ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.
hesabın var mı? giriş yap
almanya'da 18 yaşına girene 20 bin euro önerisi
-
alman ekonomik araştırma enstitüsünün, mirasların daha eşitlikçi şekilde dağıtılabilmesi ve varlık eşitsizliğinin azaltılması için; 18 yaşına basan herkese 20bin euro temel miras verilmesi, bunun da miras ve varlık vergilerinden karşılanması şeklinde yaptığı öneridir. ayrıca paranın nakit olarak değil de; eğitime, konut alımına veya iş kurmaya destek olarak verilmesi görüşü hakim.
kaynak -> https://youtu.be/leb6q7ljfqc?t=322
henüz hayata geçmemiş bir öneri. ama geçerse tabii ki şaşırtmaz
edit: diğer bir kaynak -> alman ekonomik araştırma enstitüsü (diw)
1000 yıl sonra uzaylılar yapmış denilecek eserler
-
(bkz: esenler otogarı)
eve gelen misafire look at your enjoyment demek
yıllık enflasyonun %50 olması
-
öncelikle belirteyim; bu tespitim yaklaşık değer olmakla birlikte kesinlikle sallamasyon veya tahmini değer değil, birazdan size elimdeki kanıtlarla açıklayacağım üzere acı bir gerçektir.
gelelim bu orana nasıl ulaştığıma.*
efendim ben yaptığım iş dolayısıyla aylık 650.000 cirosu olan bir süpermarketin 1 yıllık tüm satış kayıtlarına ayrıntılı olarak (ürün, adet, tutar bazlı) ulaşabilen biriyim. geçen yıldan beri 4-5 defa zam dalgası gelmesine rağmen tüik'in yıllık enflasyonu sürekli yüzde 20 civarı açıklaması neticesinde (bkz: 3 nisan 2019 tüik enflasyon açıklaması) ben bu oyunu bozarım deyip kolları sıvadım.
başlıyoruz
ilk olarak bütün ürünlerin 1 mayıs 2018 ve 10 mayıs 2019 fiyatlarını excel'de listeledim. uzun süredir satılmadığı için fiyatı değişmeyen ürünleri ayıkladıktan sonra ürünlerin 1 yıllık fiyat değişimini ve ardından bu değişimlerin aritmetik ortalamasını hesapladım. bulduğum sonuç; %34 oldu.
sonuç bu haliyle içime sinmedi, çünkü sizin gibi ben de farkındayım enflasyon çok daha yüksek. bu sefer aritmetik ortalama yerine ağırlıklı ortalama alma kararı aldım. bu sefer fiyatı değişmeyenleri bile listeden çıkarmadım ve bütün ürünleri satış tutarına göre (1 yılda o üründen elde edilen toplam hasılat) sıraladım ve bu hasılata göre zamların ağırlıklı ortalamasını aldığımda karşıma şöyle bir tablo çıktı;
----------------------aritmetik ortalama---------ağırlıklı ortalama*
ilk 10 ürün*;-------------%61,94----------------------%64,06
ilk 50 ürün;--------------%42,50----------------------%49,75
ilk 100 ürün;-------------%45,98----------------------%49,82
bütün ürünler;----------%26,89----------------------%42,25
(*)hasılatı en çok olan ürünler sırasıyla; patates, ekmek, karpuz, domates, tavuk*, domates salkım, kıvırcık, kuru soğan, kıymalık dana eti, patlıcan. (bkz: enflasyon sepetinde asıl olması gereken ürünler)
yeterli mi? değil :) fazla bilgi göz çıkarmaz diyelim ve bir de hasılat yerine satış miktarına (kg. veya adet olarak) göre ağırlıklı ortalama alalım.;
----------------------aritmetik ortalama---------ağırlıklı ortalama*
ilk 10 ürün**;------------%63,37----------------------%56,99
ilk 50 ürün;--------------%53,78-----------------------%54,83
ilk 100 ürün;-------------%49,53----------------------%53,77
bütün ürünler;----------%26,89----------------------%47,34
(**)en çok satılan ürünler sırasıyla; ekmek, karpuz, patates, maydanoz, domates, kıvırcık, kuru soğan, portakal, salatalık, patlıcan.
reyon bazlı ortalama zamlar ise karşımıza şu şekilde çıkıyor;
----------------------aritmetik----------tutar bazlı---------adet bazlı
kasap;--------------%21,76--------------%27,18------------%35,57
kuruyemiş;--------%21,93--------------%24,66------------%23,53
manav;-------------%62,91--------------%67,46------------%65,38
tekel;----------------%21,65--------------%19,45-----------%19,72
temel gıda;--------%31,11--------------%23,77------------%27,48
temizlik;------------%38,85--------------%37,09-----------%38,25
kafanızda bir şeyler şekillenmeye başladı değil mi? hiçbir kesin sonuca varamıyorsak bile şu rakamlar karşısında enflasyonu %40'ın altında açıklamak milletin aklıyla alay etmek değil de nedir?
bitmedi, devam ediyoruz.
elimde bütün ürünlere ait, bütün firmaların uyguladığı ortalama zamlar var
ancak gg gerekçesiyle burda paylaşamıyorum. onun yerine bunları firma ismi vermeden yad edelim;
ülkemize ait en büyük 3 bisküvi-çikolata markasının yıllık ortalama zam miktarları; %26, %36, %41
en yaygın bebek mamalarından biri; %41
en yaygın 3 bebek bezi; %41, %42, %61
domates salçaları*; %75, %117, %73, %123
ayçiçek yağı*; %29, %30
makarna; %31
un*; %40, %44
baharat; %37
bütün tavuk; %49
temizlik ürünleri markaları; %41, %33, %51, %48, %70, %61, %71, %42, %54, %39, %56, %45...
şampuan; %28, %22, %18, %15, %47, %31
hijyenik ped; %47, %55,
tuvalet kağıdı-peçete; %78, %59, %31, %42, %62
pirinç; baldo %51, osmancık %31
yufka; %46
bakliyat; %35, %29
su; %40
peynir; %41, %19, %23, %38
bir hışımla yazabildiklerim bunlar. ürün ürün, firma firma merak eden arkadaşlar yeşillendirebilir. ayrıca bu son yazdığım oranlar aritmetik ortalama yani en düşük oranlar.
hal-i pürmelalimiz budur...
edit: bu orana sadece market fiyatları üzerinden ulaştık ki çoğu dolardan en az etkilenen yerli ürün. %99'u yerli olan manavda ortalama hiçbir şekilde %60'ın altına inmiyor. çoğu ithal ürünlerden oluşan diğer sektörleri eklediğimizde enflasyon benim hesapladığımdan ne kadar düşük çıkabilir? yorumu size bırakıyorum. değinen arkadaşlara teşekkürler.
edit2: çok mesaj geldiği için kayıtsız kalamadım. bu oranların hesabında gramajı düşürülen ürünler dikkate alınmadı arkadaşlar. ne kadar etkiler bilemiyorum ancak tek başına ekmeğin gramajının düşürülmesinin hesaba katılması bile 1-2 puan oynatır bu oranları diye düşünüyorum.
bilgisayar oyunu oynamanın yaşı yoktur diyen adam
-
"bu yaşta bilgisayar oyunu mu oynuyorsun cık cık" diyen adama "sana ne lan sik kırığı" demekten imtina etmiş kibar insandır.
halbuki bu tarz adamlara asıl bu muamele müstahaktır.
1 milyon liram olsa çalışmam diyen insan
-
5bin ve altı maaş alan insanların 1 milyon lirayı kazanmak için 200 ay yani, takribi 16 sene boyunca çalışması gerektiğini unutanların eleştirdiği insan.
1 milyon lira o adam için 16 senesine tekabül ediyor, 16 sene boyunca her gün nefret edip işe gitmek mi? yoksa 16 sene boyunca var olan vaktini daha değerli şeylere harcamak mı?
haluk levent'in katil baba açıklaması
-
haklı olduğu açıklamadır. karısının ve çocuklarının yaşama haklarını elinden almıştır.
dünyanın en yüzeysel adamı
-
-bak 3 gün önce aldim bu kitabi ama cok hosuma gitti hemen bitirdim.
-himm samandan mi bu sayfalar?
-hı hı..seni de düsünmüs yayin evi...
hizbullahçı ile yapılan sokak röportajı
-
''yohk be ağbii 1. tur ince, sonrasına bağğarızz'' diyen davarların izlemesi gereken videodur. diğerlerinin izlemesine gerek yok.
zeki önder özen vs sinan engin
sözlük hack'lendikten sonra gazete başlıkları
mert nobre
-
hayır yunanlılar bunu bize yapamazlar. o beşiktaş'ın en değerli oyuncusu. umarım hakkında çıkan olympiakos'a gidiyor haberleri doğru değildir. nobre kalitesinde bir santrafor bulmamız için en az 10 milyon euro harcamamız lazım.
şmdi braya byle yzdım ki gogle trnslte'ten çevri yaprkn.... anladnz sz onu.
not: türkçe'yi katlettiğim için özür diliyorum. fakat bunu yapmak zorundayım.
yüzmeyi bilmeyenlere tavsiyeler
-
çay demlerken içine biraz tomurcuk atın, tadı çok güzel oluyor.