jacques le fataliste et son maitre

• orijinal ismi; "jacques le fataliste et son maitre" olan kitap.
  denis diderot'un okuru zekasına hayran bıraktırdığı, mülayim ve ağırbaşlı efendi ile işbilir, kurnaz uşağının yol serüvenlerinin anlatıldığı alegorik yapıtıdır. hatta bazen hangisinin efendi hangisinin uşak olduğunu ayırt etmekte zorlanabilirsiniz.
  hikaye anlatma tekniğiyle roman konusunda kendinden sonra gelen bir çok yazara ilham kaynağı olmuştur. bu bakımdan modern roman sanatı için arketip kabulünde beis yoktur. eserin üslubu okur açısından oldukça teatraldir. bir çok epizottan oluşan eser adeta antraktlar vererek eser üzerinde okurla tartışmalara giren monologlarla hikayenin efendisinin kim olduğunu ve kahramanların kaderinin nasılda çaresizce yazarın keyfi tutumuna bağlı olduğunu belirtirken, aynı zamanda esere akıcılık katarak verilen aralarla okurun merakını celbederek hafızasını taze tutmayı amaçlar.
  özellikle hınzır jacques'in hikayelerini müthiş derecede komiktir. bir türlü topyekün anlatamadığı muzip aşk hikayeleri okuru gülmekten kıvrandırır.
  akıcı, eğlenceli,macera dolu olmasının yanı sıra kader mefhumu konusundaki felsefi derinliği ile okunması gereken kıymetli bir eserdir.