dagor aglareb

• muhtesem savas diye cevirebiliriz. badboy morgoth'un elemanlari bu kez sirion gecidinden ve maglor boslugundan gecip beleriand'a saldirdilar. fingolfin ve maedhros hasamat edip, geri yolladi orclari.
• beleriand savaslarinin ucuncusu. noldor elflerinin rehavete dustugunu sanan morgoth bir kez daha saldirmayi planlamis. ordularini sirion gecidinden ve maglor ile mavi daglarin arasindan gecirmis. ama elf gozculeri onlari hemen fark etmis. fingolfin ordulari sirion gecidinden gecmekte olan ork ordularina , feanor'un oglu maedhros ise dogudaki ork ordularina saldirmis. yapilan savaslar noldor'un kesin zaferiyle sona ermis. boylece beleriand savaslarindan ucuncusu olan dagor aglareb (buyuk savas) gerceklesmis.
  bu saldiridan sonra elfler daha dikkatli olmak ve dusmana gafil avlanmamak icin morgoth'un kalesi angband'i kusatmaya karar vermisler. ancak cografi nedenlerden dolayi tam bir kusatma sayilmazmis bu. cunku zaman zaman morgoth'un casuslari kusatmayi asmislardir. hatta cesitli kereler bir cok elfi kacirmislardir da. morgoth onlardan elflerin birliklerini ve birbirleriyle olan munakasalarini ogrenmistir. ilerde de gorunecegi gibi bu bilgiyi en iyi sekilde degerlendirmistir. angband kusatmasi yildan fazla surmustur...
  
  (bkz: akraba kiyimi)
  (bkz: gucler savasi)
  (bkz: dagor nuin giliath)
  **** dagor aglareb
  (bkz: dagor bragollach)
  (bkz: nirnaeth arnoediad)
  (bkz: war of wrath)
• beleriand savaşları'nın üçüncüsü. elflerin en parlak zaferi.
  
  fingolfin ve kafilesi binbir zorlukla gıcırdayan buzları geçip orta dünya'ya ayak basmalarıyla eş zamanlı olarak, batı'da valar orta dünya üzerinde güneş'i yükseltmiş ve böylece güneş yılları da başlamıştı. fingolfin ve etrafındakiler, batı'da feanor ve oğullarının ihaneti yüzünden feanor oğullarına karşı kinliydi. böylece, melkor angbad'da tedirginlik içerisinde otururken, en büyük fırsat tepilmiş oldu çünkü silmarillerine laneti noldor üzerinde hüküm sürmekteydi. fingolfin oğlu fingon noldor içindeki ayrılıkları bitirmek için, melkor tarafından esir tutulan feanor oğlu maedhros'u kurtarmaya gitti ve başarılı oldu. maedhros, orta dünya'daki noldor tacından feragat etti ve fingolfin, noldor'un yüce kralı olarak taç giydi ve feanor oğulları buna yürekten katılmasalar da hanedanın fingolfin oğullarına geçmesine razı oldular.
  tüm bunlar olurken, fingolfin ve feanor oğullarının etrafta pervasızca gezindiğinin düşünen melkor, angbad kuvvetlerini güneye gönderdi. ancak, batıda hithlum'daki yüce kral fingolfin ve doğu topraklarındaki maedhros hiç de hazırlıksız değildi. ork kuvvetlerini mağlup ettiler ve angbad kapılarına doğru iki koldan saldırıya geçtiler. bu zafer, dagor aglareb, muhteşem savaş olarak adlandırıldı. yüce kral fingolfin, melkor tehlikesine karşı, ittifak oluşturdu ve angbad kuşatması başlamış oldu. yaklaşık dörtyüzyıl boyunca devam eden bu kuşatma gevşek de olsa uzun zaman melkor üzerinde tehdit oluşturdu ve melkor'un uşakları uzun zaman noldor beylerinden çekinerek güneylere gelemediler.
• dagor aglareb, üçüncü beleriand savaşı, dagor-nuin-giliath’tan 63 yıl sonra gerçekleşti.
  
  morgoth, noldor’un efendilerinin savaşı düşünmeksizin etrafta dolaştıkları haberini getiren casuslara inanarak, düşmanların gücünü ve uyanıklığını imtihan etti. bir kez daha neredeyse en beklenmedik anda morgoth’un gücü kendini gösterdi ve aniden kuzeyde depremler meydana geldi ve topraktaki yarıklardan alevler fışkırdı ve demirden dağlar alev kustular; ard-galen düzlüğünün dört yanına orklar aktı. oradan, batıda sirion geçidi’nden aşağıya doğru saldırdılar ve doğuda maedhros’un tepeleriyle mavi dağların uç kısımları arasındaki boşluktan maglor’un diyarına doğru ileri atıldılar.
  
  ama fingolfin ile maedhros uyumuyordu ve diğerleri beleriand’da yolunu kaybedip, önlerine çıkana büyük kötülükler yapan dağınık ork ordularının peşine düşerken onlar dorthonion’a saldırmakta olan esas orduyu her iki taraftan gafil avladılar ve morgoth’un hizmetkarlarını yendiler ve ard-galen’e kadar kovalayıp, angband’ın kapıları göründüğünde son orku da ortadan kaldırana kadar hepsini avlayıp topunun kanını döktüler.
  
  böylece dagor aglareb savaşında bir zafer kazandılar, ama bir yandan da prenslerin gözlerini kulaklarını açan bir uyarı oldu bu onlara; bu muharebenin ardından kuşatmalarını daha da sıklaştırıp, muhafızlarını güçlendirerek ve düzenleyerek, neresinden bakılırsa 400 güneş yılı süren angband kuşatmasını hazırladılar. dagor aglareb’den sonra uzun bir müddet boyunca morgoth’un tek bir hizmetkarı dahi kapıların ardına geçmeye ceserat edemedi, çünkü noldor efendileri’nden ödleri kopuyordu ve fingolfin, aralarından biri çıkıp da ihanet etmediği sürece artık morgoth’un ne eldar’ın kuşatmalarını dağıtabileceğini, ne de onları gafil avlayabileceğini söyleyerek övünüyordu, ama öte yandan, noldor ne angband’ı ele geçirebildi,ne de silmariller’i geri alabildi ve tüm bu kuşatma dönemi boyunca savaş asla kesin bir nihayete ermedi.
  
  çünkü morgoth yeni yeni belalar icat etti ve düşmanlarını aralıklarla sınadı. ayrıca, morgoth’un kalesi de dört bir yandan kuşatılamıyordu; çünkü müthiş eğimli yamaçlarından thangorodrim’in kulelerinin öne doğru sivrildiği demir dağlar her iki yönden de kaleyi bir güzel koruyor ve karıyla buzuyla noldor’a geçit vermiyordu. böylece morgoth’un arkasına ve kuzeyine hiçbir düşmanı geçemiyordu ve bu sayede casusları kimi zaman dolambaçlı yollar kullanarak beleriand’a geliyorlardı.
  
  morgoth her şeyden çok eldar’ı birbirine düşürmeyi ve kalplerine korku salmayı arzuluyor ve orklara yakalayabildiklerini canlı olarak angband’a getirmeleri için emir veriyordu; gerçekten onun gözlerindeki dehşeti görüp de gözü korkmuş olanları zapt etmek için artık zincire falan lüzum kalmıyordu; bunlar zaten nerede olursa olsun emirlerini yerine getirerek ve korkusunu içlerinde taşıyarak yaşıyorlardı. böylece morgoth fëanor’un isyanından evvel olup bitenler hakkında epeyce bir havadis dinledi ve düşmanları arasında türlü türlü nifak olduğunu görüp keyiflendi.