beyaz fosfor

• ingilizce'de white phosphorus, amerikan ordusu argo'sunda willie pete olarak geçen, abd'nin ırak felluce'de sivilleri öldürmekte bol bol kullandığı ama bunu inkar ettiği kimyasal silah.
• nefes alindiginda akcigeri yakarak icten disari dogru yakan adi konvansiyonel, kendisi kimyasal silah.su anda bm tarafindan yasaklanmis olan ve saddam tarafindan kurtlere karsi kullanilmis olan napalm silahiyla ayni seviyede hatta daha da kotu etkileri olan bir bomba. maalesef bir sehrin (felluce) yok edilmesinde amerikan ordusu tarafindan kullanilan madde.
• yangın çıkarmak için de kullanılabilir kendileri sanırım...
  (bkz: kundaklama)
• "resmi" kullanımı, yakın hava desteği^* görevlerinde hedefi işaretlemek olan silah. yakın hava desteğinde dost ve düşman birlikleri birbirlerine oldukça yakın konumda bulunabildiklerinden, herhengi bir müdahalede bulunmadan önce pilotun hedefi tam olarak yer birliklerine onaylatması gerekir. bir çatışma sırasında yer birliği yakın hava desteği talebinde bulunduğunda bölgeye giden uçakların plotları telsizle tarif edilen hedeflerden emin değillerse, olası hedefe önce başlığında beyaz fosfor bulunan hydra roketleri fırlatırlar. beyaz fosfor oldukça yoğun bir beyaz duman çıkararak yanar. eğer yer birlikleri hedefin doğruluğunu onaylarlarsa saldırı gerçekleştirilir.
• uluslararası insan hakları izleme örgütü'nün israil'in cebaliye mülteci kampına düzenlediği bombardıman sırasında kullandığını açıkladığı gaz. deride derin yarıklar oluşturan bu gazın kullanımı uluslararası kanunlara göre yasak. gerçi ne yasağından bahsediyoruz ki.
• 2. dünya savaşı sırasında hamburg bombalanırken insanlar yanmaya başlamış ve bu yüzden kendilerini denize atıp söndürmüşler. daha sonra sudan çıktıklarında tekrar yanmaya başlamışlar. o yüzden fosforbombası görüp görebileceğimiz en kötü bombadır diyebiliriz.
• çok ciddi kimyasal yanıklara yol açan kimyasal silah içeriği.
  
  "bazı modern bombalar beyaz fosfor içerir. bu element hava ile temas ettiğinde yanar ve yağda çözünür fosfor parçaları yara boyunca saçılarak cilt altı yağ dokusuna yayılır. fosfor oksijen ile temas ettiği sürece yanmaya devam eder ve bu nedenle fosfor yanıkları derin ve ağrılıdır, kemiğe kadar uzanabilir. lokal tedavi konvansiyonel yanıklardan daha acildir. fosfor yanıklarının hava ile temasının engellenmesi gerekir; ıslak pansumanlar ile yara sarılarak veya etkilenmiş alanları su içine batırarak yanık izole edilmelidir. hiçbir şekilde kuru kalmasına izin verilmemelidir. fosfor hipokalsemi ve hiperfosfatemiye neden olabilir. emilen fosforun pek çok istenmeyen etkisi olabilir, deliryum, psikoz, konvülziyonlar, koma; hepatomegali, sarılık; proteinüri, akut tübüler nekroz; trombositopeni, hipoprotrombinemi; ventriküler aritmi, miyokarditler gelişebilir."
  
  kaynak.
• beyaz fosfor, fosfor elementinin bir allotropudur. duman kamuflajı ve hedef tayininde ve aynı zamanda da bir yangın silahı olarak askeri alanda yaygın kullanım tarzları bulmuştur. kısaca wp, white phos veya tanımının başharflerinden yola çıkarak, willie pete olarak adlandırıldığı olmaktadır.
• çok reaktif bir maddedir. hava ile temas ettiğinde kendiliğinden tutuşur; bu nedenle yangın ve el bombalarının yapımında da kullanılır. hava ile temasında tutuşuyor olması sebebi ile su altında saklanır. ayrıca havasız ortamda 300 derece santigrat sıcaklıkta ısıtıldığında kırmızı fosfora dönüşür. kırmızı fosfor yapısal olarak beyaz fosforun polimerize halidir.
• (eski entry)bu çılgın şeyi kolayca yapabilirsiniz aslında, kibrit kenarlarında bulunan kırmızı şeyler kırmızı fosfor ve cam tozudur. eğer biriktirip cam bir tüpte ısıtırsanız beyaz fosfor damitabilirsiniz (en küçük tüpü kullanın çünkü tipteki hava ile tutuşma eğilimi var bu arkadaşın) su içinde saklayın ve çocuklardan uzak tutun çünkü bu kadar az miktarda bile yutulsa karaciğer çöküyor.
  
  (yeni entry) kendisini ilk olarak ismini hatırlamadığım simyacı bir abimiz aslan idrarını ısıtarak yapıyor, amaç altın yapmak tabiki aslan kutsal hayvan ya(aslında o döneme göre düşünürseniz mantıklı çünkü altın miktarı çok olan kral suyunun rengi baya baya koyu turuncu bir renk, aslan idrarı da muhtemelen benzer renktedir), idrardaki fosfatlar falan odun talaşıyla indirgeniyor, fosfora dönüşüp beyaz bir ışık saçarak yanıyor(phosphorus ışık saçan demek latince)
  beyaz fosfor parcaları çok güzel ışık saçar yüzeyi oksitlenirken, çok güzel bir görüntüsü var, hatta küçükken oynadığımız şerit çatapatlar (onlu satılan kahverengi damlacıklar) da beyaz fosfor iceriyor az miktarda, ıslatıp elime sürerdim karanlıkta parlardı, hatta bunu yutan mal veletler karaciğer yetmezliğinden öldüğü icin çatapatı yasakladılar çok severdim oynamayı
  neyse fosforu yaptık (modern dünyada fosfat kayaclarından indirgeyerek yapılır merak eden olursa anlatırım) da ne işe yarıyor şimdi beyaz fosforun özelliği havada kendi kendine tutuşması gibi bir özelliği var (bkz: pyrophoric) o sebeple fosfor bombası olarak kullanılıyor (ki bence nükleer silah gibi bir pislik seviyesinde) ayrıca erime noktası çok düşük olduğundan yanmaya başlayınca direk eriyip etrafa dağılıyor ve yangının şiddetini artırıyor(35-40 derece arasında bir şeydi) mesela fosfor bombası atılmış birisine denk geldiniz adam yanıyor, siz su döktünüz üzerine adam söndü, sonra adamın üstünde kalan fosfor hava ile temas edince oksitlenirken yavaş yavaş ısı üretiyor ve tepkime hızı logaritmik olarak artıyor(burda adamımız karanlıkta parlamakta), bir anda adam tekrar tutuşuyor, ayrıca karaciğerin anasını da sikiyor beyaz fosfor, ( beyaz fosforun antidotu bakır sulfat, fosfor bakır fosfur haline dönüyor ve görece serbest fosfor miktarı azalıyor göztaşı olarak da geçer kendisi)
  
  fosforun askeriye dışındaki başka bir kullanımı da n tipi doplama yapması da o başka konu sonra girerim oralara, bugün ucuza teknolojik alet edinebilmemizin sebebidir doplu silisyum çipler ve n tipi dopant olan fosfor, eğer 3-5 tipi yarıiletken kullanılsa bir telefon 10k dolar falan olurdu herhalde
  
  ne diyeceğimi hatırladım gavurlarda will o wisp diye bir olay var (bkz: will o' the wisp)bu olayın da fosforla alakası var (bkz: fosfin)
  fosfin gazı da piroporik bir madde, bataklıklarda çürüyen canlılardan fosfin çıkabiliyor ve bu fosfin bazı yerlerde kendi kendine tutuşan bembeyaz bir ışık saçan gaz yumagına dönüyor, buna da gavurlar bataklığa nur iniyor falan diye will o wisp demişler burdan dota oynayanlara da selam olsun, fosfin ile ilgili de asetilen başlığında yazmıştım.
  ayrıca fosfordan deli duman çıkar, çıkan duman temel olarak fosfor pentaoksit olup nem ile fosforik asite dönüşür,havada beyaz mat ve ekşi kokulu bir aerosol oluşur,yanan fosfor çok mat beyaz bir sis oluşturur,bu sebeplebazı sis bombalarında da beyaz fosfor kullanılmaktadır, bu dumandaki fosforik asitin sağlığa çok fazla bir zararı yoktur biraz göz ve ciğer tahriş eder, kolaya konup diş de çürütür(bkz: coca cola)