yarım osman ^*

• aka gündüz kitabı.
• savaşta ya da iş makinasında kolunu, bacağını kaybedenlere köylülerin takacağı lakap hazırdır: yarım osman, yarım hasan... işte bu köylülerin lakap takarken çok insafsız olması hadisesini alıp üstüne ideolojik bir çatı giydiren aka gündüz, cumhuriyet'in onuncu yılı için 1933'te ısmarlanan üç perdelik piyesi hemencecik yazmıştır: yarım osman.
  
  dedim ya ısmarlama bir eser. nitekim 15 ekim 1933'te cumhuriyet halk fırkası katib-i umumîsi kütahya mebusu recep^* imzasıyla "cümhuriyetin onuncu yıldönümünün köylerde nasıl kutlulacağı"nın^* bilal'e anlatılır gibi anlatılarak yurdun dört bi yanına gönderilen genelgede şöyle yazar:
  "köyler için bir de küçük piyes yazdırılıp bastırılmış ve bütün köylere gönderilmiştir. adı yarım osman olan bu piyes köy meydanında temsil olunacaktır. yarım osman piyesi gayet sade bir tertiple açık dille, dekorsuz olarak köylülerin oynıyabileceği şekilde hazırlanmıştır. inkılâp ve istiklâle ait bütün fikirler bu sade piyes içine aka gündüz beyin temiz kalemiyle konmuştur. her köyün komitesi bu çerçevenin içinde bayramı canlandırmak için kendi içlerinden gelen kendilerine uyan şenlik şekillerii de bulup koyacaklardır. bu suretle köylüler köy çocuklarının toplu eğlentilerini, oyunlarını, türkülerini ve seslerini de katarak tam bir bayram yaşayacaklardır. bu suretle türk köyü, ilk defa en büyük bayramını candan kutluluyacaktır."
  
  genelgedeki dekor uyarısının altının çizilmesi gerektiğini düşünen aka gündüz, piyes kitapçığının içine şu notu düşmeyi ihmal etmez:
  "sahne ve dekor için kat'i kayıt yoktur. mektep salonlarında, kahvede, açıkta, tiyatroda, her yerde kolayca temsil edilebilmesi için sahne ve dekor serbest bırakılmıştır. yerin kabiliyetine ve eldeki vasıtalara göre yapılabilir."
  
  --- spoiler ---
  
  balkanlardan çanakkale savaşlarına kadar katıldığı savaşlarda aldığı yaraları nedeniyle köye yarım osman olarak dönen osman, tam bu sırada başlayan milli mücadelede gösterdiği yararlılıklar sonucu sadece köyün muhtarlığını değil, lakabının diğer yarısını da kazanır ve böylece köylüler onu yeni lakabıyla çağırmaya başlar: bütün osman!
  --- spoiler ---