foton

• bu kelimeyi her duyduğunuzda bilimsel bir konudan bahsediliyor sanmayın. facebooktaki anlamı "fotoğrafın" dır.
• bir foton parçacık kaynağı olarak güneş:
  
  diğer bütün temel parçacıklar gibi foton da kuantum mekaniği ile yönetilir ve dalga parçacık ikiliği gösterir. modern foton kuramı, einstein tarafından ortaya konulmuştur. bunun anlamı elektromanyetik dalgaların aynı zamanda parçacık özelliğine sahip oldukları ve parçacıkların da aynı zamanda dalga özelliklerine sahip oldukları anlamına gelir. başka bir deyişle, ışık ve madde aynı anda hem parçacık hem dalga özelliklerine sahiptirler; ne başlı başına bir dalga ne de başlı başına bir parçacıktırlar.
  
  kuantum kuramının gelişmesinden hemen önce j. c. maxwell 'in elektromanyetik kuramı, ışık için çok sağlam bir dalga modeli sunuyordu. aynı zamanda atomların keşfi ile maddenin küçük taneciklerden oluştuğu fikri de netlik kazanmıştı. böylece ışık için dalga modelinin, madde için ise tanecik modelinin geçerli olduğu düşünülüyordu.
  
  kuantum kuramının gelişmesiyle, hem ışığın foton denilen taneciklerden oluştuğu hem de atomu oluşturan parçaçıkların aynı zamanda dalga özelliklerinin olduğu keşfedildi
  
  (tabi bunların hiçbiri aslında "gerçek" olarak yokturlar, ama buna daha sonra değineceğim.)
  
  dalga mekaniğinin temelleri de broglie ve schrödingertarafından, einstein'ın ünlü formülü ve planck'ın foton enerjisi hesaplamalarını birleştirerek, ortaya konulmuştur. de broglie, bu kuram ile parçacıkların da dalga gibi davranabileceğini göstermiştir.
  
  ancak bu hal ancak dalga boylarının atom ya da çekirdek boyutlarına yakın olması durumunda önem kazanır. örneğin 1*(10^6) m/s lik bir hızla hareket eden elektronun dalga boyu 0,7274 nm dir. bu dalga boyu x-ışınlarının bulunduğu bölgeye denk gelir.^*
  bunun sebebi ise, bu kabullerin altında e=p*c yani m*v = p ve m*c^2 = e iken v'nin c'ye eşit olması durumu vardır.
  de broglie'nin önerdiği madde dalgalarının ilk deneysel doğrulaması c. davisson, l. h. germer ve george paget thomson'dan gelmiştir.
  
  şimdi, gel gelelim, bu foton denen parçacık nerden çıkar^* ve mesele güneş, yıldızlar neden bu kadar çok aydınlatır.
  fotonun ortaya çıkması için, uyarılmış atomun, kararsızlıktan kararlı hale geçişi gereklidir. üst orbit'lerden birine çıkmış elektron, geri olması gerektiği yere dönerken, atomun, dışarıya enerji vermesi gerekir. bu enerji parçacığı da fotondur.
  malumunuzki güneş, füzyon tepkimeleri ile muazzam bir ısı/enerji açığa çıkması ile, radikal ahlakçıların ıslak rüyalarından daha sıcaktır. bu füzyon tepkimesini kısaca açıklayacak olursak, şu şekilde gerçekleşir;
  iki hidrojen atomunun, çekirdekten gelen ısıl enerji ile çekirdek kaynaşması tepkimesine hazır hale gelmesi ile başlar, bunların çekirdeği birleşirken, bir deuterium izotopu ortaya çıkar ve aynı zamanda bir pozitron ışıması ile nötron emisyonu gerçekleşir. önümüzdeki karşılaşmada meydana gelecek bir pozitronun ters beta çözünmesinden iki gama ışıması ve bir miktar enerji açığa çıkacaktır. bu tepkime de, bir deuterium'un bir hidrojen atomu ile kaynaşarak bir gama ışıması ve heyum üç izotopu ile bir miktar enerji açığa çıkarması ile gerçekleşir. bir sonraki aşamada ise iki helyum üç izotopu füzyon tepkimesine girerek, bir helyum atomu, iki hidrojen atomu ve çok daha büyük bir enerji açığa çıkarması ile son bulur.
  öyleki füzyonu başlatmak için fisyon tepkimesinden açığa çıkan ısıl enerji kullanılabilir. (bkz: atom bombası) bunun, kontrollü olarak gerçekleştirilmesi, tepkimeyi başlatacak bir kaç milyon kelvinlik sıcaklığı gerektirdiğinden ve dünyadaki hiçbir madde bunu kaldıramayacağından, mümkün değildir. ne ki tabiki güneşte bu tepkime, çekirdekten gelen muazzam ısıl enerji ile tetiklenir.
  esas mevzu tepkimeyi başlatan bu enerjinin, aslında çekirdekleri kararsız hale getirmesini teşkil eder. öyleki, her bir ışıma ve her bir reaksiyonun sonucunda açığa çıkan enerji, maddeyi daha kararlı hale getirmektedir. bu konuyla ilişkisi olan entropi ve durağanlaşma da başka bir yazının konusu olabilir.
  
  işte bu kararsız durumdan, kararlı duruma geçiş esnasında foton parçacıkları ortaya çıkar.
  
  edit+edit:imla
• kütlesiz olmaları ışığın, ışık hızına çıkmasını sağlıyor. çünkü kütlesi olsaydı madde olurdu ve asla ışık hızına erişemezdi. einstein'dan beri biliyoruz ki madde hızlandıkça kütlesi artar ve ışık hızına yakın bir sınıra ulaşınca kütlesi de sonsuza ulaşır. bu nedenledir ki maddenin ışık hızına ulaşması imkânsızdır. ışığı oluşturan fotonların kütlesi olmadığından böyle bir dertleri de yok; ışık hızında gidiyor pezevenkler.
  
  ha diyelim bizim de tıpkı fotonlar gibi kütlemiz olmasaydı ve onlar kadar hızlı hareket edebilseydik, o durumda zamanın sıfır noktasına, yani zamanın donduğu ana, yani zamansızlığa ulaşmış olacaktık. eğer zaman yoksa o zaman mekân da yoktur. çünkü zaman, mekân olmadan akamaz ki akıllım.
  
  hadi einsten okumadınız, bari avni anıl falan dinleyin. adamcağız hep anlattı bunları hicâzlarında, rastlarında:
  "sen yoksan mekânım belli değil, zamânım yok"
  mualla mukadder'den gelsin https://www.youtube.com/watch?v=hss3kqqhtvo
• kendi kendinin antimaddesi olan parcacik. bir de fotonlar yolda durup dururken elektron-pozitron ciftlerine donusup gonul eglendirdikten sonra tekrar foton olup yollarina devam edebilirler. demek ki fotonsaniz hayat surprizlerle doludur, sizin icin her yol mubahtir^*, gipta edilesisinizdir^*.
  (bkz: foton olmaya calismak)
• fotonlarin bir varlik oldugu hatta bilgileri algilayip onlara gore hareket ettikleri dusunulmektedir. bu da onlara organik madde statusu kazandirmaktadir ki bunu dusunmek bile tuyleri urpertmektedir.
• hf = mc² dediğimizde
  
  hf/c = mc burdan da m= hf/c² veya m=h/c*dalga boyu (dalga boyu= c/f) deriz ve fotonlara bi kütle yüklemiş oluruz.
  
  ayrıca fotonun durgun kütlesinin sıfır olması dururken ağırlıksız olduğu anlamına değil, hiç durmadığı anlamına gelir.
• bir foton icin organik madde, varlik, yahut algilama yetisi gibi seylerden bahsederken skepticism temel olmali, occams razor her daim kullanilmali, boyle safsatalara yol acacak yorumlar bi kac elekten gecirmeli. durum vektoru nedir, algi nedir.^**
• bunlarin itme gücü vardir.. cok hafif ve sürtünmesiz bir rüzgar gülü isikla döndürülebilir.. (bkz: ilkokul bilgileri)
• isik huzmelerini olu$turdugu iddia edilen parcaciklara verilen isim..
• çarpacağı yüzeyi önceden kestirerek dalga mı veya parçacık mı olması gerektiğine karar verebiliyorlar. bunu akıllı oldukları için değil, zamanın dışından hareket edebildikleri için biliyorlar. yani enerji düzlemindeki her varlık gibi zamandan bağımsız davransa da, madde düzlemindeyken 300.000 km/sn gibi parçacıkları ilgilendiren şeylerle uğraşıyorlar. hızına bakıldığında bunun bir maddenin alabileceği en üst hız olduğunu görüyoruz. bu da şu anlama geliyor bence;
  
  ışık son hıza çıkıp enerji düzlemine geçiyor ve ardından yavaşlayıp tekrar madde düzlemine giriyor. enerji düzlemindeyken çoktan çarpacağı yüzey ve ilerisi belli olduğundan^*, madde düzlemine girdiğinde çarpacağı yüzeye göre şekillenmiş olarak hareket ediyor.