bağlı ne kadar kapı ağası, harem ağası ve cariye varsa hepsini yolladı ya da boğdurdu. sultan ahmed sancağa da çıkamadığı için harem boş kaldı. henüz çocuğu olmadığı için kendisinden sonra tahta geçecek olan divane mustafa ya dokunulmadı. handan sultan, şehzade mustafayı yanından ayırmıyordu. bunun sebebi olarak da validesi halime sultana güvenmediği gerekçesiyle. işin şöyle de bir anlaşılmaz boyutu var. şehzade mahmudun annesi halime sultan ya da fulane sultan aynı şey divane mustafa içinde geçerli.
  
  handan sultanın ilk işi boşalan haremde kendi hizbini oluşturmak oldu. perde arkasından da oğluna naiplik yapmak. aslında ilk naip kösem sultan demek yanlış olur. özellikle sultan ahmedin padişahlığının ilk iki senesinde çok etkili oldu. özünü unutmamış olacak ki etrafındakiler ağırlıklı olarak boşnaktı. harem ağası el hac mustafa ağa, boşnak derviş ağa, handan sultanın birinci ahmede telkinleri ile sadrazam olan sokolluzade lala mehmed paşa. silik bir karakter değildi. kardeşlerini bularak istanbul'a getirmiştir. kız kardeşlerini hareme , erkek kardeşi geysudar mustafa ise mahmud hüdayi'nin dergahına girmiştir.
  
  handan sultan, oğlu sultan ahmedin padişahlığı sırasında 9 kasım 1605 yılında vefat etmiştir. celali isyanları hala devam ediyordu ve yorgun düşmüştü. yabancı kaynaklarda mide rahatsızlığından öldüğü yazsa da birkaç ay hasta yattığı ve öldüğü biliniyor. annesinin ölümüne çok üzülen sultan ahmed o kışa rağmen payitahta duramamış ve bursaya gitmiştir. annesinin ölümünden sonra daha keskin ve şiddetli bir yol izledi. celali isyanlarında keskin bir politika izleyen kuyucu mehmed paşa ya destek verdi. handan sultan, üçündü mehmed türbesine defnedildi.