onikiler
-
sermet muhtar alus'un "onikiler" isimli romanında ve refi cevad ulunay'ın "sayılı fırtınalar-eski istanbul kabadayıları" isimli eserinde bahsi geçen, reşad ekrem koçu'nun istanbul ansiklopedisi'nde, arap abdullah başlığı altında kısmen hakkında bilgi verilen aksaray muhitinin eski kabadayılarıdır. bir dönemler etmeydanı'ndan mülhem yeniçeri kabadayılarının zorbalarının harman olduğu bu yer, yeniçeriler sonrası mahalle kabadayıları döneminde de devrin en müthiş kabadayılarının yatağı olarak nam salmıştır.
ii. abdülhamid döneminin en namlı ve korkulan kabadayılarıdır. galata'da kadırga limanı taraflarında kör emin ağa'nın kahvesinde zaman geçirirler bir dönem. tıflıbozzade kahraman bey'in ardından çetenin başına geçen arap abdullah sonradan kavaslıktan paşalığa geçmiştir. paşa yapılması dönemindeki gibi siyasi nedenlerle olmuştur. ilk başta fehim paşa'ya bağlı oniki kabadayı gibi algılansalar da aslen "onikiler" bir takma ad olup döneminin nam salmış kabadayılarını ifade etmektedir ve sayıları oniki kişiden fazladır sermet muhtar alus'a göre. "onikiler" adını aksaray'da bir kahvehaneden aldıklarını da okumuşluğum var ki yeniçeri ortalarıyla anılan kahvehane isimlerinden mülhem (1826'dan sonra bile aynı isimle anılan avur zavur kahvesi gibi) epey olasıdır.
bilinen onikiler şunlardır: tıflıbozzade kahraman bey, arap abdullah, burunsuz ömer, aksaraylı baha, kazasker ahmed, avradpazarlı köşklü ahmed, kadayıf ali, dökmeci hayrullah, gugulik süleyman, mektepli raşit, kolkıran hayrullah, kavanoz mehmed, sarraf niyazi, karakulağın lütfi, çerkez mehmed, gümrüklü şahab, tütüncü tevfik, sakızlı yusuf, koltukçu raif.
(bkz: sayılı fırtınalar/@songulyabani)
(bkz: arap abdullah/@songulyabani)
ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap