• ing. ks. army tactical missile system; mlrs araçlarından fırlatılabilen* yerden yere kısa menzilli balistik füze. türk kara kuvvetleri'nde 72 adet mevcuttur.
  • lockheed martin tarafında geliştirilen uzun menzilli yarı balistik füze sistemidir. esas amacı risksiz bir şekilde hava gücü kullanılmadan cephe hattının çok ilerisinde bulunan düşman hedeflerini yok etmektir*. bu hedefler arasında roket topçusu, hava savunma füze rampaları ve bataryaları, scud gibi hareketli konvansiyonel ya da kıtalararası balistik füze taşıyıcıları ve komuta merkezleridir. kolaylıkla anlaşılacağı gibi ana hedef dünyanın 1 numaralı roket topçusu ve sam üreticisi rusyadır. sabit hedeflerle yetinmeyen nato karar vericileri block ii'nin geliştirilmesine kara vermişlerdir. block ii, block i'in özellliklerine ek olarak hareket eden hedefleri de vuracak şekilde tasarlanmıştır. tabii ki burada söz konusu olan hareketli hedefler sayıları 10binlerle ifade edilen rus zırhlı gücüdür. iki modelin de temel olarak taşıdığı mühimmat misket bombalarıdır. türk kara kuvvetlerinde 12 fırlatıcı sistem* ve 140 adet atacms bulunmaktadır*.
  • amerikan ordusu tarafından 1962 yılında kabul edilen mühimmat sınıflandırma şablonuna göre kodu mgm-140 olan, karadan karaya saldırı füzesidir.

    türkiye ve yunanistan'ın envanterinde bulunan mgm-140a mühimmatı misket bombası içerikli savaş başlığı taşımaktadır ve etkili menzili 128 km'dir. 1986 yılında üretimine başlanan mgm-140a tipi mühimmat, zırhlı olmayan hedeflere ve piyade unsurlarına karşı etkilidir. ancak ağır zırhlı araçlara ve sığınaklara karşı etkisi zayıftır.

    türkiye, m270 mlrs araçlarından fırlatılabilen mgm-140a füzelerinin ortak üretimi için sistemin tasarımını yapan ling-temco-vought firmasıyla 90'lı yılların başında görüşmelerde bulunmuş ancak amerikan kongresi'nden teknoloji transferi konusunda onay çıkmamıştır. bunun üzerine tsk, sistemlerin direkt olarak satın alınması yoluna gitmiştir. aralık 1995'te yapılan ve toplam 120 adet füzenin satın alımını öngören anlaşma ile ilk etapta 72 adet füze, 1998 yılında, 50 milyon dolar karşılığında teslim edilmiştir.

    ancak yunanistan hükümeti'nin abd kongresi nezdinde yürüttüğü lobi çalışmaları sonucunda gerek füzelerin fırlatma sistemi olan m270 mlrs lançerlerinin, gerekse kalan 48 adetlik ikinci paketin tedarik süreci sekteye uğramıştır. toplamda 12 adet m270 mlrs aracı ve 72 adet mgm-140a füzesi envantere alınmış ancak geri kalan teslimatlar yaşanan sıkıntılardan ötürü temin edilememiştir. bununla birlikte yunanistan da aynı füzelerden satın almak için anlaşmalar yapmış, 1998-1999 arasında 40 adet mgm-140a füzesi de yunanistan kara kuvvetlerinin envanterine girmiştir.

    türkiye ise, kendisine karşı üstü örtülü bir silah ambargosu olduğunu düşünerek, geri kalan paketlerin teminine ilişkin anlaşmaları iptal etmiş ve yerli füze üretimine yönelmiştir. çok namlulu roketatar ihtiyacı için roketsan t-122 sakarya'ların üretimine hız verilirken, karadan karaya taktik saldırı füze ihtiyacı için de 90'lı yılların sonuna doğru j-600t yıldırım füzesinin geliştirilmesine başlanmıştır. bununla birlikte özellike 1998 suriye gerilimi sırasında tsk, mevcut m270 mlrs lançerlerini mgm-140a mühimmatları ile sınıra yığmış ve bu durum suriye'nin elindeki scud füzelerine karşı bir denge unsuru olmuştur. misket bombası yeri geldiğinde kitle imha silahı gibi etki ettiğinden dolayı, bu durum belli bir ölçüde suriye'ye yönelik caydırıcılık yaratmıştır.

    mgm-140a modelini bağlaşık ülkelere satan abd, kendi bünyesinde daha gelişmiş bir model olan mgm-140b'yi kullanmaktadır. mgm-140b gps/ins güdüm sistemine sahiptir ve etkili menzili 167km'dir. savaş başlığı olarak bir önceki modelde olduğu gibi misket bombası içermektedir.

    misket bombasına karşı dünya genelide yürütülen kampanyalardan ve ilk iki model daha çok anti-personel etkili olduğundan, ling-temco-vought yeni bir model üzerinde çalışmalar yürütmeye başlamış ve sonunda içeriğinde misket bombası yerine anti-tank güdümlü altmühimmat bulunan mgm-140c modeli geliştirilmiştir. söz konusu modelin savaş başlığı, hedef alınan sahada bulunan ve önceden belirlenen zırhlı hedeflere yönelen 13 adet küçük füze içermektedir. bu füzeler, hedef alınan saha üzerindeyken ana füze tarafından ateşlenmektedir. ancak fazla karmaşık ve pahalı olduğundan, 2003 yılında bu sistemin siparişleri abd ordusu tarafından iptal edilmiştir ve bu yeni model hiçbir zaman tam etkin şekilde kullanılamamıştır.
  • 1 ekim'de ukrayna'ya lend lease kapsamında verilmesi planlanan füze. 300km menzile sahip olup, mevcut himars m270 mlrs bataryalarından fırlatılabiliyor.

    mevcut 300km'lik menzili ile rusya'nın işgal ettiği toprakların tümünü ve hatta kırım'ın tamamını vurabilme menziline sahip. bkz menzil haritası

    mevcut durumda himars sistemleri game changer olmuştu, bu ise war changer konumunda.
  • yakında amerika birleşik devletleri'nin, ukrayna'ya yardım olarak vereceğini düşündüğüm silah.
  • muhtemelen yakın zamanda ukrayna ordusuna verilecek olan 300 km menzilli balistik füze.

    kısa yazmaya çalışacağım:

    1. bu füze ukrayna'nın işine yarar mı? yarar.

    himars adıyla tanıdığımız 80 km menzilli m30/m31 füzelerinin ilk geldiklerinde rus ikmaline ne kadar zarar verdiğini görmüştük. himars'ın ukrayna'ya ilk gönderildiği tarihte yarattığı etkiye benzer bir etki beklemek lazım.

    2. ukrayna'nın bu silahları kullanması ne kadar sürer? 15 dk.

    tank ya da topçu sistemlerinden farklı olarak bu silahlar bir izolasyonda çalışıyorlar. bu yüzden de bölük/tugay seviyesinde eğitime ve uyum sağlanmasına gerek yok. operatörler baskı altında anlık kararlar vermek zorunda değiller. birisi hedefi seçecek, askerler bir kırsala gidip bir düğmeye basacaklar ve topuklayıp üsse dönecekler. eğer bölgede zaten bir rus drone'u* varsa ne yapsalar kurtulamazlar, yoksa da tespit edilmeleri neredeyse imkansız. zaten şu anda kullandıkları himars'ı kullanıyor olacaklar, gayet bildikleri bir sistem.

    3. rusya bu silahlara karşı önlem alabilir mi? zaman içinde alabilir.

    rusya zaman içinde m30/m31 füzelerinin etkinliğini azalttı*. bu önlemlerden birisi himars menzilindeki merkezi silah depolarını kapatıp dağınık bir ikmal sistemi kurdu. fakat bu önlemleri şu anda 80 km yarıçaplı bir bölgede değil, 300 km yarıçaplı bir bölgede yapmak zorunda.

    bir de m48/m57 balistik olmalarına karşın bir seyir füzesi gibi rota değişiklikleri yapabiliyor. bu da karşı önlem almayı zorlaştırıyor.

    bununla birlikte m48/m57'i durdurmak için rusya'nın m30/m31'e göre bazı avantajları var. ukrayna rus hava savunmasını güdümsüz çok namlulu roketatarlarla sature ettikten sonra aradan geçmesi için m30/m31 füzelerini kullanıyordu. m48/m57 balistik bir rota izlediği için bu yöntem işe yaramayacak.

    her koşulda rusya'nın bu silahların radarda bıraktığı izi tespit edip hava savunma sistemlerini bu ize göre tekrar programlaması gerekecek. o yüzden kısa vadede rusya'yı, özellikle de kerch köprüsünü, kerch feribot hattını ve genel olarak rus hava üslerini büyük yıkım bekliyor olacak.

    4. savaşın gidişini temelden değiştirir mi? sanmıyorum.

    m48/m57, rusya'nın elindeki iskander füzelerinden çok farklı değil. m48/m57'nin hata yarıçapı* 10 m iken iskander'in hata yarıçapı 30 m. bununla birlikte iskander'in taşıdığı patlayıcı m48/m57'nin üç katı kadar. hedefe göre değişir tabii ama genel olarak birebir karşılaştırırsak m48/m57 kesinlikle iskander'den daha etkili ama rusya'nın elinde abd'nin ukrayna'ya vereceği m48/m57'den daha fazla iskander var. eğer bu tarz bir silah bir wunderwaffen olsaydı rusya savaşı çoktan kazanırdı.
  • ukrayna'nın işine yarayabilir ama savaşın çehresini değiştirmesi için çok sayıda verilmesi gerekirken çok sınırlı sayıda verileceği için savaşa çok fazla etkisi olmayacaktır.
  • ukrayna ordusunun berdyansk'taki rus üssünü tarumar ederken kullandığı taktik balistik füze.
  • ukrayna ordusuna deneme amaçlı 20 adet verildiği iddia edilen, himars'tan fırlatılabilen balistik füze. eğer filistin'de yeni gerçeklikler oluşmasaydı yenileri kesinlikle verilirdi fakat şu anda çok emin değilim.

    atacms kullanımı ile ilgili rus yanlısı yorumcular yaklaşık bir ay önce ukrayna'ya deneme amaçlı 20 300 km menzilli füze verildiğini, 18'inin kullanıldığını ve 3'ünün hedeflerini vurduğunu söylüyordu. bildiğim vurulan tek hedef kırım'da en az 5, en çok da 20 ka 52 alligator helikopterinin zarar gördüğü hava üssü. muhtemelen 5 helikopter tamamen kullanılmaz halde, 5-10 helikopter de ciddi hasar aldı. genelde bu tarz konularda gerçek rus ve ukraynalı kaynakların ortasında oluyor.

    18'de 3 isabet oranı üzerinden rus yanlısı yorumcular atacms'nin ne kadar ezik olduğunu söylüyor. halbuki 18'de 3 gayet başarılı bir oran. abd'nin atacms füzelerini yerine koyma hızı kesinlikle rusya'nın ka 52'leri yerine koyma hızından yüksektir. bir de atacms balistik bir rota izlediği için rusya'nın bu füzeleri durdurma kabiliyeti de sıfır değildi.

    rus yanlısı yorumcuların bu başarılı saldırıları eziklemesinin tek bir sebebi var: batı'nın kendi silahlarını sanki ilahi güçlere sahipmiş gibi, etraflarında birer efsane yaratarak yansıtması. bu yüzden rusya'nın t90 kayıpları kimsenin umurunda olmazken ukrayna'nın her challenger kaybı konuşuluyor. eğer "bir challeger 100 rus tankını imha eder" havası yaratılmasaydı challenger kayıplarını bir gün bile konuşmazdık. işte aynısı bugün atacms'nin de başına geliyor. aslında çok başarılı sayılabilir, ama batı'nın yarattığı o efsaneyi karşılaması mümkün olmadığı için bir hayal kırıklığı oluşuyor.

    batı medyası kendi kazdığı çukurun içinde hep bir sonraki silahın her şeyi değiştireceğini yazarak çukuru daha da derinleştirecek. batı menşeili silahların rusya'nın benzer silahlarına kıyasla nitel üstünlükleri, rusya'nın nicel üstünlüğünü asla dengeleyemeyecek. o yüzden de 60 leopard 2a4/2a6, 14 challenger, 20 atacms aslında kötü silahlar olmamalarına rağmen hep hayal kırıklığı yaratacak.
hesabın var mı? giriş yap