willem barentsz

• hollandali gezgin , kartograf ve kuzey denizleri kaşifi.
  
  1550 yili civarinda hollanda da dogan barentsz ilk yillarinda bir kartograf olarak ispanya ve akdeniz e yelken acip buralarda haritalama calismalari yapti.
  
  daha sonra asil hedefi olan kuzeydogu gecidini bulmak uzere kuzeye 3 seferde bulundu.
  
  ilk sefer;
  
  barentsz haziran 1590 da hollanda dan ayrildi ve norvec kiyilarini takip ederek kuzeydogu gecidini bulabilecegini dusundu. yani soyle bi dunya haritasini dusunursek , asil hedefi asya nin kuzeyine , sibirya kiyilarina ulasmakti ki teorik olarak bakildiginda gayet dogru bir hedefti. 3 gemilik bir grupla norvec in kuzeyinden kara denizine ( bizim karadeniz degil ) gecme hedefiyle farkli rotalara ilerlediler.
  
  9 temmuz da ilk kez bir kutup ayisiyla karsilastilar. ayi gemiye tirmanmaya calisinca tufekle ayiyi vurup yaraladilar ve yakalayip kafese koyarak hollanda ya goturmeye niyetlendiler. fakat yarali ayi delirip saga sola hunharca saldirinca oldurmek zorunda kaldilar. oranj adalarini kesfetmelerinin ardindan buyuk bir mors surusuyle karsilastilar. bu morslari yakalamak icin buyuk caba sarfettilerse de basarili olamayinca bir kac mors dişiyle yetinmek zorunda kaldilar.
  
  bugun rusya ya ait olan novaya zemlya adasina vardilar(bkz: novaya zemlya) ve kuzeye dogru ilerlediler. fakat gittikleri yonde artik deniz tamamen dondugu ve buz tuttugu icin daha fazla ilerleyemeyip geri donduler.
  
  ikinci sefer;
  
  ertesi yil barentsz in yasadiklarini hollanda da duyurmasiyla birlikte hollanda prensi nin konuya duydugu heyecan ve çin e ulasabilme umudu ortaya cikti ve eger ulasabilirse satmasi yada takas etmesi icin kendisine ticari mallarla dolu 6 tane gemi verildi.
  
  haziran 1595 te yola cikan topluluk , sibirya nin kuzeyinde novaya zemlya nin hemen guneyinde kalan vaygach adalarina ulasti. 30 agustos ta yaklasik 20 kisilik ural yerlisiyle karsilastilar ve tayfalardan biri onlarin dilini konusabiliyordu.
  
  4 eylul de states adasina bir cesit elmas i aramaya giden kucuk bir grupla karsilastilar. daha sonra bir kutup ayisinin saldirisina ugradilar ve 2 denizci hayatini kaybetti. en sonunda beklenmeyen hava kosullarinin kara denizi ni dondurdugunu farkederek geri donmeye karar verdiler.
  
  ucuncu sefer
  
  barentsz bir onceki seferlerinin basarisizligindan oturu hollanda ya dondugunde maddi destek bulamadi ve bunun yerine hollanda da kuzeydogu gecidini basarili bir sekilde bulan kisiye odul verilecegi aciklandi.
  
  amsterdam belediye meclisinin kendisi icin aldigi 2 kucuk gemiyle 10 mayis ta yola cikti ve norvec in kuzeyinde bulunan ayi adalarini 9 haziran da kesfetti.
  
  17 haziran da bear adalarinin kuzeyinde bulunan svalbard i kesfettiler.(bkz: svalbard)
  
  20 haziranda daha sonra adina raudfjord denilecek adanin kuzeyinde buyuk bir korfezin girisini gorduler.
  
  26 haziran da kuzey girisine dogru yoneldiler fakat keerwyck adini verdikleri( geri donmeye zorlayan anlaminda) bir balik ( muhtemelen balina )yuzunden geri donduler.
  
  28 haziran'da, orada gördükleri çok sayıda kuş nedeniyle vogelhoek adını verdikleri prins karls forland adalarinin kuzey noktasını buldular. güneye gittiler ve barentsz'in defterinde grooten ınwyck ve ınwyck olarak etiketlenen ısfjorden ve bellsund'u geçtiler.karl forland adasi
  
  1 temmuzda tekrar bear adasinda bulustular. fakat burada barentsz ve doger iki geminin kaptanlari arasinda anlasmazlik cikti ve herkesin kendi rotasini izlemesine karar verdiler. barentsz 17 temmuzda tekrar nova zemlya ya vardi fakat buzdaglari arasinda sikisip kaldi. 16 kisilik murettebatla karaya cikip kisi gecirmek icin yer aradilar fakat bulamadilar. bunun uzerine gemilerinin tahtalarini keserek 8 × 5.5 metrelik tek odali bi kulube yaptilar ve ismine kurtarilmis , korunmus ev adini verdiler. (the saved house) evin gorseli
  
  hava o kadar asiri derecede soguktu ki yaktiklari atese ayaklarini uzattiginda , ayaklarinda sicakligi hissedemeden coraplarinin yandigini gorduler. soguk dehset vericiydi. cogu zaman isittiklari taslara sarilip uyudular. gemide bulunan cin e goturmek uzere aldiklari her turlu ticari kumas benzeri malzemeyi battaniye olarak kullandilar.
  
  gemide tuzlanmış sığır eti, tereyağı, peynir, ekmek, arpa, bezelye, fasulye, kabuğu çıkarılmış tane, un, yağ, sirke, hardal, tuz, bira, şarap, brendi, hardtack, füme pastırma, jambon ve balık vardı. ama hava o kadar soguktu ki biraların çoğu dondu ve fıçıları patladı. gemide bulunan ve gunluk tutan marangoz gerrit de veer 9 kasimda gunlugune bira ve ekmek sikintisi cektiklerini yazdi.
  
  1597 in ocak ayinda, marangoz de veer, novaya zemlya etkisi olarak bilinen atmosferik anomaliye tanıklık eden ve kaydeden ilk kişi oldu . novaya zemlya etkisi atmosferik tabakalar arasında güneş ışığının yüksek oranda kırınımı ile oluşan bir kutupsal seraptır. bu etki güneşin olması gerekenden daha erken doğduğu veya daha geç battığı izlenimini verir. meteorolojik duruma bağlı olarak bu etki güneşi bir çizgi veya düzleştirilmiş kum saati şekillerinden oluşmuş bir kare olarak (dikdörtgen güneş de denir) gösterir.
  
  grupta ilerleyen donemlerde ise erzak bitmeye basladi ve avlanmaya basladilar. ancak ozellikle kutup ayilarinin karacigerini yemekten dolayi a vitamini yuksekliginden kaynaklanan zehirlenmeler gozlendi.
  
  avcılıkta başarılı olan grup ilkel tuzaklarla 26 kutup tilkisi yakaladı ve birçok kutup ayısı öldürdü. haziran 1597 de buza sikisan gemileri halen kurtulamasa da iki kucuk sal yapmayi ve denize indirmeyi basardilar ve guneye dogru ilerlediler.
  
  willem barentsz 20 haziran 1597'de acik denizde öldü. barentsz'in kuzeydeki novaya zemlya adasına geri goturulerek gomuldugu mu yoksa denize mi gömüldüğü bilinmiyor. teknelerin kola yarımadası'na ( norvec - rusya sinirindaki murmansk sehrinin de bulundugu yarimada ) ulaşması yedi hafta sürdü ve eski kaşif jan rijp tarafından komuta edilen hollandalı bir tüccar gemisi tarafından kurtarıldılar. o zamana kadar sadece 12 mürettebat hayatta kaldı. sonuçta, 1 kasım 1597 de amsterdam'a ulaşabildiler.
  
  barentsz in ve ekibinin nova zemlya adasinda kaldigi ahsap ev 1871 de norvecli fok avcisi elling carlsen tarafindan bulundu. evden kalanlarin bir eskizini cizen carlsen, iki bakır pişirme kabı, fıçı, alet sandığı, saat, kazayağı, flüt, giysi ,iki boş sandık, bir pişirme sehpası ve bir dizi resim buldugunu kaydetti.
  
  bulunan bu parcalar bugun hollanda da lahey ve amsterdam daki muzelerde sergilenmektedir.
  
  bugun barentz in kisi gecirdigi yere rusya nin kuzeyinde bulunan murmansk tan turistik gemi seyahatleri duzenlenmektedir.
  
  1853 te ise murmansk denizinin adi kendisinin onuruna barentsz denizi olarak degistirilmistir.