secretary of state

• (bkz: state department)
• ingilterede de kullanılıyo sanırım. ne alaka bilmiyorum ama aklımda oyle kalmış. ingilizce sınavlarında en çok hataya düşüren kelime. devlet sekreteri bilmem kim yazılınca şerefsiz gözetmenler bütün sınıfa okuyup gülüp güldürebiliyolar.
• abd'de bu gorevi condoleezza rice ustlenmistir.
• (bkz: dışişleri bakanı)
• ilk bakışta bizim rerereröröröden sorumlu devlet bakanı kalıbını andırdığı için insanın anlamını kendiliğinden bildiğini, bulduğunu zannettiği halbuki dışişleri bakanı mukabili bir mevki için kullanılan isimdir. mukabili dedim dikkat edersen. aynılık zaten olmaz, olamaz.
• bunun iki cinsi vardır. biri federal hükümet için görev yapanı, ki yaptığı iş dışişleri bakanlığına denktir, diğeri de eyalet düzeyinde görev yapanı. yani abd için konuşursak, hillary clinton federal secretary of state'tir, yani dışişleri bakanıdır. bunun haricinde (sanırım) bütün eyaletlerin bir secretary of state'i olur ki bunlar eyaletin iç işlerine bakarlar. bi nevi devlet bakanı görevi görürler yani. şirket mi kurucan? secretary of state. form mu teslim edicen? secretary of state.. böyle ilginç bir kavram karmaşası mevcut yani. ayrıca bir diğer gerçek de şudur ki, federal secretary of state, başkan ve başkan yardımcısından sonra kabinenin en güçlü ya da önemli bakanı olarak kabul edilir.
• (bkz: reisülküttap)
• tam olarak diğer sistemlerdeki dışişleri bakanlarına denk gelmeyen pozisyon. biraz daha önemlidir. örneğin bir abd başkanı istifa edecekse, istifasını senatoya ya da parlementoya değil secretary of state'e sunar.
• (bkz: nişancı)
  
  secretary of state modern dönemlerde reisülküttaba benzese de, aslında durumu klasik dönemde etkin olan nişancıya daha çok benzer. bilindiği üzere hem nişancı hem resiülküttap dış işlerinden sorumludur.
  
  nişancı divan-ı humayun üyesi yani bakanken, reisülküttap değildir. en etkin olduğu dönemlerde dahi değildir. secretary of state, amerikan kabinesinde bakandır.
  
  nişancı osmanlı padişahın fermanlarına tuğra çeker, secretary of state ise great seal of the united states denilen devlet armasına basılmasına nezaret eder.
  
  her iki büyük devletin de, dış işleri bakanına devletin katibi demesi yine de enteresandır.
• uc yukaridaki entryde zombieg yazmis aslinda eyalet secretary of state'i ile beyaz saray kabinesi uyesi secretary of state farkli. federal seviyenin karsiligi disisleri bakani.
  
  eyalet secretary of state icinse turkce karsilik bulmak zor. eyaletten eyalete gorev yetkileri kucuk farkliliklar gosterebiliyor ama genelde eyaletteki her turlu tescil, tapu, secmen, sirket, surucu/motorlu tasitlar kayitlarini bu adamlar tutarlar. son iki aydir trump'in secim itirazlariyla gundemde olduklarindan baslica gorevlerinden biri eyaletteki tum secimleri duzenlemek bu kuruma ait.
  
  tum eyaletlerde, washington dc, ve ozerk bolgelerde secretary of state diye bir kurum var. ancak basindaki kisiler ve secilisleri farklilik gosterebiliyor. cogunlukta bu kisi halk tarafindan secilerek is basina geliyor. bazi eyaletlerde secim yok, vali tarafindan ataniyorlar. bazilarinda ise vali yardimcisi secretary of state'in tum yetkilerine sahip olarak is basina geliyor ve ayri bir kisi yok kurumun basinda. bu bakimdan vali secimleri kadar secretary of state secimleri de onemli ama genellikle particilik on planda ve eyaletlerdeki genel politik cogunluk neyse secretary of state'ler de o partiden cikiyorlar. o yuzden oy verirken aday kimdir diye fazla sallamadan oy veriyorsunuz.