batış yılları

• falih rıfkı atayın anılarının yer aldığı kitap
• hazır ülkece batıyorken açıp bir okuyayım dediğim kitap. osmanlı'nın batış yıllarını anlatan hatırat türü eserden gözüme çarpan değerlendirmeler:
  - abdülhamid devri rüştiye ve idadilerinin çağın anlayışı ve gereklerinden uzak oluşu
  - softa ve müritlerin 31 mart olayında olduğu gibi pek çok konuda ali kıran baş kesen iken istanbul'un işgali esnasında başta şeyhülislam olmak üzere sakin ve teslimiyetçi oluşları
  - balkan savaşlarında "asıl" türk şehirlerinin pel çoğunun kolayca ve direnmeden yitirilişi ve sonunda "sürgün illeri" anadoluya vatan diye sahip çıkılması
  - türkiye'nin 1. dünya savaşında tarafsız kalma şansının 2. dünya savaşına göre daha mümkün olmasına rağmen 1.de savaşa dahil olup 2. de tarafsız kalabilmesi
  - gayrimüslimlerin bütün ticari hayatı ellerinde tuttuklarından tehcir ve mübadele sonrasında anadolu pazarlarının çoğunun kapanması
• kitabı çok beğendim, vuruculukta bir zeytindağı olmasa da bir tık altı seviyede.
  
  falih rıfkı çalıştığı tanin üzerinden itc'ye yakınlığından ötürü 1918'e kadar olan siyasi ve kültürel atmosferin tasvirini çok güzel yapmış. kitabın ikinci kısmında ise 60'lı yıllarda yazdığı gazete yazıları var ki bugünleri anlamak için okumak elzem. tr'de bir anda akp iktidar olmadı. bu süreci zorlarsak 46'da bile başlatabiliriz zira 'baraj kapağı' orada açıldı. falih rıfkı da tehlikeyi o günler bas bas bağırmış ama duyan kimse olmamış. o dönemin chp'sinin bugünden bir farkı olmadığını da görmek iç karartıcı.
• --- spoiler ---
  
  "kendime ilk defa ne zaman türk dediğimi pek hatırlamıyorum. bizim çocukluğumuzda türk "kaba ve yabani" demekti. islam ümmetinden ve "osmanlı" idik. ilmihallerde baş dersimiz din ile milliyetin bir olduğunu öğrenmekti"
  --- spoiler ---