tekinsizlik

• sigmund freudun, garip ve ürpertici, anlaşılamaz ve de bilim yoluyla açıklanamaz olay ve duyguları tarif etmek için kullandığı terim. hiç bilinmeyen bir yere gidildiğinde dolanırken defalarca aynı caddeye çıkmak, ya da örneğin fıstık yeşili "x..." plakalı belli bir arabaya önce yaşanılan şehirde, daha sonra da alakasız bir şehirde rastlamak, aynaya baktığında engellenemez derecede, başka birine bakarmışçasına narsizm boyutunda kendini izlemek, kişinin bir fotoğrafına bakarken kendini ilk defa görüyormuşçasına değişik çıktığı izlenimine kapılması, rüyalar ve deja vu, uncanny - unheimliche örnek verilebilir. tuhaflığın kendini 'tuhaflık' olarak adlandırabilmesi bile tuhaflık kapsamına girer.
• sigmund freud tarafından "saklı kalması gerekirken ortaya çıkan" olarak tanımlanmış psikolojik bir kavramdır. almanca heimlich kökünden gelir; heimlich tanıdık, güvenli bölge anlamlarına gelirken tekinsizliğe denk düşen "unheimlich" kelimesi "gizli kalması gerekirken ortaya çıkan" gibi bir anlama düşer.
  
  yani nedir bu? size çok tanıdık gelen bir nesnenin/kişinin/formun aniden yabancılaşmasıdır. ya da tam tersi, yabancı bir ekosistemde kişinin aniden evine (bilinçaltına) dair buluntular keşfetmesidir. ölünün dirilmesidir. çünkü, ölü saklı kalması gereken bir şey iken dirilmiş bir form tam olarak "unheimlich" kavramına denk düşer. saklı kalması gerekirken ortaya çıkmıştır.
  
  sürrealistlerin atardamarlarından biridir tekinsizlik. david lynch bu kavramla oynayarak sinemada birkaç on yıldır devrim yapmakta (bkz: mulholland dr.)(bkz: twin peaks)(bkz: lost highway). hoffmann'ın der sandmann'ından başka, bu kavramı en yüksek doruklarında yaşatan eserler, kendi kanaatimce (bkz: david lynch) külliyatıdır.
  
  işte tekinsizliğin en iyi kullanımlarından birkaç tanesi:
  
  the mystery man / lost highway
  
  creepy hobo / mulholland drive
  
  dance of the dream man / twin peaks