whittall

• ingiliz kökenli, birinci nesli izmir, bornovalı, ikinci nesli modalı levanten ailenin soyadı.
  
  ailenin anadolu'ya yereşen ilk üyesi charlton whittall, 1809'da henüz 18 yaşındayken liverpool'dan kalkıp izmir'e gelmiş. yerini yurdunu yaptıktan sonra da kardeşi james'i yanına aldırmış. yavaş yavaş işleri büyüten charlton, izmir'in zenginlerinden biri haline gelmiş. öyle ki sultan abdülaziz izmir'e geldiğinde onun bornova'daki evinde ağırlanmış. çoluğa çocuğa karışıp yaşlanınca bornova'da ölmüş, oraya gömülmüş. o ölünce oğullarından yalnızca iki tanesi burada kalmış, diğerleri ingiltere'ye dönmüş. ikinci nesilden james, 1873'te istanbul'a gelip moda'da oturmaya başlamış. bir şekilde sir unvanı olan james, j.w. whittall and co. diye bir firma kurmuş ve ithalat ihracat işleri yapmaya başlamış. bakmış işler iyiden iyiye büyüyor, o vakitler tenha olan moda'da caddeden denize kadar uzanan araziyi satın almış. yavaş yavaş arazileri genişletmiş. kiliseler, evler, konaklar inşa ettirmiş. (en ünlüsü de moda'daki vitol çıkmazı'na yaptırdığı evmiş. o evin hikâyesi ayrı.)
  
  on bir tane çocuğu olmuş. hepiciği de moda'da doğmuş, büyümüş. babişleri ne kadar "aman evleri satmayın. oturun güzel güzel, çalışın, kazanın, kiraya verin, yaşayıp gidin" diye vasiyet etse de bu çocuklar "aman ya ne yaşayacağız burada. savaş mavaş. can güvenliğimiz de yok, atalarımızın topraklarına gidelim, ekmeğimizin peşine orada düşelim" mantığıyla babiş ölünce bütün malı mülkü satıp ingiltere'ye gitmişler. onlardan sonra da o mimarisi göz dolduran o güzelim taşınmazlar bir bir yıkılıp yerlerine af buyurunuz götüm gibi binalar dikilmiş. bir ev hariç. o da james whittall'ın modalı bir başka ingiliz'den bay dowson'dan satın aldığı, dowson'un da zühtü paşa'nın torunu afife hanım'dan satın aldığı, pape usta'nın marifetiyle içinde türlü bin değişiklik yaptırdığı, sonra da barış manço'ya satılan ev. barış ağabey evi aslına uygun restore ettirmiş ve güzel güzel de oturmuş. aslında ikizi varmış evin ammaaa (nihat doğan aması) şimdi yerinde "barış manço, moda, 81300, istanbul"un yanındaki hilkat garibesi duruyor. hülasa barış ağabeyimiz yine göstermiş ayrıcalığını.
  
  bu whittall ailesi'nin fertlerinin bazılarının da pek değişik hikâyeleri var. hey gidi tarih hey.
• osman öndeş tarafından yazılan modalı vitol ailesi isimli kitapta ayrıntılı bilgiler mevcuttur.
• (bkz: vitol çıkmazı)
• ingiliz kökenli bir ailedir. soy isimleri moda ile özdeş bir hale gelmiştir. evlerinin karşısına bir de kilise yaptırmışlardır ve kilise halen ayakta ve faal durumdadır. ( kilisenin yapımına la fontaine ve diğer ingiliz aileler de destek olmuştur ancak kilise arsası ve kilise yapımındaki büyük pay whittall ailesine ait olduğu için whittall ailesi tarafından yapıldığı varsayılır. )
  
  birinci derece akraba olarak var sayarsak, sadece bir tane aile üyesi türkiye'de yaşamaktadır. diğer bütün whittall ailesi üyeleri ülkeden gitmiştir. ülkede kalan o bir üyenin ve onu ziyarete gelen diğer akrabaların moda ve eski istanbul ile anlattıkları hikayeler o kadar güzeldir ki, saatlerce ve günlerce dinlesem de bıkmıyorum.
  
  whittall ailesinin ünlü ikiz villalarından birisi hala ayaktadır ve şu an barış manço evi olarak bilinir. hatta manço bu evi aldığında, karşıdaki kiliseyi de alıp, birahane yapmayı planladığı için whittall ailesinden büyük tepki görmüştür.