la pleiade

• 16. yy'da ronsard ve du bellay adlı şairlerin henüz çömez oldukları ve jean dorat'dan yunan,latin ve italyan edebiyatıyla ilgili dersler aldıkları yıllarda kurmayı kafalarına koydukları ve bir süre sonra da aralarına beş şairi daha alıp, akabinde "hadi madem yedi kişiyiz, kendimize la pleiade diyelim de şanımız yürüsün" diyerek kurdukları, adını yedi yıldızdan oluşan bir yıldız kümesinden almış ve amacı, antik eserlerden esin alırken fransız dilini de yüceltmek olan şiir ekolünün adı.
• fransız yazınında da yedi ozan anlamına gelmektedir. 16. yüzyıl'da, fransız kültürüde bu yedi ozan tanımlamasından etkilenmiş ve ronsard, fransız edebiyatının yükselişe geçtiği dönemde, 1553'ten itibaren, arkadaşları arasındaki en büyük yedi ozanı seçmeyi düşünmüştür. ronsard, "pleiades" sözcüğünü ilk kez 1556'da kullanır. "pleiades"ı ouşturan ozanlar, j. du bellay, j.a. de baif, pontus de tyard, e. jodelle, 1554'de ölen j. de la péruse'ün yerini alan r. belleau ve gene j. peletier du mans'ın 1582'de ölümünden sonra ronsard tarafından seçilen dorat'dır.
  fransızlar bu yazınsal olguyu les pleiades olarak tanımlarlar.
• (bkz: plaid)
• gallimard'in dünya edebiyatinin büyükerinin eserlerini yayinladigi küçük formali meshur dizisinin ismidir de. kagidi son derece ince ve saglamdir (ki ancak incil bu kagida basilir aslinda), cildi deri ve sari harflidir. kitap okumanin zevkine zevk katar. biraz pahalidir ama kusaklar boyu dayanacagindan almaya ve bir kenara (basuçunuza) koymaya deger, çocugunuz yoksa bile. eserlerinin ölümünden önce bu dizide çiktigini gören yazar, "beni panthéon'a gömmeseler de olur, gözüm açik gitmez artik" der.
• du bellay önderliğinde başlayan şiirde yeni bir harekettir.amacı dilde sadeliğe gitmek olan bu akım konularını antik yunandan alır.
• pierre de ronsard önderliğinde kurulan, o şaşaalı ve parıltılı rönesans dönemi geleneksel şiir tarzının kabuğunu kırmak isteyen, roma ve yunan tarzı yeni bir fransız edebiyatı yaratmak isteyen yedi (7) adet şairin kurduğu grubun adıdır.
  ronsard gibi çekici bir kaleme sahip grup, aşk ve dünyevi yaşanmışlıklar üzerine pastoral yazı biçimiyle gözdoldurmuş, yaşlılık ve ölüm gibi hayatın acı verici taraflarını korkusuzca irdelemiş.
• gallimard'ın fiyat değişkenini bir tarafa koyarsak "yayıncılık dediğin böyle olur" çektiği, bizde yky'nin delta serisiyle pek de tutturamadığı formlara sahip olan, oldukça pahalı (en ucuz cilt 30-40 euro kadar) kitap dizisi.
  
  http://www.gallimard.fr/collections/pleiade.htm (ingilizce seçeneği de var sitede)
  +
  http://www.cercle-pleiade.com/
• latince'nin kenara bırakılması ve fransızca'nın edebi dil olarak kullanılması gerektiğini savunan akımdır. ama latince'den fransızca'ya doğru geçiş yaşanırken, terk edilen sadece dilin kendisi olmuştur. yine yazarken antik yunan ve latin eserleri örnek alınır, edebi tür olarak da onlardan şaşılmaz. antik eserler yöntem ve anlam açısından genelgeçer doğru kabul edilir. bunun ilk nedeni insan doğasının değişmez olduğu görüşüdür; antik dönem yazarlarıyla sonrakilerin aynı isteklere ve zaaflara sahip olduğu düşünülür. ikinci neden ise, antik edebiyat doğru olanı yapmıştır; çünkü aradan geçen onca zamana rağmen doğru olarak kabul edilmektedir. gelecek zamanda bile haklılığı ve estetik değeri tartışılmayacak şeyler yazmak antik yazarların yöntemlerini uygulamaktan geçer; bu savın kanıtı da 1500 yıl önceki eserlerin o zamanda bile hala değerli görülüyor oluşudur.
  la pleiade akımı, aristo'nun poetika'sını bir çeşit kutsal kitap olarak bellemiştir. edebi türler aristo'nun sınırını çizdiği şekliyle kabul edilir. bu sınırın dışına taşan eserler edebi olarak yetersiz olarak yorumlanır. eser, içinde bulunduğu türün gereklerine uygun olmalıdır. insan doğasından şaşılmamalı, toplumun geleneklerine uygun şeylerden bahsedilmeli, gerçeğin dışına taşılmamalıdır.
  dönemin eserlerinin eleştirilmesi konusunda çifte standart göze çarpar. dönemin yazarları kendi çağdaşlarını kural dışına çıktığında beceriksiz olarak nitelerken, aynı kural dışılık bir antik yazarda görüldüğünde söz konusu antik yazarın yaptığını "güzel bir düzensizlik" ya da direkt "sanat" olarak yorumlar.
• jürisinde andre malraux, raymond queneau, albert camus, jean-paul sartre gibi yazarların bulunduğu, 1944- 47 yılları arasında verilen fransız edebiyatı ödülleri. ^*la nouvelle revue française tarafından düzenlenmiştir.
  eserler ve ödül sahipleri:^*
  1944 - enrico - marcel mouloudji
  1945 - brutus - roger breuil
  1946 - terre du temps - jean grosjean
  1947 - les bonnes ve haute surveillance - jean genet
• yolda yürürken kafamı rastgele çevirip 2 saniye sonra tekrar kitap vitrinine çevirmeme sebep olan gallimard'ın 1933’ten beri bastığı; sizi kitapların deri ciltlerine, sayfaların inceliğine, yazı puntolarına hayran bırakan baskı serisi.