ayzıt

• türk mitolojisi'nde güzellik, iffet ve doğum tanrıçasıdır.
• afrodit'in türk mitolojisindeki karşılığıdır.
  güzelliği ile tanınır...
• eski türklerde kadın tanrıça ve doğurma tanrısı.
• güzellik ve ay iyesi.
• türk mitolojisinde güzellik ilahesi. seksüel mana yüklenmemiştir kendisine. saf güzelliğin dünyadaki yansıması olarak ifade edilmiştir. aklınıza yunan mitolojisindeki afrodit gelebilir. o cinsellik tanrıçasıdır. bakmayın filmlerde aşk tanrısı dendiğine.
• yakut türklerinde çocuklann koruyucu ruhu olarak bilinen, çocuğa can veren ve yeni doğmuş kadının yardımına gelen mitolojik bir varlık/iyilik iyesi. ay asıt da denir.
  
  aşkın ve güzelliğin simgesi aynı zamanda.
  
  bu özelliği afrodit'le yandan kıyıdan bir benzerliğe neden olsa da aslında alakası yok zira afrodit işveli, cilveli. seks çağrışımı yapan bir tanrıça. eski türklerde ise kadın (tanrıçalar dahil) saflığı, temizliği simgeliyor daha çok (cadılar hariç tabii ki)
  ongunu kuğu...
  kuğular bu nedenle kutsal sayılır ve dokunulmaz. diğer simgelerinden biri de beyaz turna kuşu. ayzıt gümüş tüylü bir kısrak biçimine bürünebiliyor ve gökten yeryüzüne bu şekilde iniyor.
  
  daha kadın hamileyken ayzıt'ın yardımları başlıyor. tarla, çiçek ve yemiş perileri/iyelerini kadının başında beklemesi için görevlendiriyor.
  gebe kadının yanına gidip süt gölü'nden (hayatın kaynağı) aldığı damlayı çocuğun ağzına damlatıyor ve daha fazla süt isteyen çocuk ana karnından çıkmak istiyor. bu süt aslında çocuğa verilen ruh (kut).
  bu arada, ayzıt öyle her kadının yardımına da gitmiyor. sadece ama sadece namuslu kadınlara yardım ediyor.
  
  abdülkadir inan hoca, ayzıt'ın bereket ve refah sağlayıcı dişi ruhların genel adı olduğunu söyler. bunların bazıları kadınları, bazıları bebekleri, bazıları hayvanları vs korur.
  
  sarayının kapısında ellerinde gümüş bakraçlar ve gümüş kamçılar bulunan yasakçıları (bekçileri) var. bu yasakçılar kötü insanları içeriye almamakla gorevli.
  
  ayzıt'ın kızları da kuğu kılığına bürünebiliyor. bu yüzden de kuğular pek çok söylencede biçim değiştirmiş kutsal kızlar olarak kabul ediliyor.
  
  bu arada bazı kaynaklarda ayzıt ile umay'ın aynı tanrıçalar olduğu söylense de araştırmacıların büyük çoğunluğu bu görüşte değil...
  (umay biraz daha gaia'ya yakın, güneşle toprakla, bereketle ilgisi var)
  
  kaynak: bahattin uslu - türk mitolojisi
  celal beydili - turk-mitolojisi
  murat uraz - türk mitolojisi
• namussuz kadınlara yardım etmeyen, ayrımcı bir tanrıçaymış.
  
  bir üst entryde öğrenmiş olduk.
  
  demek ki kibirli de.
  neyse ..
• ayısıt diye de geçer.
  inanışa göre; bir kadın doğum yaptığında ayzıt tarla, çiçek ve yemiş perilerini yanına alarak kadının yanına gider. bu periler üç gün, üç gece loğusa kadının yanında kalarak ona bakarmış.
• yaratıcı, bereket ve refâh sağlayıcı dişi rûhların zümresine verilen isim. bunlardan kimileri, kadınları ve çocukları; kimileri de, dişi hayvanları ve hayvan yavrularını korurlar.
  
  ayısıt veya ayızıtlar, dağınık halde bulunan hayat unsurlarını birleştirerekkut yapar ve ana karnındaki çocuğa üfleyerek ona can verirler. gebe kadınlar daima bu rûhların himayesinde bulunur. kuğu kuşları ayısıtlar’ın timsâli sayıldığı için bu kuşlara dokunulmaz. yakutların inanışlarına göre ayısıtlar, gökten gümüş tüylü ak bir kısrak suretinde iner, yele ve kuyruklarını kanat gibi kullanırlar. insanları koruyanlar yaz günlerinde güneşin doğduğu, hayvanları koruyanlar ise kış günlerinde güneşin doğduğu yerde bulunurlar. yakut kızları ayısıt adına tangara yapıp yataklarının altında saklar. kısır kadınlar, çocuk vermesi için ayısıt’a dua eder. gebe kadınlar, doğum zamanı yaklaştığında oda ve evlerinin çevresini temiz tutmağa çalışır. komşu çocuklarına ve hayvan yavrularına karşı şefkat gösterir, onları doyururlar. çünkü, ayzıt gelince herkes güler yüzlü ve şen olmalıdır.
  
  (bkz: abdülkadir inan)
• türk ve altay mitolojilerinde güzellik tanrıçası.