• akdamar adasi’nda 915-921 yillari arasinda vaspurakan krali 1. gagik tarafindan yaptirilan ve bir benzerinin yapilmamasi icin mimarinin kollarinin kesildigi rivayet edilen kilise.

    ic cephe duvarlarindaki boya ile yapilmis cesitli resimler isanin carmiha gerilmesi ve havarilerin figurleri ile her cephede bulunan bir incil yazarinin kabartmalari bulunur ama bunlar buyuk olcude meydana gelen kirilmalar nedeniyle artik fark edilez durumdalar.

    gitgide yipranan ve hic restorasyon gecirmemis bulunan bu kilisenin yakinda yikilmasi bekleniyor.
  • gevaş ilçesinin sınırları dahindeki aktamar adası'nda yer almaktadır. adanın güney doğusuna kurulmuş olan kilise, kutsal haç adına vaspurakarı kralı i. gagik tarafından keşiş manuel'e yaptırılmıştır. kilisenin kuzeydoğusundaki şapel 1296-1336 tarihlerinde; batısındaki jamaton 1793 tarihinde; güneyindeki çan kulesi 18. yüzyıl sonlarında ilave edilmiştir. kuzeyindeki şapelin ise tarihi bilinmemektedir. ilk yapıldığında saray kilisesi olan yapı, sonradan manastır kilisesine dönüştürülmüştür. kilise, mimarisi yanında dış cephelerindeki figürlü taş plastiği ile dikkat çekmektedir. plan bakımından merkezi kubbeli, dört yapraklı yonca biçimli haç plana sahiptir. orta mekan yüksek kasnaklı, içten kubbe, dıştan piramidal külahla örtülüdür. kubbenin yüksek tutulması kilisedeki dikey etkiyi açıkça ortaya koymaktadır.
    kiliseye batı ve güneyden birer kapı vasıtayla girilmektedir. kilisenin çevresi daha sonraki nemlerde ilave edilen yapılarla kuşatılmıştır. kilisenin figürlü repertuarı oldukça zengin bunun yanında incil ve tevrat'tan alınmış sahneler bulunmaktadır. yunus peygamberin denize atılması, hz. meryem ve kucağında isa, adem havva'nın cennet'ten kovulması, hz. davut ile k goliat'ın mücadelesi, samson filistinli ikilisi, ate; üç ibrani genci, aslan ininde daniel sahneleri bunların başlıcalarıdır. batı cephede kral gagik'i kilise m ketini sunarken gösteren bir sahne yer almaktad dört yöndeki alınlıklarda incil yazarları boydan tasvir edilmiştir. bunlardan başka cephenin alt ve ü kesimlerinde, asma sarmaşığından oluşan kuşakla dolanmaktadır. bu kuşakların içlerinde çeşitli dünyc vî sahneler işlenmiştir. av sahneleri, çeşitli hayvarlar, güreşçiler ve sarayla ilgili bir çok sahneye yer verilmiştir. ayrıca doğu cephenin tam ortasında asm sarmaşığı bördürünün içerisinde abbasi halife muktedir başı haleli, bağdaş kurmuş vaziyette bi elinde kadeh, diğer elinde üzüm tutar vaziyette, tasvir edilmiştir. dini ve dünyevî sahnelerden başka, hayvar figürleri yönünden de bir çeşitlilik göze çarpmaktadır aralarda serbest biçimde, asma sarmaşıkları içerisinde ve çatıların alt kesimlerinde bu zengin hayvan figürlerini görmek mümkündür.
    manastır topluluğunun tarihi ix. yüzyıla kadar inmektedir. daha sonra 1462'de yenilenen kilise, 1703'teki depremde zarar görmesi üzerine 1712-1720 tarihleri arasında tekrar onarım geçirmiştir. kilise doğu batı doğrultusu dikdörtgen bir alana oturmaktadır. ortadaki merkezi kubbe, batıdan iki serbest ayak ve doğudan apsis duvarına dayanan dört yöndeki kemerlerle taşınmaktadır. doğudaki apsis beş köşeli olup iki yanında hücreler bulunmaktadır. batı taraftaki haç kolunu ten kubbe ise, kaburgalı olarak düzenlemiştir. merkezi kubbe dışa yüksek kasnak, piramidal bir külah şeklinde yansımıştır. batı ve kuzey cepheden iki vasıtasıyla giriş sağlanmaktadır. bunlardan ortadaki portakal şeklinde bir düzenleme göstermektedir. kesme taş malzeme kilisenin tamamında kullanılmıştır.batı tarafına eklenen jamaton ise, karelanlı ve dokuz bölümlü olarak düzenlenmiştir. bölümlerin üzeri aynalı çapraz tonozlarla örtülmüştür. batı cephesindeki dışa taşıntılı girişin üzeri çan kulesi olarak tertip edilmiştir. alttaki kapı mukarnas kavsaralarıdır.
    www.yyu.edu.tr/van/extra/k_akdamar.html
  • kimseler umursama lüzumu hissetmediği için çalınıp gitmiş, ya da kırılıp dökülmüş gravürlerin yerlerinde kalan izler bile o denli büyüleyici olabiliyorken, orjinal halinin nasıl olabileceğini düşünüp ürperiyor insan kilisenin içinde.
  • 30 ağustos 2006 tarihinde restorasyon işlemi tamamlanan ve hali hazırda çevre düzenlemesi yapılan kilise.
  • yapımında kullanılan andezit taşları, mevsimlere ve günün saatine göre sarı, kırmızı veya gri renklerde bir görünüm verir yapıya. kilisenin mimarı keşiş manuel adlı bir zat. vaspurakan hanedanı, kral 1.gakik'in isteği üzerine m.s. 915-921 yılları arasında inşa edilmiş. kilise kubbeli, dört yapraklı yoncayı andırır bir haç biçiminde. ayrıca yapımında kırmızı kesme tüf taşları da kullanılmış.

    kilisenin dışındaki taş kabartmalarda incil ve tevrat'tan alınan bazı sahnelerin anlatıldığı figürler filan var. bunun yanı sıra kabartma taş işçiliği de duvar resimlerinde göze çarpıyor. bu kabartmalarda orta asya türk sanatının etkilerini taşıyan 10. yüzyıl abbasi sanatını görebilirsiniz. daha ayrıca kilise duvarlarının iç yüzeylerinde nerdeyse yok olmaya yüz tutan dini konulu freskler var.
  • kilise olarak restore edillmeye başlanmış ama müze olarak açılacaktır. insanlara bu topraklarda tahammül edemeyen zihniyet tabi onların kültürlerine de tahammül etmez. haçsız kilise açar adını müze koyar. sonra da utanmadan batı trakya türklerinden bahseder.
  • kilisenin bir adada bulundugu, ada cevresinde o kiliseye ihtiyac duyan hristiyan sayisi yeterli olmadigi, kilisenin 1100 yillik bir tarihi yapi oldugu dusunulurse;

    akli basinda (ermeniler dahil) kimsenin bu tarihi hazineyi kilise olarak hizmete acmayacagi asikardir.
  • http://www.hurriyet.com.tr/….asp?yazarid=215&gid=61
  • http://www.akdamarkilisesi.com/
  • kilise etrafında sürüyle badem ağaçları var... alıp getiriyorsun birkaç tane kabuklu acı bademi... cüzdanda her bakışında onlar da anıları getiriyor sana...
    öyle girmiş ki birbirine; tatlı mı acı mı ayırdedemiyorsun..

    (holy diver, 02.06.2008 14:21)
hesabın var mı? giriş yap