fahrettin türkkan

• çöl kaplanı namıyla maruf, i. dünya savasinda medine muhafızı olarak görev yapmış olan osmanlı paşası.
  fahrettin paşa ve askerlerinin macerası son derece ibretli ve trajiktir.
  4. ordunun ve filistinin cephesinin düşeceği kesinleşip, ordu daha fazla kayıp vermemek için geri çekilme emri verdiğinde; hazreti peygamberin mezarının teslim edilmesi fikrini havsalası almayan fahrettin paşa tüm emirlere rağmen teslim olmayı reddeder.
  nihayet imzalanmış teslim şartnamesi önüne geldiğinde, 'peki' demiş,teslim olmak üzere yola çıktığında da, son bir dua için peygamberin mezarını ziyerete gitmek istemiş ve veda ziyareti esnasında da: 'müvaciriz! buradan ayrılamayız. onun şefaatine sığınıyoruz.' diye dışarıda bekleyen düşman askerlerini içinden çıkılmaz bir duruma sokmuştur.
  'paşa hastalandı' bahanesiyle zaman kazanıldıysa da; şerif hüseyin fahrettin paşa teslim alınmadan, teslim şartlarını yerine getiremeyeceğini ileri sürmüş ve bir rapor tanzimi için yollanan sıhhıye heyetinin kontrolü esnasında, paşa kendi askerleri tarafından zorla dışarı çıkartılıp medine teslim alınmıştır.
  fahrettin paşa'nın tüm rütbelerinden asude bir samimi müslüman ve onbinlerce evladını o topraklarda, kutsal toprakların müdaafası için şehit vermiş bir kumandan olarak bu aciz çırpınışı, şüphe yok ki; tükenmekte olan bir imparatorluğun en hazin hikayesidir.
• aniden ürken^* develere araplar: "ne o suda fahrettin'i mi gördün!" derlermiş. (bkz: nihat genç)
  
  medine'nin teslim alınmasından sonra fahrettin paşa ingilizler tarafından bir süre malta adası'na sürülmüştür.
  
  istiklal^*den sonra yurda dönen paşa, atatürk tarafından afganistan büyükelçiliğine atanmıştır.
• nihat genç bu adamın muhteşem asaletini edebiyat derslerine giriş kitabında sayfalarca ve kendi üslubuyla anlatır ki, insanın içi parçalanır. kabri aşiyan mezarlığı'ndadır.
• (bkz: medine savunması)
• kral abdullah a devlet seref madalyasi verilmesisırasında mezarında kemiklerinin sızladığını düşündüğüm kahraman..sen mekkeyi medineyi savunmak adına tüm kahramanlığınla savaş ve o yörenin insanlarının sana ihanetini en acı şekilde yaşa..sonra ileride birileri çıkıp sana ihanet edenlere şeref madalyası versinler..yapmasaydın keşke paşam..savaşmasaydın..bıraksaydın ingilizlere teslim olsaydın..değermiydi..şimdi kemiklerin sızlıyor işte ve mensubu olduğun ordu dahil bu devletten hiç kimsede çıkıp ne oluyor bu adamlar yüzünden biz binlerce şehit verdik bu şeref madalyası verilemez diyemiyor..
• hakkında kitaplar yazılmalı, filmler çekilmeli, şiirler, şarkılar yapılmalı bir büyük kahraman. çöl kaplanı'nından yurdunda dahi korku duyulmuş, afganistana göndererek akıllarınca bu büyük kahramanın isminden kendilerini korumuşlardır.
  
  lan şu salak lise geyiğini de yapmak istemezdim ama filmi çekilse, iyi bir bütçe ayrılsa, illa ki erdal beşikçioğlu oynasa ne güzel olur be.
• esir tutulduğu mısır'da belirli günlerde otomobille şehirde gezmesine müsaade edilen fahreddin paşa'ya, mısırlılar her gördüklerinde tezahürat yapıyorlardı. durumdan şüphelenen ingilizlerin askeri elbisesini çıkarma teklifi üzerine fahreddin paşa:"ben harbiye mektebi'nden subay çıktığım günden beri sırtımdan üniformamı çıkarmadım. bu sebeple ne gezmeye çıkarım, ne de üniformamı çıkarırım" der ve tam yedi ay bulunduğu kasr-el nil kışlası'ndan dışarı adımını atmaz.
• harbiye mektebi'ni 1888 yılında süvari mülazımı olarak birincilikle bitirmiştir.ruhu şad olsun.
• "medine 1916'da kuşatılmasına karşın fahrettin paşa komutasındaki osmanlı birliği direniyordu. 7 kasım 1917'de gazze, 26 aralık 1917'de kudüs düştü. osmanlı idaresiyle tüm bağlantısı kopan fahrettin paşa herşeye rağmen direniyordu. bu esnada 1. dünya savaşı sona erdi. mondros ateşkes antlaşması imzalandı. antlaşma gereği osmanlı askeri silah bırakmalıydı. fakat medine müdafaası sürüyordu, istanbul hükümetinden gelen "teslim ol" emirlerine rağmen teslim olmuyordu. medine'de destansı bir olay yaşanıyordu. fahrettin paşa şehri bırakmıyordu çünkü medine sıradan şehir değildi. hz. muhammed'in mezarı ve daha bir çok kutsal mekan bu şehirdeydi. buna karşın ingilizler fahrettin paşa'nın mondros ateşkes antlaşmasına uymaması nedeniyle osmanlı devletine nota verdi.
  
  yeniden savaş çıkması ihtimali doğunca padişah mehmet reşat bizzat devreye girdi ve fahrettin paşa'dan "medine'nin teslim edilmesini" rica etti. islam halifesi peybamberinin mezarını haçlı ordusuna bırakıyordu. tarih böyle birşey yazmamıştı. fahrettin paşa için son yaklaşıyordu. şehirde yiyecek birşey kalmamıştı. üstelik yaralılar ve hastalar iyice zor durumdaydı. askerinin perişan halini gören fahrettin paşa sonunda savunmayı bıraktı. osmanlı'ya isyan eden ve medine'yi kuşatan araplar bile yaşanan dramatik olay karşısında gözler yaşlarına engel olamıyordu. fahrettin paşa son bir kez peygamberin mezarına gitti ve af diledi. orada bulunan herkes hüngür hüngür ağlıyor, ingiliz askerler gördükleri bu sahne karşısında derinden etkileniyordu. fahrettin malta'ya sürgün edildi. daha sonra kaçarak mustafa kemal'in yanına geldi milli mücadeleye katıldı. çünkü osmanlı devleti teslim olmuştu. paşa ise direnen mustafa kemal'in yanında saf tutmuştu. şerif hüseyin ise medineyi ingilizlerden aldıktan sonra kendisini halife ilan etti. fakat hilafeti kısa sürdü. çünkü osmanlı'ya isyan eden başka bir arap aşiret lideri abdülaziz el-suud da ingilizlerle anlaşmıştı. şerif hüseyin'in kontrolden çıkma ihtimaline karşı daha güvenilir bulduğu suud ailesine destek veren ingilizler şerif hüseyin'i sattı. batı kendisine uşaklık edenleri günü gelince ortada bırakmasını iyi bilirdi. bu akıbeti daha sonra usame bin ladin, mübarek, saddam ve kaddafi de yaşayacaktı."
  
  (bkz: #47651052)
• çöl kaplanı lakabı bizzat ingiliz casus lawrance tarafından kendisine atfedilen edirne'nin geri alınışında katkıları olan paşa.