• polonya dilinde feliks dzierzynski olarak yazılmakla beraber felix edmundovich dzerzhinsky olarakta rastlamak mümkündür.

    http://en.wikipedia.org/…ix_edmundovich_dzerzhinsky

    (bkz: fed)
  • çocukken bir sscb ülkesi olan vatanımda halk kahramanları zümresinde bize tanıttırılan kisi.
  • feliks dirjinski, cheka'nın dolayısıyla da kgb'nin kurucularından birisidir. bugünkü adıyla lubyanka meydanında -ki kgb binası orda yer almaktadır- 15 tonluk bir heykeli bulunmaktaydı. demir feliks lakabı biraz da ona göndermedir. heykel 1991 yılında meydandan kaldırılmıştır. meydanın adı 1926dan 1990'a kadar dzerzhinsky meydanı iken 1991den itibaren eski adı olan lubyanka meydanı'na döndürülmüştür.
  • ruh hastasi psikopat kisilik, sovyetlerin yakup cemili, 1877 yilinda orta halli bir burjuva ailesinin cocugu olarak dunyaya gelmistir, cocuklugundan beri silahlara buyuk ilgisi olmus ve hatta vanda isimli kiz kardesini atis talimi yaparken vurarak olumune sebep oldugu bazi kaynaklarda gecmektedir. ilk gencliginde asiri dindar bir katolik fanatigi olan feliks surekli dua eder kardeslerinide surekli dua etmeye zorlardi, societas jesu diye bilinen bir gruba dahil olmaya calismisti, fakat 1895 yilinda polonya sosyal demokratlari ve komunistlerle tanismasindan sonra tam tersine tanrinin varligini inkar etmis cevresindeki herkese bu yonde telkinlerde bulunmustur. hayatinin 11 yili tutukluluk, surgun ve kacak olarak yasadiktan sonra subat devrimi ile serbest kalmis, ekim devriminde ise aktif rol oynamisti, 1917 araliginda, v.i lenin'in teklifi ile vck yada cok bilinen adiyla ceka yi kurmus ve bundan sonra ise dunya tarihinin kizil teror olarak adlandirdigi bir doneme imza atmistir. bir anekdota gore lenin ulkede isleri ele aldiktan bir muddet sonra dzerzhinskiyi cagirarak cezaevlerinde kac karsi devrimci tutuklu bulundugunu sorar, dzerzhinskiy kontrol edip tutuklu listesini iletir, lenin aliskanligi uzerine evragi inceledikten sonra sonuna gorulmustur anlamina gelen bir kirmizi arti isareti koyup geri gonderir, ertesi gun binlerce insan kursuna dizilir.

    sonradan bu entry'i okuyunca alt kisimdaki anekdotta verilmek istenen mesajin tam iyi anlasilamayabilecegini idrak edip fikrasini aciklayan adama donmek zorunda kaldim, soyleki:

    ruslarin bir atasozu vardir "postavit krest" (hac koyma) yani olunun mezarina hac dikilmesinden cikisli bu atasozu amiyane kullanimda hayatinizdan cikarttiginiz varligi sizin icin ifade etmeyen kisi ve seyler icin kullanilir, ayni zamanda hac (krest) arti isaretinin de semboludur bilindigi uzere, dzerjinskiy, lenin'in kirmizi kalemle koydugu arti isaretini bu adamlarin gozden cikarildigi seklinde yorumlamayi uygun gorur.
  • demir felix ya da ingilizce tabiriyle iron felix olarak bilinen 1877-1926 yılları arasında yaşamış polonya asıllı rus devrimci, komünist ve istihbaratçı. sovyet gizli polis teşkilatı çeka'nın kurucusu ve başkanı olarak bilinmektedir. sert metotları nedeniyle adı geçen lakabı almıştır. iyi bir bolşevik ve lenin muhibidir.
  • rus sovyet devriminin lider kadrosunda yer alan şahs. hakkında bu kadar az entry girilmiş olması düşündürücü. oysa sovyet devriminde lenin ve troçkiden sonra hatda trockiden bile daha fazla rol oynan kişi. lenin'in odasına izin almadan girebilen şahsiyet. lenin'in cenaze törenini yöneten kişi. daha ne olsun.
  • önemli birkaç sözü şunlardır;

    - my thoughts induces me to be without pity. (karısına yazdığı bir mektuptan)

    - we don't want justice, we want to settlement accounts.
  • yeni bir arşiv belgesine göre, 1925 yılında ingiltere’nin sovyetler birliği’ne karşı türkiye’yi tahrik etmeye çalıştığı uyarısında bulunduğu ortaya çıkmış.

    https://tr.sputniknews.com/…ney-kafkasya-rusya.html
  • sovyet sosyalist cumhuriyetler birliği'nin ilk istihbarat ve gizli servisi çeka'nın kurucusu ve ilk önderi. bolşevik devrimci ve rusya komünist partisi (bolşevik) merkez komitesi üyesi (1917-1926). rkp (b) politbüro üyesi (1924-1926).

    dzerjinski sınıf düşmanlarına karşı uzlaşmaz tavrıyla, soylular, kazak subaylar, din adamları, fabrikatörler ve toprak aristokratlarına karşı müsamaha göstermeden sert mücadelesiyle dikkat çekmiş ve bu sayede rusya'da devrimci politikanın güçlenmesinde etkili olmuştur.

    polonyalı büyük toprak sahibi soylu ve öğretmen olan edmund yosifoviç dzerjinski'nin oğludur. sekiz kardeşi olan feliks'in 5 yaşındayken babası vefat etti. feliks çocukluğunda bir rahip olmayı hedefliyordu.

    dzerjinski, 1895'te litvanya sosyal demokrat partisi'nin kaunas (kovno) örgütüne girdi. parti örgütçüsü olarak görevler aldı. 1897-1908 yılları arasında devrimci eylemlerden dolayı rus çarlık polisince beş kez tutuklanmasına karşın, sürgüne gönderildiği sibirya'dan her defasında kaçmayı başardı. çeşitli zanaat dallarında ve fabrikalarda çalışarak geçimini sağladı.

    1897 yılında kovno cezaevinde bir yıl hapis yattıktan sonra 1898'de ural dağları'nın doğusunda nolinsk iline sürgüne gönderildi. orada bir fabrikaya girdi ve çalışırken işçiler arasında devrimci propaganda faaliyetlerine başladı. ağustos 1899'da sürgün bölgesinden kaçmayı başardı.

    dzerjinski kısa sürede profesyonel bir devrimci oldu. 1900 yılında polonya - litvanya sosyal-demokratları'nın düzenlediği ilk kongreye katıldı. şubat 1900'de tekrar tutuklandı ve varşova'da hapsedildi. ancak yine kaçmayı başardı ve polonya-litvanya sosyal-demokratları'nın berlin'deki kongresinde partinin dış komite sekreteri seçildi. krakov'da kızıl bayrak gazetesinin ve illegal eserlerin yayınlanmasında görev aldı.

    rus-japon savaşı sırasında 1904-1905 yıllarında fabrikalarda işçi protestolarının ve grevlerin ortaya çıkmasında etkili oldu. 1905 devrimi'ne katılarak polonya-litvanya sosyal demokrat partisi'nin önderleri arasına girdi.

    1906'da rusya sosyal demokrat işçi partisi'nin ıv.kongresi'ne polonya temsilcisi olarak katıldı. 1907'de rsdip merkez komite üyesi seçildi. ancak 1909'da en soğuk bölgelerden olan kuzeydoğu sibirya'da yenisey bölgesinde ağır işçilikle sürgün cezasına çarptırıldı. kasım 1909'da gorki 'nin de bulunduğu italya'nın capri adasına kaçtı. 1910'da tekrar polonya'ya geçerek devrimci faaliyetlerini sürdürdü. mart ayında parti sekreteri sofia muşkat ile evlendi. sosyal demokrat adlı gazetenin yayın kurulunda görev aldıysa da gazetenin editörleri ile devrimci taktikler konusunda anlaşmazlığa düştü ve onları pasif kalmakla suçladı.

    daha sonra devrimci çalışmalarını rus çarlığı'nda ve batı avrupa'da sürdürdü. 1912'de altıncı kez tutuklandı ve 1917 şubat devrimi'ne değin hapiste kaldı. dzerjinski toplam 11 yıl hapis yattı ve pek çok kez kürek mahkumu olarak ağır işlerde çalıştırıldı.

    1917 şubat hareketinden sonra rsdip moskova komitesine seçildi. moskova'da kızıl muhafızları örgütleyerek ekim devrimi hazırlıklarında görev aldı. rsdip toplantısında silahlı ayaklanma kararını destekledi. ıı.sovyetler kongresi'ne katılarak petrograd sovyeti merkez yürütme kurulu başkanı ve petrograd askeri devrim komitesi üyesi seçildi.devrim sırasında posta-telgraf bölümünde haberleşme faaliyetleriyle ilgili görev aldı.

    19 aralık 1917'de halk komiserleri konseyi toplantısında devlet dairelerinde sabotaj ve karşı-devrimci faaliyetler konusunda bir rapor sundu. bu rapor tüm rusya karşı-devrim ve sabotajla mücadele olağanüstü komisyonu'nun kuruluşunda bir teklif niteliği kazandı ve 6 şubat 1918'de ilk sovyet istihbarat ve gizli servisi çeka kuruldu.

    23 şubat 1918'de komünist parti merkez komite toplantısında brest-litovsk antlaşması'nın imzalanması tartışmalarında çekimser oy kullandı. alman büyükelçi mirbach'ın öldürülmesinde güvenlik zaafiyetinden kendini suçladı ve 7 temmuz 1918'de çeka başkanlığı görevinden istifa etti. ancak lenin'in isteğiyle 22 ağustos'ta yeniden bu göreve atandı. ülkede başlayan beyaz terör hareketine ve sınıf düşmanlarına karşı mücadelede acımasız tavrıyla dikkat çekti.

    dürüst, ama acımasız bir kişi olarak ün kazandı.

    sovyet-polonya savaşı (1919-1920) sırasında kızıl ordu, polonya kuvvetlerini batıya doğru sürerken dzerjinski, bolşevik hükümetinin denetiminde kurulan polonya devrimci komitesi başkanlığı'na atandı. sovyet ordusunun geri çekilmek zorunda kalmasından sonra, yeniden rusya'daki çalışmalara ağırlık verdi. çeka başkanlığının yanı sıra 1919'da içişleri halk komiseri, 1921'de de ulaştırma halk komiseri olarak görev yaptı. 1924'te lenin'in ölümünden sonra iktidar mücadelesinde stalin'i kararlılıkla destekledi. yüksek ekonomik konsey başkanlığına getirildi ve politbüro aday üyeliğine seçildi.

    20 temmuz 1926'da bürokrasi meselelerinin eleştirildiği merkez komite toplantısında kalp krizi geçirerek hayatını kaybetti. naaşı 22 temmuz'da kremlin duvarı mezarlığı'na defnedildi.

    (bkz: çeka)
    (bkz: lenin)
  • acımasız olduğu kadar sabırlı bir stratejisttir. rejim muhaliflerini elimine etmek için güven isminde sahte bir yeraltı örgütü kurar ve sabırla tüm ülkede örgütler. özellikle yurtdışıdaki rejim karşıtlarını örgüte çeker ve onları sınırlardan gizlice ülkeye sokar. böylece tüm düşmanlarını kendi kurduğu örgütte bir araya getirmiş olur. sonra da hepsini keklik gibi avlar.
hesabın var mı? giriş yap