hesabın var mı? giriş yap

  • repo, varlık değişimi yoluyla yapılan bir borçlanma/yatırım aracıdır. açıklamasından da anlayabileceğiniz üzere, iktisadi olarak "varlık" kabul edilen her enstrüman reponun konusu olabilir. ekonomide en kolay el değiştirebilen şeylerden biri "kağıt" olduğu için de repo borçlanma senetleri özelinde gelişmiş bir araç olarak tanımlanır. ama dediğim gibi, repo her türlü varlık için uygulanabilir bir araçtır. şimdi size repoyu bir örnek ile açıklayayım;

    2 tane eviniz var. birinde yaşıyorsunuz diğerinde ise kiracı var. iki evin değeri de 500.000 tl olsun. birgün hakkınızda icra takibi başlatıldığını öğreniyorsunuz. x kişisi sizi 500.00 tl'lik borcunuzdan dolayı icraya vermiş. eğer bu parayı ödemezseniz buzdolabından tut, çanağa çömleğe kadar haczedilecek.

    veli adlı bir arkadaşınız var. veli abi, ne olur bana 500.000 tl borç ver, valla seneye öderim dediniz. veli parayı vermeye razı ama şöyle bir sıkıntı var; veli parayı %7 faizden mevduata yatırmış ve vadesini bozmak istemiyor. tam s*ki tuttuk derken... (evet, repo yapacaksınız, buraya dikkat !)

    veli'ye diyorsunuz ki.. veli abi,benim 500.000 tl değerinde evim var. bu ev temelli elimden çıksın istemiyorum ama şöyle yapalım mı; ben evi noterde sana 500.000 tl'ye satayım, tam 365 gün sonra da senden 525 tl'ye geri alayım. senin getirin yıllık 500/525=%9,5 + 1 yıllık kira geliri olacak.

    veli eğer rasyonel bir bireyse mevduatın vadesini bozar, daha yüksek getirisi olan repo işine girer. siz x'e olan borcunuzu ödersiniz. eğer g*tü toplayabilirseniz seneye evi geri alırsınız. olmazsa evi o zaman satarsınız. gördüğünüz gibi repo, sorunun çözümüne katkı sağlayan -en olmadı sizin likidite probleminizi 1 yıllığına erteleyen- bir araç olarak kullanıldı.

    buradaki mantık şu; ev bir varlık. alıcı bulması tahvil, bono kadar kolay olmasa da el değiştirebilen bir varlık. ikincisi, her iktisadi borçlanma aracında olduğu gibi tasarruf sahibi ile tasarruf açığı olanı buluşturan güzel bir varlık. ben şahsen kullanın derim.

  • fren balataları biter, onu değiştirmez..
    kornası bozulsa müşteriyi bırakır sanayiye gider..

  • sömestr tatilinden önce kızımın okuluna gittim. öğretmenin de fotokopi işi var, çocuklara dağıtacak. bizim veletleri göndermeye kıyamıyor, kendi uğraşıyor. beni görünce "akck hanım, siz biraz ilgilenin. ben fotokopileri çektirip geliyorum." dedi. "hadi devam edelim okumaya, eren sen başla." dedim. "nereden başlamamı istersin canım?" dedi. ilk darbeyi yedikten sonra ben toparlayana kadar sınıf savaş alanına döndü. arkadaş birine sus dersin, öteki konuşur, biri susar, diğerinin çişi gelir. o minnak çocuklardan çıkan sesin desibeli mevcut modern ölçme cihazları ile ölçülemez bile.
    durum bu iken, bu insanlar sizin evde dizginleyemediğiniz çocuklara günlerini adıyorlar. evet bu onların işi, evet bilerek seçtiler ancak seçerken maaşlarını ve şartlarını da gözettiler. kaldı ki bu devirde ayda 2.500 tl maaş almak komik bir rakam. insan gibi yaşayayım desen yaşamazsın, gidip bir yerde bir yemek yiyeyim, sonra da sinemaya gideriz desen 5 kez düşünürsün. ancak bitmedi öğretmenler ile derdiniz. sizin o (benimki de dahil) iflah olmaz veletlerinize günde 1 saat katlanmam için bana ayda 2.500 tl verseler, 1 ayın sonunda ya akıl hastanesine daimi misafir olurdum ya da arkama bakmadan kaçardım. az insaf, az saygı...

    bildirendirme editi: ayrıca ücretli öğretmenler, çalışma saati başına para aldıkları için; zorunlu ya da resmi tatil olan her gün ve saat maaşlarından kesiliyor. öğretmenleri değil de, devletin emek hırsızlığını sorgulayalım bence. bakarsınız sonra her birimiz emeğinin karşılığını tam almasa bile emeğimize yakın bir para ile insanca yaşayabiliriz.

    teşekkür editi: monami'ye düzeltme için teşekkürler.

  • california'da yaşamış alexander ve jeanette tozcko adındaki çifttir. erkeğin kalçası kırılınca kadın da yatağa düşmüş ve aynı gün içerisinde birbirlerine sarılarak ölmüşler. 8 yaşından beri de birbirleriyle flörtleşiyolarmış.

    ne aşklar var be

  • herkes için farklı olabilecek detaylardır. bu detaylar sayesinde evinizi ve evde vakit geçirmeyi daha çok seversiniz. özellikle yeni ev satın almak isteyenler, yeni ev kuran evliler, yaşamlarında köklü bir değişiklik arayanlar için faydalı olmasını umduğum, tecrübelerim üzerinden derlediğim bazı detaylar şunlar:

    - güneş alan eve doktor girmezmiş. insan gün içinde aydınlık bir evde yaşarken bu insanın psikolojisini de etkiliyor. güneşin yerini hiçbir yapay aydınlatma ürününün tutmayacağını düşünüyorum. o nedenle bir evin günün olabildiğince fazla saati, olabildiğince geniş bir açıdan güneşi görmesi bence önemli bir detay. özellikle mutfağın ve oturma odasının güneş alması gerçekten önemli. gündoğumu ya da günbatımını görebiliyorsanız bu da ekstra avantaj. gün ışığından olabildiğince faydalanın.

    - evin yerleşim planı benim çok önemsediğim bir konu. örneğin tuvalet, mutfağın ya da yemek masasının bulunduğu alanın görüş açısının dışında olmalı. hatta tamamen ayak altı olmaktan uzak bir lokasyona sahip olmalı. aynı şekilde yatak odası da evin en kıyısında, köşesinde; fakat iyi güneş alan, nemsiz bir oda olmalı.

    - direkt evin salonuna açılan kapılardan hoşlanmıyorum. bugün bir çok 1+1 daire bu şekilde malesef. kapıya biri geldiğinde kapıdan evin en çok vakit geçirdiğiniz alanlarını görebiliyor, ki bu benim mahremiyet anlayışıma ters düşüyor.

    - mutfak geniş olmalı, siz ya da eşiniz mutfakta çokça vakit geçiriyor olacak. orası ne kadar geniş olursa o kadar az kıstırılmış hissedersiniz kendinizi. çoğu zaman yemek yapmak rahatlatıcı bir eylemdir.

    - mutfağın açıldığı geniş bir balkon olması güzel bir detay. özellikle kahvaltıları balkonda yapmanızı kolaylaştıracak bir detay.

    - eğer bir apartman dairesinde yaşıyorsanız, geniş ve manzaralı bir ya da bir kaç balkona sahip olmak evi daha yaşanılabilir kılıyor.

    - kiler odası, çamaşır odası, kıyafet odası, ebeveyn banyosu gibi süreklilik arz eden ihtiyaçlar için özel bölümler de aynı şekilde. evdeki fazlalıkların ya da dönemsel ihtiyaçlar için kullanılan malzemelerin konulacağı bir yer olması bakımından bir bodruma sahip olmak çok önemli bence.

    - açık ya da kapalı bir oto garajına sahip olması da bir ev için önemli bir avantaj. imkan varsa kesinlikle bunlara sahip olunmalı.

    - ev içinde iki veya üzeri sayıda tuvalet/banyo bulunması da her zaman önemli. böylelikle tuvalet/duş sırası beklenmiyor.

    - prizlerin doğru yerlerde olması ve ihtiyaca yönelik olarak sayıca yeterli olması önemli. bazı evlerde lambayı açtığınız anahtar o kadar alakasız yerde ki, ışığı açmak için odaya girip yürümeniz gerekiyor, oysa bence anahtarların bulunduğu yer kapının hemen yanında, kol uzunluğu kadar bir alanda olmalı.

    - bir diğer teknik detay, banyo ve wc kapılarının penceresiz olması. eskiden daha yaygındı, buzlu cam da olsa, hala tuvalet kapılarında cam bulunan evler görüyorum. bence bu iki mekanın kapılarında cam bulunmamalı. fakat içeride birinin olduğunu gösterir bir gösterge olabilir, mesela eğer wc'de biri varsa, wc lamba anahtarının aktif olduğuna dair bir led göstergesi olabilir.

    - wc'nin ve banyonun kapı kilitleri klasik anahtarlı değil, topuz tipi çevirerek açılan türden kilitler olmalı. sırf bu nedenle hala misafir olarak gittiğimde tuvaletin ya da banyonun anahtar deliğine bir şey asarım içerisi gözükmesin diye.

    - banyoda havluluk şeklinde bir kalorifer peteğinin olması önemli. eski evimde malesef yoktu. hatta koridora da koymamış müteahhit. kışın odalar ısınırken soğuk banyoda duş almak zorunda kalıyordum.

    - kişisel tercihlere göre değişir, ama bana göre küvet güzel bir şey. çok stresli bir günün akşamında içine uzanarak stres atabileceğiniz bir şey. o nedenle bence küvet olmalı bir evde.

    - musluk ve duş armatürleriniz mutlaka işlevsel olmalı. gerekirse sağlam bir para harcayın, ama duşa girdiğinizde size istediğiniz formda, istediğiniz basınçta, istediğiniz sıcaklıkta su veren bir duş başlığınız olsun. aynısı mutfak için de geçerli. bence bu yaşamınızı kolaylaştıran önemli bir detay. nihayetinde her gün duş alan insanlarız.

    - yalnız da yaşıyor olsanız, kaliteli ve iki kişilik bir yatak önemli bence. tek kişilik yatak yerine iki kişilik yatak kullanın. hafızalı visco bir ürünü kesinlikle tavsiye ederim.

    - dev ekranlı bir televizyon. fazla tv izlemeyen birisi iseniz bile, haftasonları ya da akşamları sinema ya da belgesel keyfi için dev ekranlı iyi bir tv ve ses sisteminiz olsun. bu insana kendini iyi hissettiriyor. en az 55 inchlik, en az full hd, ısınma yapmaması ve daha az elektirik yakması bakımından led bir tv'niz olsun derim. bu yoksa, en azından bir projeksiyon cihazınız olabilir.

    - daha fazla elektrik yakıyor galiba, ama aydınlatma anahtarlarınız dimmer şeklinde, ışığın ölçüsünü belirleyebileceğiniz bir şekilde olursa evin içinde kendi atmosferinizi yaşamanıza izin verecektir. bu yoksa da, özellikle oturma, yatak ve çalışma odalarında bol abajur kullanımı evde güzel bir ortam sağlar.

    - yüksek bir apartmanda oturuyorsanız binada çift asansör olması hayatı gerçekten kolaylaştıran bir detay.

    - apartmanda oturuyorsunuz güzel bir manzaraya sahip olmak ruh sağlığınız için oldukça faydalı bir detay.

    - geniş bir balkonunuz varsa, mutlaka katlanır cam pencere ile kapatılmalı. önceden bun yapanlara çok gıcık olurdum. estetik de bulmazdım; ki hala da çok estetik durduğunu söyleyemem. ama çok işlevsel. böylelikle içeri toz girmiyor, ses girmiyor ve balkonu hemen her mevsim kullanabiliyorsunuz. bahçeli, müstakil bir evde oturmuyorsanız balkonu hayatın daha çok içine çekmeniz sizi psikolojik olarak olumlu etkileyecektir, katlanır cam pencereler de buna katkı sağlıyor.

    - ve pek tabi ki, her akşam koşar adım eve dönmenizi sağlayacak tatlı bir eş, pet ya da çocuklar da ev yaşamını güzelleştiren en önemli şey olsa gerek. zira ben şu an çok geniş, ferah ve manzaralı bir evde oturuyorum, ama yalnızlık bütün tadımı alıyor. benden çok daha güzel evlerde yaşayan, hatta kimisi evli olan bazı insanların sırf ruhlarını yatıştıran bir yaşam arkadaşları olmadığı için sahip olduğu hiç bir şeyin kendilerini teselli edemediğini biliyorum. mutluluk aslında çok kişisel bir şeydir, ve bunun pek azı müdahale alanınız içindedir. iyi bir yaşam arkadaşınız, haftasonları yemeğe çağırabileceğiniz dostlarınız varsa, bu evi ya da hayatı yaşanılır kılan detayların en önemlisidir.

    edit:

    bu editi yapmamak için uzun süre direndim, ama aldığım bir mesajda "istanbul'da 3 milyon dolara ancak hallolur senin iş" gibi bir mesaj alınca dayanamadım yazayım istedim.

    arkadaşlar şu an oturduğum ev yukarıda yazdığım maddelerin maddi külfet getiren bölümünün %90'ına sahip. ne mi yok, bodrum yok, giysi ve çamaşır odası yok, kiler yok. fakat oturduğum ev yaklaşık 140 metrekare olduğu için, bodrum hariç, diğer odalara ihtiyacı yok. kocaman bir banyonun yanısıra, bir de ebeveyn banyosu var. biri alaturka tuvalet olmak üzere 3 adet tuvalet var. onun dışında çok güneş alan, içinde parkı bahçesi olan güvenlikli bir sitede, sıfır bir binada oturuyorum ve bu evin fiyatı taş çatlasa 300.000 tl. yani üç milyon doların 35'te biri. evet, istanbul'da yaşamıyorum, ama yozgat'ta da yaşamıyorum. avm'si, halk pazarları, sinemaları olan bir şehirde yaşıyorum.

    önceliklerinizi belirleyin; bağcılar'da zemin kat ya da yüksek girişte, berbat bir muhitte, 80 metrekarelik 2+1 bir evde mi oturmak istersiniz, yoksa yaklaşık aynı maliyetlere; görece nezih, ferah, temiz bir muhitte mi. eğer istanbul'da, anadolu'da kazanacağınız paranın -bırakın 35 katını- 5 kat daha fazla kazanıyorsanız ve istanbul'un tüm nimetlerinden düzenli bir şekilde faydalanıyorsanız, buyrun orada yaşamaya devam edin. ama yok "ben kullanmadığım nimetler için bedel ödemeye hazırım, trafiğini de çekerim, insan yoğunluğunu da çekerim, insan kalitesizliğini de çekerim, pahalılığını da çekerim, ek maliyetlerini de çekerim, yollarda geçirdiğim zaman kaybına da razıyım, işe gitmek için sabah 06'da kalkmaya da razıyım" diye düşünüyorsanız, bir sahil kasabasına taşınmanız bile, kağıthane'de güneş görmeyen bir eve 800 tl kira vermenizden inanılmaz ölçüde mantıklı. tercih meselesidir tabi.

    diğer yandan, yukarıda saydığım maddelerin hepsine birden sahip olun demiyorum, olabiliyorsanız yine de olun, zaten olacaksınızdır da, ama olamıyorsanız da bunlardan bir kısmına sahip olarak evde geçireceğiniz vakti daha yaşanılır kılabilirsiniz. ve bütün bunları yapmak için milyon dolarlara ihtiyacınız yok. sadece yaşamınızı nasıl geçirmek istediğinize dair doğru seçimler yapmanız ile alakalı. ve herkesin doğrusu kendine elbette.