edgeworth box

• tum ekonomide sadece 2 tuketici ve 2 market varsaydiktan sonra analiz yapmaya olanak saglar. oldukca analitik dusunmeyi gerektirir.
• 2x2 ekonomide kontrat egrisinin core'a e$it oldugunu $ip diye gosterir "yaaa, bak ulan bak yaaa" diye seslenir bu kutu. ah, ayrica bir de bu core ilk kez edgeworth tarafindan ataturk'un dogdugu sene kullanilmi$, hakettigi ilgiyi ise tam 107 sene sonra hildenbrand ve kirman'in equilibrium analysis adli kitabinda gormu$tur.
• edgeworth kutusu bir dikdörtgendir ve bu dikdörtgenin kenar uzunluklari, ekonomideki her iki malin toplam miktarini verir. dikdörtgenin icindeki herhangi bir nokta, mallarin iki tüketici arasinda hangi miktar ve oranlarda paylastirildigini gösterir.
  
  eger edgeworth kutucugundaki herhangi bir mal dagilimini, tüketicilerden en az birini daha memnun edecek sekilde (digerini üzmeden) degistirmek mümkün degilse, o mal paylasimi pareto-optimal (veya pareto-verimli) bir paylasimdir. pareto-verimli paylasimlar tüketicilerin baslangic paylasimlarindan bagimsizdir.
  
  edgeworth kutusu'ndaki kontrat egrisi, her iki tüketicinin de baslangictaki konumlarina göre (initial endowment) daha az tercih edilir bir durumda olmadiklari pareto-verimli mal (kit kaynak) paylasimlarini gösterir. tüketiciler, paylarina düsebilecek mal kombinasyonlarini, sahip olduklari fayda (utility) fonksiyonlari araciligiyla kiyaslarlar.
  
  görüldügü üzere bu tanimlari yapmak icin piyasalara veya fiyatlara lüzum yoktur.
• ayşe mumcu sayesinde birçok öğrencinin bunu ilk duyduklarında edward box olarak anladıkları kutucuktur.
  şahsen ben de böyle anlamış ve "bilmemkim edward" adlı bir adam tarafından bulunduğunu düşünmüştüm ama yanılgılarım bununla da kalmadı. daha sonra doğrusunun edgeworth box olduğunu öğrendiğimde de "ya bu kutunun kenarlarına değerler veriyorlar falan, herhalde o yüzden adı böyle" diye yazmıştım ama sonradan öğrendim ki francis ysidro edgeworth adlı ekonomistten gelmekteymiş.
  
  konuyla yakından alakalı bir bakınız verelim hemen: (bkz: pareto optimumu)
• (bkz: walrasian equilibrium)
• aynı zamanda kazanılan para ile sahip olunan boş zaman arasındaki pareto optimum bileşenlerini gösterir. bir insan ne kadar para kazanıyorsa o kadar az boş zamanı vardır, ne kadar çok boş zamanı varsa o kadar az para kazanıyordur edgeworth box' a göre. bunun pareto optimum noktası aslında kişiye göre değişir, buradan sosyal refah maksimizasyonuna atıf yapar.
  
  edgeworth box, her şeyden önce son derece bireyci bir bakış açısına sahiptir. bireylerin faydalarını nasıl maksimize ettiklerini ve sosyal refah fonksiyonuna yaptığı atıf ile bunların nasıl sosyal çıktılar haline dönüştükleri ile ilgilenir. halbuki toplumların başka amaçları olabilir.
• pareto optimum durumda kutu içerisindeki her bir noktanın farklı orandaki iki mal veya iki faktör bileşimlerinin eş-ürün eğrileriyle gösterildiği diyagram
  (bkz: edgeworth kutu diyagramı)