aziz mercurius

• 3. yüzyılda yaşamış, imparator decius'un emriyle öldürülmüş iskit kökenli bir roma askeri. asıl adı philopater'miş, babasının bir gün yaşadığı "vision" sonucu bütün ailesini hristiyan yapması ile kendisi de hıristiyan olmuş ve mercurius adını almış (philopater daha düzgün bi hristiyan ismiymiş bence, hristiyan yaptığın çocuğa roma tanrısı adı vermek nasıl bir kafa?).
  
  decius döneminde berberilere karşı savaşırken bir ara kendisi de bir vision yaşamış: mikail olduğu iddia edilen bir figür kendisine bir kılıç (ve gaz) vermiş, bu gazla çatışmayı kazanmış ve decius tarafından generalliğe terfi edilmiş. sonrasında decius bu zafer adına mercurius'tan tanrılara adak adamasını isteyince reddetmiş; ısrarlara rağmen kabul etmeyip en son "ben isa dışında kimseye tapmam" tarzı bir şey deyince itaatsizliğinden dolayı askerlikten alınmış, esir edilmiş ve kayseri'ye gönderilip orda idam edilmiş.
  
  ayrıca flavius claudius iulianus'un^* pers savaşlarındaki ölümünün mercurius'un eliyle olduğu şeklinde bir efsane var. bir mızrakla julian'ı öldüren iki kılıçlı bir atlı (mercurius) sahnesi birden fazla kere resmedilmiş.
  
  sanırım en çok kıpti kiliseleri tarafından rağbet görüyor.