• altay yaratılış destanında ve diğer türk mitolojilerinde tanrılarla kurdukları iyi ilişkilerle dikkat çeken karakterlerdir.
  • mandışira mandishire ya da mandışire
  • türk mitolojisi dendiğinde ( yakut ( saka) altay ) , yaradılış destanında ve dünyanın erlik han'a karşı korunması kısımlarında karışımıza çıkan karakter. hikayelere göre mandışire başlangıcında sudan ibaret olan dünyada, dünyanın ekseniyle (demir ağaç) ilişkilendirilen bir balığın hareketlerini düzenler. bu balığın ( ya da farklı yönlere göre yerleşmiş balıkların) düzensiz hareketleri dünyada doğal felaketlere sebep olur. bu hikayenin ana hatları birbirine benzeyen fakat kendi içlerinde farklılıklar içeren bir çok versiyonu vardır. söz gelimi bazı yerlerde mandışire kaplumbağa ile ilişkilendirilir. buryatlara göre tanrı sudan ibaret olan dünya da bir kaplumbağayı ters çevirmiş ve dünyayı onun midesinden yaratmıştır. benzer bir versiyonda da mandışire kendi kendisini dev bir kaplumbağaya dönüştürerek suların yüzeyinde yaratılmış dünyayı desteklemiştir. kaplumbağa tek başına bir hayvan olmasının ötesinde uzun yaşam, sonsuzluk ve bilgelik gibi bir çok kavramında sembolü olmuş ve asya'dan amerika'ya kadar bir çok kültür de kendisine yer edinmiştir. (kaplumbağa kültü) kaliforniyadaki maidu yerlilerine göre de kaplumbağa okyanusun derinliklerine dalmış ve tırnakları arasında küçük bir toprak parçasıyla su yüzeyine çıkmıştır. tanrı onun tırnakları arasındaki toprağı çıkarmış ve o toprak parçasını büyüterek evreni yaratmıştır.
    bu kadar geniş bir coğrafya söz konusu olduğunda kaplumbağa örneğinde olduğu gibi inanışlar birbirleriyle alış veriş haline geçmişlerdir. kaplumbağa'nın simgeselliği ve temsil ettiği değerlerle paralel olarak mandışire de başka kültürlerde de oranın kültürüne adapte olmuş olarak tekrar karışımıza çıkar. hindistan da bodhisattva manjusri, çin de wenşu , japonya da monşu ya da manji, tibet te jampelyang ve moğolistan da zogelen egsigtu.
  • diğer bir söylenişi de mangdişire'dir.
hesabın var mı? giriş yap