david oistrakh

• yaptıgı pek çok kayıtla ismi kulagımıza aşina olan büyük rus kemancı...haçhaturyanın keman koncertosunu adadıgı üstün yetenekli kemancı olmasının yanında satranç oynamayı cok seven ve bir keresinde de karsısına prokofievi almış yorumcu..
• şostakoviç de 1. keman konçertosunu david oistrakh'a ithaf etmiştir. moskova konservatuarında öğrencisi olmuş kemancılar arasında oğlu igor oistrakh, gidon kremer ve ayla erduran da vardır.
• muhtemelen gelmiş geçmiş en olağanüstü çaykovski keman konçertosu yorumuna sahip kişidir. kusursuz ve neredeyse görünmez denilebilecek kadar doğal tekniği ile, günümüz icracılarında artık iyiden iyiye sinir bozucu olmaya başlayan, enstrumana haddinden fazla önem verme, "araç" olması için tasarlanmış katı bir cisim olan enstrumana "amaç" muamelesi yapma eğiliminin gülünçlüğünü tokat gibi yüzümüze çarpmış ve tanık olduğum en "şeffaf" keman performansına imza atmıştır. kanımca gould'un elinde goldberg çeşitlemeleri, karajan'ın elinde dokuzuncu senfoni ne ise oistrakh'ın elinde bu konçerto da odur..
  
  http://www.youtube.com/…kfaozi&mode=related&search=
• rus keman efsanesi..çok özel bir entonasyona sahip olduğundan kendisini yalnızca birkaç kez dinlemiş olmak kemanının sesini en parazitli kayıtlardan bile ayırt etmeye neden olur.zaten bir kere dinlemiş olmak mest olmakla sonuçlanacağından çeşitli konçerto ya da sonatlar araştırılırken ille de onun yorumunu bulmaya çalışmak bir takıntı haline gelebilir.eğer böyleyse hayat hikayesine değinelim:
  1908 odesa doğduktan sonra keman çalmaya beş yaşında doğduğu şehirde başlamış.aynı zamanda keman virtüözü nathan milstein a da hocalık yapmış olan piotr stoliarsky den keman ve viyola dersleri almış.on altı yaşındaki ilk konserinde bir yandan keman çalarken bir yandan da odesa senfoni orkestrasını idare etmiş.bir sonraki yılda kiev de glazunov un konçertosunu bestecinin idaresinde çalmış.1928 de moskova ya yerleştikten sonra kendi kültürel gelişiminde hedeflediği mükemmeliyete doğru ilerlerken kendi başına keman çalışmalarına da devam etmiş.bu arada çok sayıda konser verdiğinden rusya da meşhur olmuş.1930 da ukrayna da, 1935 de rusya da birincilik ödülü almış ve aynı senede varşova da wieniavski yarışmasında ise birinci ginette neveu dan sonra ikinci olmuş.1934 te yirmi altı yaşındayken moskova konservatuvarına keman profesörü olarak atanmış.1937 de brüksel de gerçekleşen eugene ysäye yarışmasındaki birinciliğiyle asıl uluslararsı solistlik kariyerinin başladığı söyleniyor.senede neredeyse yüz konserlik bir kariyer ki bu insan kariyer kelimesini tasarruflu olarak kullanmalı diyor.yani kariyer var kariyer var sayın seyirciler...
  neyse ikinci dünya savaşında oistrakh ülkesi için aktif katılımda bulunmuş, kemanıyla tabii.birliklere destek olmak için, hastanelerde ve fabrikalarda çalmış.barış geldiğinde ise savaştan sonra sscb ye giren ilk batılı sanatçı yehudi menuhin le bach ın ^* ikili keman konçertosunu çalmış.yani böyle bir destekleri olduğu için savaşı bir kenara bırakırsak zamanında rus milleti şanslıymış demekten kendimi alamıyorum izninize sığınarak.
  oistrakh ın bach tan tutup bartok a kadar uzanan uçsuz bucaksız bir repertuvarının dışında günün bestecileri tarafından kendisine ithaf edilmiş eserler bulunmaktaymış.miyaskovsky,khatchaturian ın bazı eserleri,prokofiev in ikinci keman sonatı ve shostakovich in keman sonadı ve daha pek çok eser oistrakh a adanmış.
  bir keman öğretmeni olarak 1931 de dünyaya gelen oğlu igor^*u da kendi hocasından ders aldırdıktan sonra yetiştirmiş.viktor pikaisen, oleg kagan ve gidon kremer gibi pek çok başarılı kemancıya da hocalık yapmış.
  oda müziğinde en çok beraber performans verdiği kişilerin listesiyse söyle:lev oborin, sviatoslaw richter, paul badura-skoda, julius katchen, pablo casals, pierre fournier, mstislav rostropovich ve sviatoslav knushevitsky.
  oistrakh otuzlu yaşlarının ortalarındayken uluslararası platforma çıkışıyla müzik eleştirmenleri camiasında büyük sansasyon kopartmış.başta tekniğine büyük bir hayranlık duyulmuş, insan üstü bir zamanlama ve duyarlılığının olduğunu düşünmüşler.en etkilendikleri nokta ise bu kadar doğru çalarken bir yandan da ruhları titreten dışavurumculuğu imiş.özellikle rostropovichle olan brahms ikili konçerto kaydı ruh sarsıcıdır.mutlaka bir gün sonunda dinlenmelidir.çünkü insan bunu sabah dinlerse telleriyle oynanmış yumuşak ve kırılgan ruhuyla o günden pek bir hayır bulamayacaktır.
• youtube'da bulunan bir brahms - scherzo in c minor yorumundaki "ulan koskoca moskova devlet konservatuvarından bula bula bunları mı buldunuz yanımda çaldıracak" bakışları gözden kaçmaz
• gerçekten insanın sinirlerini bozacak kadar manyak, aşmış, bitirmiş kemancı. üstatların üstadı. o çalarken sallanan yanakları yenilesi...
  tapıyoruz kendisine.
• keman denince ilk akla gelen isim. tchaikovsky veya sibelius'un koncerto'lari icin dogmus adam.
• david oyştrah'a mektubumdur
  
  istanbul'a gelmişsiniz.
  konserinizdeymiş.
  çok bahtsız bir kadını bahtiyar etmişsiniz.
  yağmura uzanan iki yeşil yaprak gibi gözleri
  bakmış parmaklarınıza.
  mektubunda, "unuttum herşeyi" diyor.
  kahırlarından başka unutacak şeyi yok.
  "ağladım" diyor, "ferahladım"
  "dünya" diyor, "güzel, içim rahat"
  
  siz kıskandığım biricik insansınız üstat.
  
  nazım hikmet
• oğlu igor oistrakh ile bana az önce dinlediğim en güzel bach konçertolarından birinin daha ziyafetini vermişlerdir,insan önce dinlerken ne olduğunu anlamıyor,sonra lezzet kulaklardan zihne akıyor ve bağımlılık yapıyor.benden önce dünyanın tasdik ettiği büyük rus keman virtüözü,büyük üstad,çok başka geliyor ondan dinleyince herşey,çok.
  `http://www.youtube.com/…&index=2&list=rdcoti9gikeg0`
• bach'ın double concertosunu icra ederlerken baba oğul remen dinlerken bakakaldım,yeniden beni kendimden geçirdi,kemanı ağlattığı gibi bu fakiri de ağlattı,nasıl bir yetenek,belki bach da ağlardı,bilemedim...
  
  https://www.youtube.com/…k5or3l98p6ppdp4m_&index=17