islam heykel ve resmi yasaklamasaydı olabilecekler

• çeşitli figüratif şeyler olurdu mutlaka. batı ile doğu arasındaki sanat karşılaştırması daha manalı bir noktada ele alınabilirdi. çünkü aynı dili konuşurlardı. konu işleyişine getirilen yenilikleri kim daha iyi ortaya koyarsa o büyüktür gibi genellemeler batı ve doğu arasında büyük bir yelpazede ele alınabilirdi. ikonografinin doğu versiyonları da olurdu (her ne kadar olsalar da yakınlık anlamında söylüyorum). dali'ye ekstradan ikonografik malzeme çıkardı işte.
  
  ama gerçekten de sanata gönül vermiş, figüratif sanatla oldukça iç içe olan bir insan olarak söylemek istiyorum ki, şimdiki zenginlik olmazdı. gerçekten de figüratif sanat bazı açılardan çok cılızdır. bazı şeyleri anlamak için anlatmaya gerek yoktur. mesela bir matematik formülünü anlamadığınız zaman onun olmadığını ya da yanlış olduğunu söyleyemezsiniz. onun gibi, figüratif sanat da biraz böyledir. günümüzdeki giger, manga, elf, luis royo, eski zamanlardaki romantizm, gotik filandaki figüratif sanattan niye önemlidir klasikçiler? çünkü onlar bir bakış açısı sunmuşlardır.
  
  örneğin mona lisa ne bir kadın olarak güzeldir, ne giydiği kıyafet önemlidir, ne de statüsünün anlamı vardır. onun duruş şekli, ifadesi, ve bu ifadeyle verilmek istenen atmosfere uygun ışık, kompozisyonla önemlidir. yani demek istediğim, batının sanat dediği şeyde de, doğunun sanat dediği şeyde de figüratif öğelerin olmaması. mona lisa (kadın figürü), dağ taş gibi her türlü fiziksel gerçeklik harici tüm değerler o eserin sanat yapıtı olmasını sağlamıştır. işte bu yüzden gerçek anlamda islam sanatının sağlıklı bir yapı içerisinde hayatını sürdürmüş olduğunu düşünmekteyim.
  
  he dersiniz ki şimdi var mı? elbette yok. bir ebru sanatı öğrendiğiniz zaman ne çizeceğiniz de bellidir: lale. bir kişi de çıkıp bok çizmemiştir. avrupa kendini yıkabildiği, kendi alternatifini üretebildiği için vardır. çoğulcudur. tabii ki bu durum kesinlikle islam sanatının olmadığını ya da daha cılız bir sanat ortaya koyduğunu göstermez. olay ne heykelde, ne resimde. olay figürasyonda ki o boktur.